नोट – पà¥à¤°à¤¾ à¤à¤¿à¤¡à¤¿à¤¯à¥‹ अनà¥à¤¤à¥à¤¯à¤®à¤¾ राखिà¤à¤•ो छ । अरॠपोषà¥à¤Ÿà¤®à¤¾ जसà¥à¤¤à¥‹ यसमा दिरà¥à¤˜à¤²à¤¾à¤‡ हà¥à¤°à¤¸à¥à¤µ बनाइà¤à¤•ो छैन ।
आदरणीय दिदी बहिनी तथा दाजà¥à¤à¤¾à¤‡à¤¹à¤°à¥ !
१. नयाठवरà¥à¤· २०à¥à¥« को शà¥à¤à¤¾à¤°à¤®à¥à¤à¤®à¤¾ म यहाà¤à¤¹à¤°à¥ सबैमा हारà¥à¤¦à¤¿à¤• शà¥à¤à¤•ामना वà¥à¤¯à¤•à¥à¤¤ गरà¥à¤¦à¤›à¥ ।
२. नयाठबरà¥à¤·à¤•ो पहिलो विहानी पà¥à¤°à¤•ृतिको यस अनà¥à¤ªà¤® सिरà¥à¤œà¤¨à¤¾ राराको आà¤à¤—नमा उà¤à¤¿à¤à¤° यहाà¤à¤¹à¤°à¥à¤²à¤¾à¤ˆ संवोधन गरà¥à¤¨ पाउà¤à¤¦à¤¾ निकै खà¥à¤¶à¥€ लागेको छ । रारा आफैमा पà¥à¤°à¤¤à¥€à¤• हो हामà¥à¤°à¥‹ पà¥à¤°à¤¾à¤•ृतिक सौनà¥à¤¦à¤°à¥à¤¯ र वैà¤à¤µà¤•ो, हामà¥à¤°à¥‹ संà¤à¤¾à¤µà¤¨à¤¾ र à¤à¤µà¤¿à¤·à¥à¤¯à¤•ो । अपरिमित पà¥à¤°à¤¾à¤•ृतिक र सांसà¥à¤•ृतिक समà¥à¤ªà¤¦à¤¾, अनेकौं सामाजिक र जैविक विविधता र जीवनà¥à¤¤ à¤à¤µà¤‚ सà¥à¤µà¤¾à¤à¤¿à¤®à¤¾à¤¨à¥€ जनता– समृदà¥à¤§à¤¿à¤•ा लागि आवशà¥à¤¯à¤• सबै कà¥à¤°à¤¾ हामीसà¤à¤— छनॠ। तर अरà¥à¤•ो पृथक परिदृषà¥à¤¯ पनि मेरा आà¤à¤–ामा नाचिरहेको छ– नानीहरà¥à¤•ा लागि गतिला विदà¥à¤¯à¤¾à¤²à¤¯ र तà¥à¤¯à¤¹à¤¾à¤à¤¸à¤®à¥à¤® पगà¥à¥ न à¤à¤°à¤ªà¤°à¥à¤¦à¤¾ बाटा र पà¥à¤² छैननॠ। सà¥à¤¤à¥à¤•ेरी वà¥à¤¯à¤¥à¤¾à¤²à¥‡ चà¥à¤¯à¤¾à¤ªà¥‡à¤•ा आमाहरà¥à¤²à¤¾à¤ˆ बचाउन हामीसà¤à¤— परà¥à¤¯à¤¾à¤ªà¥à¤¤ मानवीय र à¤à¥Œà¤¤à¤¿à¤• संशाधन छैननॠ। करà¥à¤£à¤¾à¤²à¥€ लगायत नदी अविरल बगिरहेका छनà¥â€“ तर गाउठबसà¥à¤¤à¥€ अà¤à¤§à¥à¤¯à¤¾à¤°à¥ˆ र खेतबारी बाà¤à¤à¥ˆ छनॠ। अनि गरà¥à¤à¤à¤¿à¤¤à¥à¤° अपार संà¤à¤¾à¤µà¤¨à¤¾ बोकेर पनि मानव सूचकाबà¥à¤•को पà¥à¤šà¥à¤›à¤¾à¤°à¤®à¤¾ रहेको यो करà¥à¤£à¤¾à¤²à¥€ पà¥à¤°à¤¦à¥‡à¤¶ ठूलो सामाजिक आरà¥à¤¥à¤¿à¤• रà¥à¤ªà¤¾à¤¨à¥à¤¤à¤°à¤£à¤•ो परà¥à¤–ाइमा छ ।
३. नयाठवरà¥à¤·à¤•ो आरमà¥à¤ करà¥à¤£à¤¾à¤²à¥€ पà¥à¤°à¤¦à¥‡à¤¶à¤¬à¤¾à¤Ÿ हà¥à¤¨à¥à¤•ो à¤à¤‰à¤Ÿà¤¾ अरà¥à¤¥, हामी आज कहाठउà¤à¤¿à¤à¤•ा छौं, हामà¥à¤°à¥‹ यातà¥à¤°à¤¾ कà¥à¤¨ हो र हामà¥à¤°à¥‹ गनà¥à¤¤à¤µà¥à¤¯ कहाठहो à¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ संकलà¥à¤ªà¤²à¤¾à¤ˆ सà¥à¤ªà¤·à¥à¤Ÿ पारà¥à¤¨ पनि हो । “समृदà¥à¤§ नेपाल र सà¥à¤–ी नेपाली” को हामà¥à¤°à¥‹ संकलà¥à¤ªà¤²à¤¾à¤ˆ करà¥à¤£à¤¾à¤²à¥€à¤¸à¤à¤—ै सिबà¥à¤—ो नेपालको समृदà¥à¤§à¤¿à¤²à¥‡ मातà¥à¤°à¥ˆ सारà¥à¤¥à¤• तà¥à¤²à¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨ सकà¥à¤› ।
४. दोसà¥à¤°à¥‹ कारà¥à¤¯à¤•ाल पà¥à¤°à¤§à¤¾à¤¨à¤®à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¥€à¤•ा रà¥à¤ªà¤®à¤¾ यहाà¤à¤¹à¤°à¥ समकà¥à¤· उà¤à¤¿à¤¨ पाउà¤à¤¦à¤¾ म असाधà¥à¤¯à¥ˆ गौरवानà¥à¤µà¤¿à¤¤ छॠ। जिमà¥à¤®à¥‡à¤µà¤¾à¤°à¥€à¤µà¥‹à¤§à¤²à¥‡ उतà¥à¤¤à¤¿à¤•ै गंà¤à¥€à¤° पनि à¤à¤à¤•ो छॠ। तेहà¥à¤°à¤¥à¥à¤® जिलà¥à¤²à¤¾à¤•ो à¤à¤‰à¤Ÿà¤¾ निमà¥à¤¨à¤®à¤§à¥à¤¯à¤® परिवारमा जनà¥à¤®à¥‡à¤° जीवनका अनेकौं मोड पार गरेर यस बिनà¥à¤¦à¥à¤¸à¤®à¥à¤® आइपà¥à¤—ेको आफà¥à¤¨à¥‹ जीवन–यातà¥à¤°à¤¾à¤²à¤¾à¤ˆ मैले परिवरà¥à¤¤à¤¨à¤•ा संवाहक जनताको अदमà¥à¤¯ इचà¥à¤›à¤¾à¤¶à¤•à¥à¤¤à¤¿à¤•ो परिणाम ठानेको छॠ। à¤à¤‰à¤Ÿà¤¾ सामानà¥à¤¯ नागरिकलाई मà¥à¤²à¥à¤•को कारà¥à¤¯à¤•ारी पà¥à¤°à¤®à¥à¤– बनाउन सकà¥à¤¨à¥‡ लोकतानà¥à¤¤à¥à¤°à¤¿à¤• पà¥à¤°à¤£à¤¾à¤²à¥€à¤•ो सामथà¥à¤°à¥à¤¯à¤•ा रà¥à¤ªà¤®à¤¾ मानेको छॠ। यसलाई मैले जसà¥à¤¤à¤¾à¤¸à¥à¤•ै पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤•ूलताको सामना गरेर आफà¥à¤¨à¥‹ सà¥à¤µà¤¾à¤à¤¿à¤®à¤¾à¤¨ र सà¥à¤µà¤¾à¤§à¥€à¤¨à¤¤à¤¾ कायम राखà¥à¤¨ सफल हामà¥à¤°à¥‹ राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤•ो विवेकपूरà¥à¤£ फैसलाको रà¥à¤ªà¤®à¤¾ बà¥à¤à¥‡à¤•ो छॠ। यसैले म, सारà¥à¤µà¤à¥Œà¤®à¤¸à¤¤à¥à¤¤à¤¾ समà¥à¤ªà¤¨à¥à¤¨ नेपाली जनता, सधै सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤° नेपाल राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤•ो माटो à¤à¤µà¤‚ लोकतनà¥à¤¤à¥à¤°à¤ªà¥à¤°à¤¤à¤¿ आफà¥à¤¨à¥‹ उचà¥à¤š समà¥à¤®à¤¾à¤¨ र अविचलित पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤µà¤¦à¥à¤§à¤¤à¤¾ पà¥à¤¨à¤ƒ पà¥à¤°à¤•ट गरà¥à¤¨ चाहनà¥à¤›à¥ । आदरणीय अगà¥à¤°à¤œà¤¹à¤°à¥ र पà¥à¤°à¤¾à¤¤à¤ƒà¤¸à¥à¤®à¤°à¤£à¥€à¤¯ शहीदहरà¥à¤ªà¥à¤°à¤¤à¤¿ उचà¥à¤š समà¥à¤®à¤¾à¤¨ वà¥à¤¯à¤•à¥à¤¤ गरà¥à¤¦à¤›à¥ ।
आदरणीय जनसमà¥à¤¦à¤¾à¤¯ !
५. अनà¥à¤¯à¥Œà¤² र अनिशà¥à¤šà¤¯à¤•ा बीचमा, हिंसा र असà¥à¤¥à¤¿à¤°à¤¤à¤¾à¤•ा पà¥à¤°à¤¯à¤¾à¤¸à¤²à¤¾à¤ˆ छिचोलà¥à¤¦à¥ˆ गतः मबà¥à¤¸à¤¿à¤°à¤®à¤¾ समà¥à¤ªà¤¨à¥à¤¨ निरà¥à¤µà¤¾à¤šà¤¨à¤®à¤¾ यहाà¤à¤¹à¤°à¥à¤²à¥‡ हामà¥à¤°à¥‹ पारà¥à¤Ÿà¥€ र वामपनà¥à¤¥à¥€â€“लोकतानà¥à¤¤à¥à¤°à¤¿à¤• चà¥à¤¨à¤¾à¤µà¥€ तालमेलका पकà¥à¤·à¤®à¤¾ अपूरà¥à¤µ विशà¥à¤µà¤¾à¤¸ पà¥à¤°à¤•ट गरà¥à¤¨à¥à¤à¤à¤•ो छ । यस विशà¥à¤µà¤¾à¤¸à¤²à¤¾à¤ˆ मैले हामà¥à¤°à¥‹ आगामी यातà¥à¤°à¤¾à¤•ो मारà¥à¤—दरà¥à¤¶à¤¨ र अगà¥à¤°à¤—तिका लागि उरà¥à¤œà¤¾à¤•ो रà¥à¤ªà¤®à¤¾ लिà¤à¤•ो छॠ। यसका लागि म समà¥à¤ªà¥‚रà¥à¤£ मतदाताहरà¥à¤ªà¥à¤°à¤¤à¤¿ आà¤à¤¾à¤° पà¥à¤°à¤•ट गरà¥à¤¦à¤›à¥ । मलाई पà¥à¤°à¤§à¤¾à¤¨à¤®à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¥€à¤•ा रà¥à¤ªà¤®à¤¾ पà¥à¤°à¤¸à¥à¤¤à¤¾à¤µà¤¿à¤¤ गरà¥à¤¨à¥‡ हामà¥à¤°à¥‹ पारà¥à¤Ÿà¥€ नेकपा (à¤à¤®à¤¾à¤²à¥‡) र नेकपा (माओवादी केनà¥à¤¦à¥à¤°), विशà¥à¤µà¤¾à¤¸à¤•ो मत दिने सबै दल र सांसदहरॠतथा वधाइ à¤à¤µà¤‚ शà¥à¤à¤•ामना वà¥à¤¯à¤•à¥à¤¤ गरà¥à¤¨à¥‡ सà¥à¤µà¤¦à¥‡à¤¶à¥€â€“विदेशी मितà¥à¤°à¤¹à¤°à¥à¤ªà¥à¤°à¤¤à¤¿ धनà¥à¤¯à¤µà¤¾à¤¦ जà¥à¤žà¤¾à¤ªà¤¨ गरà¥à¤¦à¤›à¥ ।
६. गतः निरà¥à¤µà¤¾à¤šà¤¨à¤®à¤¾ कतै कठà¥à¥à¤¯à¤¾à¤¬à¥à¤—à¥à¤°à¤¿à¤à¤¦à¥‹ चिसो सहà¤à¤¦à¥ˆ त कतै हिंसाको सामना गरà¥à¤¦à¥ˆ, कतै काखमा नानीहरॠचà¥à¤¯à¤¾à¤ªà¥à¤¦à¥ˆ त कतै लौरो टेकà¥à¤¦à¥ˆ, अनि कतै सà¥à¤Ÿà¥à¤°à¥‡à¤šà¤°à¤®à¤¾ बोकिà¤à¤¦à¥ˆ त कतै आफनà¥à¤¤à¤•ो वियोगलाई समेत आफूà¤à¤¿à¤¤à¥à¤°à¥ˆ दबाउà¤à¤¦à¥ˆ यहाà¤à¤¹à¤°à¥à¤²à¥‡ गरà¥à¤¨à¥à¤à¤à¤•ो मतदान अहिले पनि मेरो आà¤à¤–ामा जीवनà¥à¤¤ छ । यसरी तपाइà¤à¤¹à¤°à¥à¤²à¥‡ मतपेटिकामा खसाउनॠà¤à¤à¤•ो मतपतà¥à¤° सामानà¥à¤¯ कागज मातà¥à¤° थिà¤à¤¨, तà¥à¤¯à¥‹ निरà¥à¤µà¤¾à¤šà¤¨ नयाठयà¥à¤—को पà¥à¤°à¤µà¥‡à¤¶ दà¥à¤µà¤¾à¤° थियो र तपाईहरà¥à¤²à¥‡ खसाउनॠà¤à¤à¤•ो मत तà¥à¤¯à¤¹à¥€ पà¥à¤°à¤µà¥‡à¤¶ दà¥à¤µà¤¾à¤°à¤•ो ताला खोलà¥à¤¨à¥‡ साà¤à¤šà¥‹ थियो ।
यसà¥à¤¤à¥‹ यà¥à¤— , जहाठसà¥à¤µà¤¾à¤§à¥€à¤¨ देशका सारà¥à¤µà¤à¥Œà¤® नागरिकबीच कà¥à¤¨à¥ˆ विà¤à¥‡à¤¦ र असमानता हà¥à¤¨à¥‡ छैन ।
यसà¥à¤¤à¥‹ यà¥à¤— , जहाठसामाजिक नà¥à¤¯à¤¾à¤¯ र लोकतनà¥à¤¤à¥à¤° हà¥à¤¨à¥‡ छ ।
यसà¥à¤¤à¥‹ यà¥à¤— , जहाठसबैलाई बराबरी समà¥à¤®à¤¾à¤¨ र सà¥à¤°à¤•à¥à¤·à¤¾, बराबरी अधिकार र अवसर पà¥à¤°à¤¾à¤ªà¥à¤¤ हà¥à¤¨à¥‡ छ ।
यसà¥à¤¤à¥‹ यà¥à¤— , जहाठसà¥à¤¶à¤¾à¤¸à¤¨ र समृदà¥à¤§à¤¿ हà¥à¤¨à¥‡ छ ।
यसà¥à¤¤à¥‹ यà¥à¤— , जहाठजनताको जीवन सà¥à¤–ी र राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤•ो अवसà¥à¤¥à¤¾ समृदà¥à¤§ हà¥à¤¨à¥‡ छ ।
निरà¥à¤µà¤¾à¤šà¤¨ मारà¥à¤«à¤¤à¥ पà¥à¤°à¤•ट जनचाहनालाई शीरमा राखà¥à¤¦à¥ˆ म सबà¥à¤•लà¥à¤ª गरà¥à¤¦à¤›à¥ यहाà¤à¤¹à¤°à¥à¤•ा अपेकà¥à¤·à¤¾à¤²à¤¾à¤ˆ कà¥à¤¨à¥ˆ पनि हालतमा विफल हà¥à¤¨ दिइने छैन ।
à¥. २०à¥à¥ª साल, उथलपà¥à¤¥à¤² र घटनापूरà¥à¤£ सालको रà¥à¤ªà¤®à¤¾ रहà¥à¤¯à¥‹ । २०à¥à¥ª साल महतà¥à¤µà¤ªà¥‚रà¥à¤£ राजनीतिक उपलवà¥à¤§à¤¿à¤•ो साल रहà¥à¤¯à¥‹ । ०à¥à¥ª सालमै राजनीतिक संकà¥à¤°à¤®à¤£à¤•ालको अनà¥à¤¤à¥à¤¯ à¤à¤¯à¥‹ र जनपकà¥à¤·à¥€à¤¯, लोकतानà¥à¤¤à¥à¤°à¤¿à¤•, देशà¤à¤•à¥à¤¤, अगà¥à¤°à¤—ामी तथा विकासपà¥à¤°à¥‡à¤®à¥€ सरकार मà¥à¤²à¥à¤•ले पायो । तीनै तहको निरà¥à¤µà¤¾à¤šà¤¨ समà¥à¤ªà¤¨à¥à¤¨ à¤à¤à¤¸à¤à¤—ै संविधान सफल कारà¥à¤¯à¤¾à¤¨à¥à¤µà¤¯à¤¨à¤•ो बाटोमा अघि बढà¥à¤¯à¥‹ । देशमा सà¥à¤¥à¤¾à¤¯à¤¿à¤¤à¥à¤µà¤•ो नयाठचरण आरमà¥à¤ à¤à¤¯à¥‹ । यसरी निरà¥à¤µà¤¾à¤šà¤¨ हà¥à¤¨ नदिने, संविधान कारà¥à¤¯à¤¾à¤¨à¥à¤µà¤¯à¤¨à¤®à¤¾ वà¥à¤¯à¤µà¤§à¤¾à¤¨ खडा गरà¥à¤¨à¥‡ र मà¥à¤²à¥à¤•मा अनà¥à¤¤à¥à¤¯à¤¹à¥€à¤¨ असà¥à¤¥à¤¿à¤°à¤¤à¤¾ सिरà¥à¤œà¤¨à¤¾ गरà¥à¤¨à¥‡ दà¥à¤¸à¥à¤ªà¥à¤°à¤¯à¤¾à¤¸ विफल à¤à¤à¤•ा छनॠ। निरà¥à¤µà¤¾à¤šà¤¨à¤•ो सफलतासà¤à¤—ै हामà¥à¤°à¥‹ देश नेपाल, लोकतानà¥à¤¤à¥à¤°à¤¿à¤• अà¤à¥à¤¯à¤¾à¤¸à¤®à¤¾ नयाठमानक सà¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¿à¤¤ गरà¥à¤¨ सफल à¤à¤à¤•ो छ । इतिहासले हामीलाई आरà¥à¤¥à¤¿à¤• विकास र समृदà¥à¤§à¤¿à¤•ा लागि अà¤à¥‚तपूरà¥à¤µ अवसर पà¥à¤°à¤¦à¤¾à¤¨ गरेको छ । हामà¥à¤°à¤¾ अगाडि समसà¥à¤¯à¤¾ थिà¤, समाधान गरà¥à¤¨à¥à¤ªà¤°à¥à¤¨à¥‡ दायितà¥à¤µ थियो । अहिले जनताले तिनै समसà¥à¤¯à¤¾ समà¥à¤¬à¥‹à¤§à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ अखà¥à¤¤à¤¿à¤¯à¤¾à¤°à¥€ हामीलाई दिà¤à¤•ा छनॠ।
विगतमा जनताको चाहना र संसदको अंक गणितको वीचमा रहेको खाडल यसपटक पà¥à¤°à¤¿à¤à¤•ो छ । समृदà¥à¤§à¤¿à¤•ो आधारशीला खडा गरà¥à¤¨à¥‡ यस यà¥à¤—ीन दायितà¥à¤µ सà¥à¤®à¥à¤ªà¤¨à¥ हà¥à¤¨à¥‡ यहाà¤à¤¹à¤°à¥à¤ªà¥à¤°à¤¤à¤¿ पà¥à¤¨à¤ƒ à¤à¤•चोटी कृतजà¥à¤žà¤¤à¤¾ जाहेर गरà¥à¤¦à¤›à¥ ।
आदरणीय दाजà¥à¤à¤¾à¤‡ दिदीबहिनीहरॠ!
८. के नेपाल बनà¥à¤›? के यो सरकारले हामà¥à¤°à¤¾ सपना पूरा गरà¥à¤› à¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ पà¥à¤°à¤¶à¥à¤¨à¤¹à¤°à¥à¤®à¤¾ मैले पटक–पटक à¤à¤¨à¥à¤¦à¥ˆ आà¤à¤•ो छà¥â€“ नेपाल बनà¥à¤›, बनाउनै परà¥à¤› । हो, हरेक चिजको आयॠर अबधिको सीमा हà¥à¤¨à¥à¤› । मानà¥à¤›à¥‡à¤•ो जà¥à¤žà¤¾à¤¨ र सामथà¥à¤°à¥à¤¯à¤•ो पनि सीमा हà¥à¤¨à¥à¤› । तर इमानको कà¥à¤¨à¥ˆ सीमा हà¥à¤¨à¥à¤¨, निषà¥à¤ ाको कà¥à¤¨à¥ˆ निरà¥à¤§à¤¾à¤°à¤¿à¤¤ आयॠछैन । इमान र निषà¥à¤ ाका साथ काम गरà¥à¤¨ कसैलाई कà¥à¤¨à¥ˆ अतिरिकà¥à¤¤ पà¥à¤°à¤¶à¤¿à¤•à¥à¤·à¤£à¤•ो पनि खाà¤à¤šà¥‹ परà¥à¤¦à¥ˆà¤¨ ।
९. à¤à¤£à¥à¤¡à¥ˆ तीन बरà¥à¤· अघि पà¥à¤°à¤§à¤¾à¤¨à¤®à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¥€à¤•ा रà¥à¤ªà¤®à¤¾ वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¿à¤•ा–संसदलाई अनà¥à¤¤à¤¿à¤® संवोधन गरिरहà¤à¤¦à¤¾ मैले à¤à¤¨à¥‡à¤•ो थिà¤à¤ – “यो समयको अनà¥à¤¤à¥à¤¯ होइन, पà¥à¤°à¤•à¥à¤°à¤¿à¤¯à¤¾ चालॠछ र हामी यहीठछौं !” तà¥à¤¯à¤¤à¤¿à¤¬à¥‡à¤²à¤¾ हामीले रोपेका विरà¥à¤µà¤¾ हà¥à¤°à¥à¤•ाउने, देखेका सपनालाई मूरà¥à¤¤ रà¥à¤ª दिने र परिकलà¥à¤ªà¤¨à¤¾à¤²à¤¾à¤ˆ वà¥à¤¯à¤µà¤¹à¤¾à¤°à¤®à¤¾ लागू गरà¥à¤¨à¥‡ समय पà¥à¤¨à¤ƒ हामà¥à¤°à¤¾ सामॠआà¤à¤•ो छ । हामी à¤à¤•तावदà¥à¤§ à¤à¤à¤•ा छौं । जनताको à¤à¤°à¤ªà¤°à¥à¤¦à¥‹ साथ छ । सà¥à¤¥à¤¾à¤¨à¥€à¤¯, पà¥à¤°à¤¦à¥‡à¤¶ र सबà¥à¤˜à¥€à¤¯ तहसमà¥à¤®à¥ˆ जनताको विशà¥à¤µà¤¾à¤¸ पà¥à¤°à¤¾à¤ªà¥à¤¤ पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤¨à¤¿à¤§à¤¿à¤¹à¤°à¥ नयाठउरà¥à¤œà¤¾à¤•ा साथ काम गरà¥à¤¨ ततà¥à¤ªà¤° हà¥à¤¨à¥à¤¹à¥à¤¨à¥à¤› । नेपाललाई सहयोग गरà¥à¤¨ चाहने अनà¥à¤¤à¤°à¥à¤°à¤¾à¤·à¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ मितà¥à¤°à¤¹à¤°à¥ परà¥à¤–ाइमा छनॠ। हामी, बिना कà¥à¤¨à¥ˆ बहाना र विलमà¥à¤¬ तीवà¥à¤° बेगमा अगाडि बढà¥à¤¨à¥‡ छौं ।
१०. राषà¥à¤Ÿà¥à¤° निरà¥à¤®à¤¾à¤£à¤•ा लागि बलियो आतà¥à¤®à¤µà¤¿à¤¶à¥à¤µà¤¾à¤¸ चाहिनà¥à¤› । à¤à¤µà¤¿à¤·à¥à¤¯ उजà¥à¤œà¥à¤µà¤² छ à¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ दृढ विशà¥à¤µà¤¾à¤¸ बिना, आफà¥à¤¨à¥‹ देश आफै बनाउन सकà¥à¤›à¥Œà¤‚ à¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ उचà¥à¤š मनोबल बिना र जसà¥à¤¤à¤¾ सà¥à¤•ै अवरोधका पहाड पनि नाघà¥à¤¨ सकिनà¥à¤› à¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ अदमà¥à¤¯ साहस बिना राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤²à¥‡ सफलता हासिल गरà¥à¤¨ सकà¥à¤¦à¥ˆà¤¨ । मनोवैजà¥à¤žà¤¾à¤¨à¤¿à¤• रà¥à¤ªà¤®à¥ˆ कमजोर बनेको राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤²à¥‡ चà¥à¤¨à¥Œà¤¤à¥€ सामना गरà¥à¤¨ सकà¥à¤¦à¥ˆà¤¨ । हामी à¤à¤¿à¤¤à¥à¤°à¥ˆ लघà¥à¤¤à¤¾à¤à¤¾à¤· हà¥à¤°à¥à¤•ाउने, आफà¥à¤¨à¥ˆ सामथà¥à¤°à¥à¤¯à¤ªà¥à¤°à¤¤à¤¿ अविशà¥à¤µà¤¾à¤¸ जगाइदिने र à¤à¤µà¤¿à¤·à¥à¤¯à¤ªà¥à¤°à¤¤à¤¿ निराशा पैदा गरà¥à¤¨à¥‡ पयà¥à¤°à¤¾à¤¸à¤¹à¤°à¥ यदाकदा हà¥à¤¨à¥‡ गरेका छनॠ। तसरà¥à¤¥, हामà¥à¤°à¥‹ सरà¥à¤µà¥‹à¤ªà¤°à¤¿ पà¥à¤°à¤¯à¤¾à¤¸ राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤®à¤¾ à¤à¤°à¤ªà¤°à¥à¤¦à¥‹ आतà¥à¤®à¤µà¤¿à¤¶à¥à¤µà¤¾à¤¸ जगाउने कà¥à¤°à¤¾à¤®à¤¾ केनà¥à¤¦à¥à¤°à¤¿à¤¤ हà¥à¤¨à¥‡ छ ।
११. नेपाल संसारकै पà¥à¤°à¤¾à¤šà¥€à¤¨à¤¤à¤® राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤®à¤§à¥à¤¯à¥‡ à¤à¤• हो । हामà¥à¤°à¥ˆ à¤à¥‚मिमा जनà¥à¤®à¥‡à¤•ा गातै म वà¥à¤¦à¥à¤§à¤²à¥‡ हजारौं वरà¥à¤· पहिले नै विशà¥à¤µà¤®à¤¾ शानà¥à¤¤à¤¿, करà¥à¤£à¤¾ र अहिंसाको शाशà¥à¤µà¤¤ सनà¥à¤¦à¥‡à¤¶ छरेका थिठ। सयौं बरà¥à¤· अगाडि नै सà¤à¥à¤¯à¤¤à¤¾, संसà¥à¤•ृति र कलामा नेपालको पà¥à¤°à¤¸à¤¿à¤¦à¥à¤§à¤¿ फैलिइसकेको थियो । काठमाडौं उपतà¥à¤¯à¤•ा à¤à¤¾à¤°à¤¤ र चीनबीचको वà¥à¤¯à¤¾à¤ªà¤¾à¤°à¤¿à¤• केनà¥à¤¦à¥à¤° र सांसà¥à¤•ृतिक सेतॠथियो । विशà¥à¤µà¤µà¥à¤¯à¤¾à¤ªà¥€ औपनिवेशिक सामà¥à¤°à¤¾à¤œà¥à¤¯à¤•ा बीच पनि नेपाल सधैà¤à¤°à¤¿ सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤° रहेको थियो । विगतमा हामीले गरेका संघरà¥à¤· à¤à¤µà¤‚ पà¥à¤°à¤¾à¤ªà¥à¤¤ गरेका राजनीतिक उपलवà¥à¤§à¤¿à¤²à¥‡ पनि विशà¥à¤µà¤•ै धà¥à¤¯à¤¾à¤¨ आकरà¥à¤·à¤¿à¤¤ गरेको छ । यसà¥à¤¤à¥‹ गौरवपूरà¥à¤£ इतिहास बोेकेको राषà¥à¤Ÿà¥à¤° कसरी पछाडि परिरहन मिलà¥à¤› ?
१२. नेपालको à¤à¤µà¤¿à¤·à¥à¤¯ सà¥à¤¦à¥ƒà¤¢ र उजà¥à¤µà¤² छ ।
नेपाललाई पछाडि पारà¥à¤¨à¥‡ सामनà¥à¤¤à¤µà¤¾à¤¦ अब इतिहास à¤à¤‡à¤¸à¤•ेको छ ।
पराधीन बनाउने सोचहरॠकमजोर à¤à¤à¤•ा छनॠ।
विà¤à¤¾à¤œà¤¿à¤¤ गरà¥à¤¨à¥‡ शकà¥à¤¤à¤¿à¤¹à¤°à¥ किनारा लागेका छनॠ।
राजनीतिलाई सतà¥à¤¤à¤¾à¤°à¥‹à¤¹à¤£ र जिमà¥à¤®à¥‡à¤µà¤¾à¤°à¥€à¤²à¤¾à¤ˆ निजी या सबà¥à¤•ीरà¥à¤£ समूहगत सà¥à¤µà¤¾à¤°à¥à¤¥à¤ªà¥‚रà¥à¤¤à¤¿à¤•ो à¤à¤°à¥à¤¯à¤¾à¤¬ ठानà¥à¤¨à¥‡ चिनà¥à¤¤à¤¨ पराजित à¤à¤à¤•ो छ ।
अब विकास या समृदà¥à¤§à¤¿à¤•ो विषय कà¥à¤¨à¥ˆ अमूरà¥à¤¤ वैचारिक मनà¥à¤¥à¤¨ या सà¥à¤¦à¥‚र à¤à¤µà¤¿à¤·à¥à¤¯à¤•ो कालà¥à¤ªà¤¨à¤¿à¤• कथा रहेन । किनà¤à¤¨à¥‡ यà¥à¤— बदलिà¤à¤•ो छ, तदनà¥à¤°à¥à¤ª हामà¥à¤°à¥‹ जिमà¥à¤®à¥‡à¤µà¤¾à¤°à¥€ पनि बदलिà¤à¤•ो छ । निरबà¥à¤•à¥à¤¶à¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤° र अधिनायकवाद विरà¥à¤¦à¥à¤§ अबà¥à¤¬à¤² साबित हामà¥à¤°à¤¾ पौरखहरॠअब गरिबी, वेरोजगारी, पछà¥à¤¯à¥Œà¤Ÿà¥‡à¤ªà¤¨, विà¤à¥‡à¤¦ र अविकासका विरà¥à¤¦à¥à¤§ केनà¥à¤¦à¥à¤°à¤¿à¤¤ हà¥à¤¨à¥‡à¤›à¤¨à¥ ।
आदरणीय दाजà¥à¤à¤¾à¤‡ दिदीबैनीहरॠ!
१३. सारà¥à¤µà¤à¥Œà¤®à¤¸à¤¤à¥à¤¤à¤¾, à¤à¥Œà¤—ोलिक अखणà¥à¤¡à¤¤à¤¾, सà¥à¤µà¤¾à¤§à¥€à¤¨à¤¤à¤¾, राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ हित र सà¥à¤µà¤¾à¤à¤¿à¤®à¤¾à¤¨à¤•ो रकà¥à¤·à¤¾ à¤à¤µà¤‚ समà¥à¤¬à¤°à¥à¤§à¤¨ सरकारको सरà¥à¤µà¥‹à¤ªà¤°à¥€ कतà¥à¤°à¥à¤¤à¤µà¥à¤¯ हà¥à¤¨à¥‡ छ । राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ हितलाई केनà¥à¤¦à¥à¤°à¤¬à¤¿à¤¨à¥à¤¦à¥à¤®à¤¾ राखेर हामà¥à¤°à¤¾ छिमेकीहरà¥, सबै मितà¥à¤° राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¹à¤°à¥ र अनà¥à¤¤à¤°à¥à¤°à¤¾à¤·à¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ समà¥à¤¦à¤¾à¤¯à¤¸à¤à¤— घनिषà¥à¤Ÿ समà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§ विकास गरिनेछ । सारà¥à¤µà¤à¥Œà¤®à¤¿à¤• समानता, अहसà¥à¤¤à¤•à¥à¤·à¥‡à¤ª र पारसà¥à¤ªà¤°à¤¿à¤• हित, आपसी समà¥à¤®à¤¾à¤¨ र विशà¥à¤µà¤¾à¤¸ हामà¥à¤°à¥‹ अनà¥à¤¤à¤°à¥à¤°à¤¾à¤·à¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ समà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¤•ो आधार हà¥à¤¨à¥‡ छ । देशपà¥à¤°à¥‡à¤® र नà¥à¤¯à¤¾à¤¯à¥‹à¤šà¤¿à¤¤ राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ हितलाई खोकà¥à¤°à¥‹ राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤µà¤¾à¤¦ ठानà¥à¤¨à¥‡ हिनगà¥à¤°à¤¨à¥à¤¥à¥€ कसैले पालà¥à¤¨ हà¥à¤à¤¦à¥ˆà¤¨ à¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ म ठानà¥à¤¦à¤›à¥ । राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¹à¤°à¥ बीचको समà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¤²à¤¾à¤ˆ आकार, जनसबà¥à¤–à¥à¤¯à¤¾ र अरà¥à¤¥à¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤° सानो या ठूलो हà¥à¤¨à¥‡ कà¥à¤°à¤¾à¤²à¥‡ होइन, सारà¥à¤µà¤à¥Œà¤® समानताको विषयले तय गरà¥à¤› । सरकारले राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯à¤¤à¤¾à¤²à¤¾à¤ˆ सà¥à¤¦à¥ƒà¤¢ गरà¥à¤¦à¥ˆ अनà¥à¤¤à¤°à¥à¤°à¤¾à¤·à¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤®à¤¾ नेपालको पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤·à¥à¤ ा, सà¥à¤µà¤¾à¤à¤¿à¤®à¤¾à¤¨ र पहिचानलाई उà¤à¤šà¥‹ बनाउने छ ।
१४. लोकतनà¥à¤¤à¥à¤°, शासन पà¥à¤°à¤£à¤¾à¤²à¥€à¤•ो मातà¥à¤°à¥ˆ नाम होइन । लोकतनà¥à¤¤à¥à¤° पà¥à¤°à¤¾à¤ªà¥à¤¤à¤¿à¤•ा लागि अनेकौं दशक बलिदानी आनà¥à¤¦à¥‹à¤²à¤¨à¤®à¤¾ होमिà¤à¤•ा हामà¥à¤°à¤¾ लागि लोकतनà¥à¤¤à¥à¤° जीवनपदà¥à¤§à¤¤à¤¿ हो, जीवनमूलà¥à¤¯ समेत हो । पाà¤à¤š दशकà¤à¤¨à¥à¤¦à¤¾ बढी लोकतनà¥à¤¤à¥à¤° पà¥à¤°à¤¾à¤ªà¥à¤¤à¤¿à¤•ो आनà¥à¤¦à¥‹à¤²à¤¨à¤®à¤¾ खरà¥à¤šà¥‡à¤•ो आफà¥à¤¨à¥‹ उरà¥à¤œà¤¾à¤¶à¥€à¤² समय र डेढ दशकको मेरो कारावास म यहाठचरà¥à¤šà¤¾ गरà¥à¤¨ चाहनà¥à¤¨ । तर दà¥à¤¨à¤¿à¤¯à¤¾à¤à¤®à¤¾ लोकतनà¥à¤¤à¥à¤°à¤•ा मूलà¥à¤¯ मानà¥à¤¯à¤¤à¤¾ सà¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¿à¤¤ नहà¥à¤à¤¦à¥ˆ हामà¥à¤°à¤¾ पà¥à¤°à¥à¤–ाले अंगिकार गरेको आफà¥à¤¨à¤¾ पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤¨à¤¿à¤§à¤¿ छानà¥à¤¨à¥‡ र उनीहरà¥à¤®à¤¾à¤°à¥à¤«à¤¤ शासनसतà¥à¤¤à¤¾ सञà¥à¤šà¤¾à¤²à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ अदà¥à¤µà¤¿à¤¤à¤¿à¤¯ विधिको à¤à¤¨à¥‡ यहाठसà¥à¤®à¤°à¤£ गरà¥à¤¨ चाहनà¥à¤›à¥ । लोकतनà¥à¤¤à¥à¤° हामी नेपालीका लागि कसैले सापटीमा दिà¤à¤•ो विधि नà¤à¤à¤° जीवनपदà¥à¤¦à¤¤à¤¿ नै रहेको पà¥à¤°à¤¸à¤‚गमा मैले अकà¥à¤¸à¤° शाकà¥à¤¯ गणतनà¥à¤¤à¥à¤° र लिगलिगकोटको दौडबाट राजा छानà¥à¤¨à¥‡ उदाहरण दिने गरेको छॠ। पहलकदमी र पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤¸à¥à¤ªà¤°à¥à¤§à¤¾à¤®à¤¾ शà¥à¤°à¥‡à¤·à¥à¤ ता हासिल गरà¥à¤¨à¥‡à¤²à¤¾à¤ˆ नेता छानà¥à¤¨à¥‡ सांगठनिक विधि म अधà¥à¤¯à¤•à¥à¤· रहेको पारà¥à¤Ÿà¥€à¤²à¥‡ सैदà¥à¤§à¤¾à¤¨à¥à¤¤à¤¿à¤• र वà¥à¤¯à¤µà¤¹à¤¾à¤°à¤¿à¤• दà¥à¤¬à¥ˆ हिसावले अपनाउà¤à¤¦à¥ˆ आà¤à¤•ो जगजाहेरै छ ।
१५. यस सरकारका कामहरॠलोकतनà¥à¤¤à¥à¤° मानव अधिकार र खà¥à¤²à¥à¤²à¤¾ समाजको अवधारणाबाट निरà¥à¤¦à¥‡à¤¶à¤¿à¤¤ हà¥à¤¨à¥‡ छनॠ। सरकारका कारà¥à¤¯à¤•à¥à¤°à¤®à¤¹à¤°à¥, सबà¥à¤˜à¥€à¤¯ लोकतानà¥à¤¤à¥à¤°à¤¿à¤• गणतनà¥à¤¤à¥à¤°à¤²à¤¾à¤ˆ जरैसमà¥à¤® सà¥à¤¦à¥ƒà¤¢ गरà¥à¤¨à¥‡ दिशामा परिलकà¥à¤·à¤¿à¤¤ हà¥à¤¨à¥‡à¤›à¤¨ । पà¥à¤°à¤¦à¥‡à¤¶ र सà¥à¤¥à¤¾à¤¨à¥€à¤¯ तहहरà¥à¤²à¤¾à¤ˆ सकà¥à¤·à¤®, सà¥à¤¦à¥à¤¢ र आतà¥à¤®à¤¨à¤¿à¤°à¥à¤à¤° बनाउन विशेष à¤à¥‚मिका खेलिनेछ । सहकारिता, समनà¥à¤µà¤¯ र à¤à¤•ताको आधारमा सबà¥à¤˜, पà¥à¤°à¤¦à¥‡à¤¶ र सà¥à¤¥à¤¾à¤¨à¥€à¤¯ तहको सरà¥à¤µà¤¾à¤—ीण विकास गरिनेछ । राजà¥à¤¯à¤•ा नीति निरà¥à¤®à¤¾à¤£à¤®à¤¾ जनताको à¤à¥‚मिका अठपà¥à¤°à¤à¤¾à¤µà¤•ारी होसà¥, कानà¥à¤¨à¥€ हिसाबले मातà¥à¤° होइन, राजà¥à¤¯ यथारà¥à¤¥à¤®à¥ˆ जनतापà¥à¤°à¤¤à¤¿ उतà¥à¤¤à¤°à¤¦à¤¾à¤¯à¥€, जनताबाट सञà¥à¤šà¤¾à¤²à¤¿à¤¤ र जनताको सेवामा समरà¥à¤ªà¤¿à¤¤ होसॠà¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ कà¥à¤°à¤¾ सà¥à¤¨à¤¿à¤¶à¥à¤šà¤¿à¤¤ गरिने छ ।
१६. मैले पटक–पटक à¤à¤¨à¥à¤¦à¥ˆ आà¤à¤•ो छà¥â€“ हामीले चाहेको लोकतनà¥à¤¤à¥à¤°, “दल खोलà¥à¤¨à¥‡, चà¥à¤¨à¤¾à¤µà¤®à¤¾ à¤à¤¾à¤— लिने र बोलà¥à¤¨à¥‡â€“लेखà¥à¤¨à¥‡ अधिकार à¤à¤à¤•ो लोकतनà¥à¤¤à¥à¤° मातà¥à¤°à¥ˆ हैन, कमà¥à¤ªà¥à¤°à¤¿à¤¹à¥‡à¤¨à¥à¤¸à¥€à¤ (समगà¥à¤°) लोकतनà¥à¤¤à¥à¤° हो । आरà¥à¤¥à¤¿à¤• अधिकार र सामाजिक नà¥à¤¯à¤¾à¤¯ बिनाको लोकतनà¥à¤¤à¥à¤°, औपचारिक र अधà¥à¤°à¥‹ हà¥à¤¨à¥à¤› । तसरà¥à¤¥ संविधानले पà¥à¤°à¤¤à¥à¤¯à¤¾à¤à¥‚त गरेका सामाजिक नà¥à¤¯à¤¾à¤¯à¤•ा पà¥à¤°à¤µà¤¨à¥à¤§à¤¹à¤°à¥à¤•ो कारà¥à¤¯à¤¾à¤¨à¥à¤µà¤¯à¤¨à¤•ा लागि निरà¥à¤§à¤¾à¤°à¤¿à¤¤ समयà¤à¤¿à¤¤à¥à¤°à¥ˆ आवशà¥à¤¯à¤• कानà¥à¤¨à¥€, संरचनागत र साधन सà¥à¤°à¥‹à¤¤à¤•ो वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾ गरà¥à¤¨à¥à¤ªà¤°à¥à¤› र गरिने छ । धनी र गरिब बीच रहेको खाडल बढाउà¤à¤¦à¥ˆ जाने होइन, घटाउनॠपरà¥à¤› । तसरà¥à¤¥, समनà¥à¤¯à¤¾à¤¯à¤¿à¤• विकासलाई मारà¥à¤—दरà¥à¤¶à¤• नीतिका रà¥à¤ªà¤®à¤¾ अवलमà¥à¤¬à¤¨ गरिने छ । हामà¥à¤°à¥‹ संविधानले निरà¥à¤¦à¥‡à¤¶ गरेको “समाजवाद उनà¥à¤®à¥à¤– राजà¥à¤¯” निरà¥à¤®à¤¾à¤£à¤•ा लागि सामाजिक उतà¥à¤ªà¥€à¤¡à¤¨ र आरà¥à¤¥à¤¿à¤• शोषणका कारण समापà¥à¤¤ पारà¥à¤¨à¥‡ दिशातरà¥à¤« हामà¥à¤°à¤¾ कारà¥à¤¯à¤•à¥à¤°à¤®à¤¹à¤°à¥ परिलकà¥à¤·à¤¿à¤¤ हà¥à¤¨à¥‡à¤›à¤¨à¥ । निरपेकà¥à¤· गरिबी, निरकà¥à¤·à¤°à¤¤à¤¾, आधारà¤à¥‚त सà¥à¤µà¤¾à¤¸à¥à¤¥à¥à¤¯ सेवा– यातायात–विदà¥à¤¯à¥à¤¤â€“खानेपानी जसà¥à¤¤à¤¾ नà¥à¤¯à¥‚नतम सà¥à¤µà¤¿à¤§à¤¾à¤¬à¤¾à¤Ÿ बञà¥à¤šà¤¿à¤¤ रहनॠपरà¥à¤¨à¥‡ वाधà¥à¤¯à¤¤à¤¾ र पूरà¥à¤£ बेरोजगारी अब हामà¥à¤°à¤¾ कामका मà¥à¤–à¥à¤¯ निशाना हà¥à¤¨à¥‡à¤›à¤¨à¥ । निशà¥à¤šà¤¿à¤¤ समयावधिà¤à¤¿à¤¤à¥à¤° सबै नागरिकलाई यसà¥à¤¤à¥‹ अवसà¥à¤¥à¤¾à¤¬à¤¾à¤Ÿ मà¥à¤•à¥à¤¤ गरà¥à¤¨ सशकà¥à¤¤ राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ अà¤à¤¿à¤¯à¤¾à¤¨ सञà¥à¤šà¤¾à¤²à¤¨ गरिने छ । सबै बालबालिकालाई शिकà¥à¤·à¤¾à¤•ो अधिकार सà¥à¤¨à¤¿à¤¶à¥à¤šà¤¿à¤¤ गरà¥à¤¨ आजैबाट हामी सबैले सहजकरà¥à¤¤à¤¾à¤•ो à¤à¥‚मिकामा विदà¥à¤¯à¤¾à¤°à¥à¤¥à¥€ à¤à¤°à¥à¤¨à¤¾ अà¤à¤¿à¤¯à¤¾à¤¨ सà¥à¤°à¥ गरà¥à¤¨à¥à¤ªà¤°à¥à¤› ।
१à¥. बहà¥à¤œà¤¾à¤¤à¥€à¤¯, बहà¥à¤à¤¾à¤·à¤¿à¤•, बहà¥à¤¸à¤¾à¤‚सà¥à¤•ृतिक र बहà¥à¤§à¤¾à¤°à¥à¤®à¤¿à¤• सामाजिक बनोट हामà¥à¤°à¥‹ विशेषता मातà¥à¤°à¥ˆ होइन, सामाजिक समà¥à¤ªà¤¦à¤¾ समेत हो । विविधता, बहà¥à¤²à¤¤à¤¾, सामाजिक सदà¥à¤à¤¾à¤µ र सांसà¥à¤•ृतिक सहचारà¥à¤¯ हामà¥à¤°à¥‹ समाजको विशेष पहिचान हो । यसैमाथि अडेको छ हामà¥à¤°à¥‹ बलियो राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ à¤à¤•ता । तर यसलाई खलà¥à¤¬à¤²à¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨à¥‡, गरिबी, बेरोजगारी र अविकास जसà¥à¤¤à¤¾ मà¥à¤–à¥à¤¯ मà¥à¤¦à¥à¤¦à¤¾à¤¬à¤¾à¤Ÿ धà¥à¤¯à¤¾à¤¨ बरà¥à¤—ेलà¥à¤¨à¥‡ र तà¥à¤¯à¤¸ अपà¥à¤°à¤¿à¤¯ परिसà¥à¤¥à¤¿à¤¤à¤¿à¤²à¤¾à¤ˆ दà¥à¤°à¥à¤ªà¤¯à¥‹à¤— गरà¥à¤¦à¥ˆ सामà¥à¤¦à¤¾à¤¯à¤¿à¤• सदà¥à¤à¤¾à¤µà¤•ा ठाउà¤à¤®à¤¾ अविशà¥à¤µà¤¾à¤¸, सामाजिक दà¥à¤µà¥‡à¤· र घृणा फैलाउने पयà¥à¤°à¤¾à¤¸ पनि यदाकदा देखा परà¥à¤¨à¥‡ गरेका छनॠ। यसà¥à¤¤à¥‹ कà¥à¤°à¤¾ नेपाल र नेपालीलाई सà¥à¤µà¥€à¤•ारà¥à¤¯ हà¥à¤¨à¥‡ छैन । सामाजिक सदà¥à¤à¤¾à¤µà¤®à¤¾à¤¥à¤¿ आधारित बलियो राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ à¤à¤•ता निरà¥à¤®à¤¾à¤£ गरà¥à¤¨ र शानà¥à¤¤à¤¿ सà¥à¤µà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾ कायम गरà¥à¤¨à¤•ा लागि सरकार दृढ सबà¥à¤•लà¥à¤ªà¤¿à¤¤ रà¥à¤ªà¤®à¤¾ पà¥à¤°à¤¸à¥à¤¤à¥à¤¤ हà¥à¤¨à¥‡ छ ।
१८. निरà¥à¤à¤¯à¤¤à¤¾à¤ªà¥‚रà¥à¤µà¤• बाà¤à¤šà¥à¤¨ र पेशा वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¤¾à¤¯ गरà¥à¤¨ पाउनॠनागरिकको संविधानपà¥à¤°à¤¦à¤¤à¥à¤¤ मौलिक हक हो । जनतामा निहित सारà¥à¤µà¤à¥Œà¤®à¤¸à¤¤à¥à¤¤à¤¾ पà¥à¤°à¤¤à¥à¤¯à¤¾à¤à¥‚त à¤à¤à¤•ो, संविधानले सबै खाले अधिकार संसà¥à¤¥à¤¾à¤—त गरिसकेको र आफूले चाहेको परिवरà¥à¤¤à¤¨ जनताको अà¤à¤¿à¤®à¤¤ कानà¥à¤¨à¥€ र शानà¥à¤¤à¤¿à¤ªà¥‚रà¥à¤£ बाटोबाट पà¥à¤°à¤¾à¤ªà¥à¤¤ गरà¥à¤¨ सकिने सà¥à¤ªà¤·à¥à¤Ÿ वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾ हà¥à¤à¤¦à¤¾ हà¥à¤à¤¦à¥ˆ पनि हिंसाको पैरवी गरà¥à¤¨à¥, आफà¥à¤¨à¤¾ आपराधिक या सà¥à¤µà¤¾à¤°à¥à¤¥à¤ªà¥à¤°à¥‡à¤°à¤¿à¤¤ गतिविधिलाई राजनीतिक आवरण दिनॠर जनताको जीवनलाई तà¥à¤°à¤¸à¤¿à¤¤ पारà¥à¤¨à¥‡ à¤à¤µà¤‚ मà¥à¤²à¥à¤•को वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¤¾à¤¯à¤¿à¤• वातावरणलाई दà¥à¤·à¥à¤ªà¥à¤°à¤à¤¾à¤µà¤¿à¤¤ पारà¥à¤¨à¥‡ कारà¥à¤¯ अब सà¥à¤µà¥€à¤•ारà¥à¤¯ हà¥à¤¨ सकà¥à¤¦à¥ˆà¤¨ ।
१९. à¤à¥à¤°à¤·à¥à¤Ÿà¤¾à¤šà¤¾à¤°à¤²à¥‡ समाजलाई बरà¥à¤¬à¤¾à¤¦ बनाउà¤à¤› । वरà¥à¤¤à¤®à¤¾à¤¨ सरकार à¤à¥à¤°à¤·à¥à¤Ÿà¤¾à¤šà¤¾à¤°à¤µà¤¿à¤°à¥à¤¦à¥à¤§ निरà¥à¤®à¤® र समà¥à¤à¥Œà¤¤à¤¾à¤¹à¥€à¤¨ ढङà¥à¤—ले पà¥à¤°à¤¸à¥à¤¤à¥à¤¤ हà¥à¤¨à¥‡ छ । यसका लागि आवशà¥à¤¯à¤• कानà¥à¤¨à¥€ र संरचनागत सà¥à¤§à¤¾à¤° गरिने छ । कà¥à¤¨à¥ˆ बहानाबाजी सà¥à¤µà¥€à¤•ारà¥à¤¯ हà¥à¤¨à¥‡ छैन । कतैबाट पनि à¤à¥à¤°à¤·à¥à¤Ÿà¤¹à¤°à¥à¤²à¤¾à¤ˆ संरकà¥à¤·à¤£ गरà¥à¤¨ दिइने छैन । à¤à¥à¤°à¤·à¥à¤Ÿà¤¾à¤šà¤¾à¤° कà¥à¤¨à¥ˆ परियोजना, सारà¥à¤µà¤œà¤¨à¤¿à¤• खरिद पà¥à¤°à¤•à¥à¤°à¤¿à¤¯à¤¾ या सेवागà¥à¤°à¤¾à¤¹à¥€à¤¸à¤à¤— लिइने रकमको अपचलन मातà¥à¤°à¥ˆ होइन । तà¥à¤¯à¤¸à¤°à¥€ à¤à¤à¤•ो आरà¥à¤¥à¤¿à¤• कà¥à¤·à¤¤à¤¿ त कà¥à¤¨à¥ˆ हिसाबले पूरà¥à¤¤à¤¿ पनि हà¥à¤¨ सकà¥à¤²à¤¾ । तर à¤à¥à¤°à¤·à¥à¤Ÿà¤¾à¤šà¤¾à¤°à¤²à¥‡ सिरà¥à¤œà¤¨à¤¾ गरà¥à¤¨à¥‡ सामाजिक मूलà¥à¤¯à¤¹à¤°à¥à¤•ो कà¥à¤·à¤¯à¥€à¤•रण, लोकतनà¥à¤¤à¥à¤°à¤ªà¥à¤°à¤¤à¤¿ अविशà¥à¤µà¤¾à¤¸ र वà¥à¤¯à¤•à¥à¤¤à¤¿ à¤à¤µà¤‚ संसà¥à¤¥à¤¾à¤•ो नैतिक चरितà¥à¤°à¤®à¤¾ लà¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨à¥‡ सà¥à¤–लनको à¤à¤¨à¥‡ कà¥à¤¨à¥ˆ कà¥à¤·à¤¤à¤¿à¤ªà¥‚रà¥à¤¤à¤¿ संà¤à¤µ छैन ।
२०. अबको हामà¥à¤°à¥‹ सरà¥à¤µà¥‹à¤ªà¤°à¤¿ राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ अà¤à¤¿à¤à¤¾à¤°à¤¾, सबà¥à¤•लà¥à¤ª र कामको केनà¥à¤¦à¥à¤°à¤¬à¤¿à¤¨à¥à¤¦à¥ आरà¥à¤¥à¤¿à¤• समृदà¥à¤§à¤¿ हो । विगतका गà¥à¤®à¤¾à¤‡à¤à¤•ा मूलà¥à¤¯à¤µà¤¾à¤¨ समयको समेत शोधà¤à¤°à¥à¤¨à¤¾ गरà¥à¤¨ आरà¥à¤¥à¤¿à¤• विकासको गतिलाई असाधारण तीवà¥à¤°à¤¤à¤¾ दिइने छ । हामीले सनॠ२०२२ समà¥à¤®à¤®à¤¾ नेपाललाई अति अलà¥à¤ªà¤µà¤¿à¤•सित अवसà¥à¤¥à¤¾à¤¬à¤¾à¤Ÿ सà¥à¤¤à¤°à¥‹à¤¨à¥à¤¨à¤¤ गरà¥à¤¨à¥ छ र सनॠ२०३० समà¥à¤®à¤®à¤¾ दिगो विकास लकà¥à¤·à¥à¤¯à¤•ा १ॠलकà¥à¤·à¥à¤¯ तथा १६९ सहायक लकà¥à¤·à¥à¤¯à¤•ा पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤µà¤¦à¥à¤§à¤¤à¤¾à¤²à¤¾à¤ˆ पूरा गरà¥à¤¨à¥ छ । कतिपयलाई यो उदà¥à¤˜à¥‹à¤· महतà¥à¤µà¤¾à¤•ाबà¥à¤•à¥à¤·à¥€ लागà¥à¤¨ सकà¥à¤› । तर उचà¥à¤š आकाबà¥à¤•à¥à¤·à¤¾ नलिइकन, तà¥à¤¯à¤¸à¤•ा लागि जोखिम नमोलिकन र तà¥à¤¯à¤¸ निमà¥à¤¤à¤¿ नयाठनीति, संरचना र शैलीको अबलमà¥à¤¬à¤¨ नगरीकन कà¥à¤¨à¥ˆ पनि राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤²à¥‡ फडà¥à¤•ो मारà¥à¤¨ सकà¥à¤¦à¥ˆà¤¨ ।
यसलाई हामीले “समृदà¥à¤§ नेपाल र सà¥à¤–ी नेपाली’ को नारामा अà¤à¤¿à¤µà¥à¤¯à¤•à¥à¤¤ गरेका छौं । सरकार विकासका गतिलाई योजनावदà¥à¤§ ढंगले अघि बढाउन पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤µà¤¦à¥à¤§ छ । तà¥à¤¯à¤¸à¤•ा निमà¥à¤¤à¤¿ देश à¤à¤¿à¤¤à¥à¤°à¤•ो पà¥à¤°à¤¾à¤•ृतिक र मानव शà¥à¤°à¥‹à¤¤, पूà¤à¤œà¥€ र सीप परिचालन गरà¥à¤¨ सबै सामथà¥à¤°à¥à¤¯à¤•ा साथ सरकार केनà¥à¤¦à¥à¤°à¥€à¤¤ हà¥à¤¨à¥‡à¤› ।
राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ अरà¥à¤¥à¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¤•ो महतà¥à¤µà¤ªà¥‚रà¥à¤£ अबà¥à¤—का रà¥à¤ªà¤®à¤¾ निजी कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤²à¤¾à¤ˆ सहà¤à¤¾à¤—ी बनाउà¤à¤¦à¥ˆ लगानीमैतà¥à¤°à¥€ वातावरण, अनà¥à¤•ूल शà¥à¤°à¤® समà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§ र लगानी तथा मà¥à¤¨à¤¾à¤«à¤¾à¤•ो सà¥à¤°à¤•à¥à¤·à¤¾à¤•ो पà¥à¤°à¤¤à¥à¤¯à¤¾à¤à¥‚ति गरिनेछ । अबका सहकारीहरà¥à¤²à¥‡ उतà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤¨à¤•ो ढाà¤à¤šà¤¾ र उतà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤¨ समà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¤•ो परिवरà¥à¤¤à¤¨ र आधà¥à¤¨à¤¿à¤•िकरणको वाहकको à¤à¥‚मिका खेलà¥à¤¨à¥ परà¥à¤¨à¥‡à¤› । तसरà¥à¤¥, सहकारीहरॠसमाजवाद–उनà¥à¤®à¥à¤– अरà¥à¤¥à¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¤•ा महतà¥à¤µà¤ªà¥‚रà¥à¤£ आधार हà¥à¤¨à¥‡ छनॠ।
सारà¥à¤µà¤œà¤¨à¤¿à¤•–निजी–साà¤à¥‡à¤¦à¤¾à¤°à¥€à¤²à¤¾à¤ˆ महतà¥à¤µà¤•ा साथ अघि बढाइने छ ।
यस पà¥à¤°à¤¸à¤‚गमा हामी à¤à¤•à¥à¤²à¥ˆ काफी छौं à¤à¤¨à¥à¤¦à¥ˆà¤¨à¥Œà¤‚, छिमेकी तथा अनà¥à¤¤à¤°à¥à¤°à¤¾à¤·à¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ मितà¥à¤°à¤¹à¤°à¥, वैदेशिक लगानीकरà¥à¤¤à¤¾à¤¹à¤°à¥ तथा वितà¥à¤¤à¤¿à¤¯ संसà¥à¤¥à¤¾à¤¹à¤°à¥à¤¸à¤à¤— हातेमालो गरिनेछ ।
तà¥à¤¯à¤¸à¥ˆà¤²à¥‡ म यहींबाट आहà¥à¤µà¤¾à¤¨ गरà¥à¤¦à¤›à¥, सà¥à¤µà¤¦à¥‡à¤¶à¥€ तथा विदेशी लगानीकरà¥à¤¤à¤¾à¤¹à¤°à¥â€“
ढà¥à¤•à¥à¤•सà¤à¤— लगानी गरà¥à¤¨à¥à¤¹à¥‹à¤¸à¥ । पारदरà¥à¤¶à¥€ कर, शà¥à¤°à¤®à¤¿à¤•हरà¥à¤•ो हित र वातावरणीय पकà¥à¤·à¤ªà¥à¤°à¤¤à¤¿ संवेदनशील हà¥à¤à¤¦à¥ˆ समृदà¥à¤§ नेपाल निरà¥à¤®à¤¾à¤£à¤•ो महाअà¤à¤¿à¤¯à¤¾à¤¨à¤®à¤¾ योगदानका लागि सरिक बनà¥à¤¨à¥à¤¹à¥‹à¤¸à¥ । तपाईको लगानी र मà¥à¤¨à¤¾à¤«à¤¾à¤•ो सà¥à¤°à¤•à¥à¤·à¤¾à¤ªà¥à¤°à¤¤à¤¿ सरकार सजग छ,
अनावशà¥à¤¯à¤• कानà¥à¤¨à¥€ र पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤¸à¤¨à¤¿à¤• à¤à¤£à¥à¤à¤Ÿ अब तपाइà¤à¤¹à¤°à¥à¤²à¥‡ सामना गरà¥à¤¨à¥ परà¥à¤¨à¥‡ छैन । कà¥à¤¨à¥ˆ अतिरिकà¥à¤¤ सेवा सà¥à¤µà¤¿à¤§à¤¾ र कमिशन दिन नसकेका कारण लगानीको अवसर पà¥à¤°à¤¾à¤ªà¥à¤¤ नहà¥à¤¨à¥‡ या लगानी फिरà¥à¤¤à¤¾ लैजानेजसà¥à¤¤à¤¾ विगतका वाधà¥à¤¯à¤¤à¤¾ सामना गरà¥à¤¨à¥ परà¥à¤¨à¥‡ छैन ।
आनà¥à¤¤à¤°à¤¿à¤• र बाहà¥à¤¯ लगानीमा सनà¥à¤¤à¥à¤²à¤¨à¤•ो नीति सहित लगानीको सà¥à¤°à¤•à¥à¤·à¤¾, लगानी मैतà¥à¤°à¥€ वातावरण निरà¥à¤®à¤¾à¤£ तथा मà¥à¤¨à¤¾à¤«à¤¾à¤•ो वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¨ लगायतमा पà¥à¤°à¤šà¤²à¤¿à¤¤ वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾à¤¹à¤°à¥à¤²à¤¾à¤ˆ सहज र छरितो बनाइने छ ।
औदà¥à¤¯à¥‹à¤—िक विकासका लागि आवसà¥à¤¯à¤• विशेष आरà¥à¤¥à¤¿à¤• कà¥à¤·à¤¤à¥à¤°à¥‡ र विशेष औदà¥à¤¯à¥‹à¤—िक कà¥à¤·à¤¤à¥à¤°à¥‡ निरà¥à¤®à¤¾à¤£à¤®à¤¾ हामà¥à¤°à¥‹ जोड रहने छ ।
२१. कतिपयलाई लागà¥à¤›â€“ उपरोकà¥à¤¤ लकà¥à¤·à¥à¤¯ हासिल गरà¥à¤¨ हामीसà¤à¤— साधनसà¥à¤°à¥‹à¤¤à¤•ो अà¤à¤¾à¤µ छ । मैले à¤à¤¨à¥à¤¦à¥ˆ आà¤à¤•ो छà¥â€“ पैसा à¤à¤à¤°, धन à¤à¤à¤° कसैले विकास गरेको हैन । विकास गरेर मातà¥à¤° देशहरॠधनी à¤à¤à¤•ा छनॠ। यति उरà¥à¤¬à¤° जमिन र यति विघà¥à¤¨ जैविक विविधता à¤à¤à¤•ो मà¥à¤²à¥à¤•, माटोमà¥à¤¨à¤¿ खनिज र माटोमाथि जीवन र जडिबà¥à¤Ÿà¥€à¤²à¥‡ à¤à¤°à¤¿à¤à¤•ो देश, जलसà¥à¤°à¥‹à¤¤ र नवीकरणीय उरà¥à¤œà¤¾à¤•ा दृषà¥à¤Ÿà¤¿à¤²à¥‡ अपार संà¤à¤¾à¤µà¤¨à¤¾ à¤à¤à¤•ो राषà¥à¤Ÿà¥à¤°, सांसà¥à¤•ृतिक वैà¤à¤µà¤¯à¥à¤•à¥à¤¤ हामà¥à¤°à¥‹ मातृà¤à¥‚मि विकास नहà¥à¤¨à¥ परà¥à¤¨à¥‡ कारण छैन । सà¥à¤°à¥‹à¤¤à¤•ो अà¤à¤¾à¤µ छ à¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡à¤¹à¤°à¥à¤²à¤¾à¤ˆ तथà¥à¤¯ आफैंले जवाफ दिइरहेको छ à¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ म ठानà¥à¤¦à¤›à¥ । १६ बरà¥à¤·à¤¦à¥‡à¤–ि ५९ बरà¥à¤·à¤¸à¤®à¥à¤®à¤•ो कà¥à¤°à¤¿à¤¯à¤¾à¤¶à¥€à¤² शà¥à¤°à¤®à¤¶à¤•à¥à¤¤à¤¿à¤•ो बाहà¥à¤²à¥à¤¯ à¤à¤à¤•ा हामी संसाधन विहीन हà¥à¤¨ सकà¥à¤›à¥Œà¤‚ र? हो, आजसमà¥à¤® वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤•ीय मामिलामा समसà¥à¤¯à¤¾ छनॠ। दृषà¥à¤Ÿà¤¿à¤•ोणमा कमजोरी छनॠ। आतà¥à¤®à¤µà¤¿à¤¶à¥à¤µà¤¾à¤¸à¤®à¤¾ कमी छ । अलिकति बेथिति छ । तर यी कà¥à¤¨à¥ˆ पनि समसà¥à¤¯à¤¾ असाधà¥à¤¯ छैननॠ। विधिको शासन अब कडाइका साथ लागॠहà¥à¤¨à¥à¤› । लोकतनà¥à¤¤à¥à¤°à¤•ो आवरणमा हà¥à¤¨à¥‡ अराजकता र “साहेब’को छायाà¤à¤®à¤¾ लà¥à¤•ेर शासन सतà¥à¤¤à¤¾à¤®à¤¾ हैकम जमाउन खोजà¥à¤¨à¥‡ नकà¥à¤•ली शासकहरà¥â€™à¤•ो रजगज अनà¥à¤¤à¥à¤¯ हà¥à¤¨à¥à¤› । अब “लाइन”मा उà¤à¤¿à¤¨à¥‡ हरेक वà¥à¤¯à¤•à¥à¤¤à¤¿à¤²à¥‡ “मेरो पालो पकà¥à¤•ै आउà¤à¤›â€™ à¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ विशà¥à¤µà¤¾à¤¸ जगाउने गरी यो सरकारले लोकतानà¥à¤¤à¥à¤°à¤¿à¤• “पà¥à¤°à¤£à¤¾à¤²à¥€”पà¥à¤°à¤¤à¤¿ जनताको विशà¥à¤µà¤¾à¤¸ जगाउन हदैसमà¥à¤®à¤•ो पà¥à¤°à¤¯à¤¾à¤¸ गरà¥à¤› ।
नियनà¥à¤¤à¥à¤°à¤£ तथा सनà¥à¤¤à¥à¤²à¤¨à¤•ा मानà¥à¤¯à¤¤à¤¾à¤¹à¤°à¥‚लाई मूरà¥à¤¤ रà¥à¤ª दिन शकà¥à¤¤à¤¿ पृथकीकरणको सिदà¥à¤§à¤¾à¤¨à¥à¤¤, सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤° नà¥à¤¯à¤¾à¤¯à¤ªà¤¾à¤²à¤¿à¤•ा, कानà¥à¤¨à¥€ राज र कानà¥à¤¨à¤•ा नजरमा सबै बराबर छनॠà¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ मानà¥à¤¯à¤¤à¤¾ सà¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¿à¤¤ गरिनेछ । मरà¥à¤¯à¤¾à¤¦à¤¿à¤¤ संसà¥à¤¥à¤¾ र निकायहरà¥à¤®à¤¾ देखिà¤à¤•ो विचलन र मरà¥à¤¯à¤¾à¤¦à¤¾à¤®à¤¾ आà¤à¤•ो नà¥à¤¯à¥‚नता à¤à¤µà¤‚ इमानमा जनताले औला ठडà¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨à¥‡ सà¥à¤¥à¤¿à¤¤à¤¿ उपयà¥à¤•à¥à¤¤ हैन । यसà¥à¤¤à¤¾ संसà¥à¤¥à¤¾à¤¹à¤°à¥à¤•ो गरिमा अà¤à¤¿à¤µà¥ƒà¤¦à¥à¤§à¤¿à¤®à¤¾ सरकारले धà¥à¤¯à¤¾à¤¨ दिनà¥à¤› ।
२२. आरà¥à¤¥à¤¿à¤• रà¥à¤ªà¤®à¤¾ परनिरà¥à¤à¤° हà¥à¤¨à¥ परà¥à¤¦à¤¾ कसरी राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ सà¥à¤µà¤¾à¤à¥€à¤®à¤¾à¤¨à¤®à¤¾ आà¤à¤š पà¥à¤—à¥à¤¦à¥‹ रहेछ र राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯à¤¤à¤¾ नै जोखिममा परà¥à¤¦à¤¾à¥‡ रहेछ à¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ पाठइतिहासले हामीलाई कहिलà¥à¤¯à¥ˆ नबिरà¥à¤¸à¤¨à¥‡ सिकाà¤à¤•ो छ । तà¥à¤¯à¤¸à¥ˆà¤²à¥‡ योजनावदà¥à¤§ आरà¥à¤¥à¤¿à¤• विकास, पारसà¥à¤ªà¤°à¤¿à¤• अनà¥à¤¤à¤°à¤¨à¤¿à¤°à¥à¤à¤°à¤¤à¤¾ र वà¥à¤¯à¤¾à¤ªà¤¾à¤°à¤•ो विविधीकरण मारà¥à¤«à¤¤à¥ मà¥à¤²à¥à¤•लाई आरà¥à¤¥à¤¿à¤• रà¥à¤ªà¤²à¥‡ आतà¥à¤®à¤¨à¤¿à¤°à¥à¤à¤° बनाउन सरकार केनà¥à¤¦à¥à¤°à¤¿à¤¤ हà¥à¤¨à¥‡ छ । सामनà¥à¤¤à¥€ शोषणका सबै अवशेषको अनà¥à¤¤à¥à¤¯, उतà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤• शकà¥à¤¤à¤¿, उतà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤•तà¥à¤µ à¤à¤µà¤‚ उतà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤¨à¤®à¤¾ वृदà¥à¤§à¤¿, सामाजिक नà¥à¤¯à¤¾à¤¯ à¤à¤µà¤‚ नà¥à¤¯à¤¾à¤¯à¥‹à¤šà¤¿à¤¤ वितरणसहितको आरà¥à¤¥à¤¿à¤• समृदà¥à¤§à¤¿, गरिबी, बेरोजगारी, असमानता à¤à¤µà¤‚ परनिरà¥à¤à¤°à¤¤à¤¾à¤•ो अनà¥à¤¤à¥à¤¯ र समाजवाद उनà¥à¤®à¥à¤– राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ औदà¥à¤¯à¥‹à¤—िक आरà¥à¤¥à¤¿à¤• कà¥à¤°à¤¾à¤¨à¥à¤¤à¤¿à¤•ा नीतिले हामीलाई मारà¥à¤—दरà¥à¤¶à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ छनॠ।
सारमा,
राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯à¤¤à¤¾,
लोकतनà¥à¤¤à¥à¤°,
सामाजिक नà¥à¤¯à¤¾à¤¯, समानता, सामाजिक सदà¥à¤à¤¾à¤µ तथा राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ à¤à¤•ता, शानà¥à¤¤à¤¿ तथा सà¥à¤¥à¤¾à¤¯à¤¿à¤¤à¥à¤µ, र
विकास तथा समृदà¥à¤§à¤¿à¤²à¤¾à¤ˆ हामीले आफà¥à¤¨à¥‹ कामको पाचठआधारका रà¥à¤ªà¤®à¤¾ अपनाउनॠपरà¥à¤› ।
२३. दà¥à¤ˆ तिहाइ जनताको जीवन जà¥à¤¯à¤à¥à¤¨à¥‡ आधारको रà¥à¤ªà¤®à¤¾ रहेको कृषि अà¤à¥ˆ पनि निरà¥à¤µà¤¾à¤¹à¤®à¥à¤–ी, अवà¥à¤¯à¤µà¤¸à¤¾à¤¯à¤¿à¤•, परमà¥à¤ªà¤°à¤¾à¤—त तथा अनà¥à¤¤à¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤• रहनà¥à¤²à¤¾à¤ˆ मैले ठूलो चà¥à¤¨à¥Œà¤¤à¥€à¤•ा रà¥à¤ªà¤®à¤¾ लिà¤à¤•ो छॠ। यसै त टà¥à¤•à¥à¤°à¤¿à¤à¤•ो जमिन, आधà¥à¤¨à¤¿à¤•ीकरण à¤à¤µà¤‚ उतà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤¨ र उतà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤•तà¥à¤µà¤•ो बृदà¥à¤§à¤¿à¤®à¤¾ समसà¥à¤¯à¤¾à¤•ो रà¥à¤ªà¤®à¤¾ छà¤à¤¦à¥ˆà¤›, तà¥à¤¯à¤¸à¤®à¤¾à¤¥à¤¿ बजार पà¥à¤°à¤¬à¤¨à¥à¤§à¤®à¤¾ समसà¥à¤¯à¤¾, उरà¥à¤¬à¤° जमिनको अतिकà¥à¤°à¤®à¤£ र जलवायॠपरिवरà¥à¤¤à¤¨ आदिका पà¥à¤°à¤à¤¾à¤µà¤²à¥‡ कृषि कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤•ो सबà¥à¤•ट बढाइदिà¤à¤•ो छ ।
कृषि पà¥à¤°à¤§à¤¾à¤¨ देशबाट, कृषि सवल देशमा परिवरà¥à¤¤à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡,
कृषिमा निरà¥à¤à¤° दà¥à¤ˆ तिहाइ जनसंखà¥à¤¯à¤¾à¤²à¤¾à¤ˆ पाà¤à¤š बरà¥à¤·à¤à¤¿à¤¤à¥à¤° २५ पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤¶à¤¤à¤®à¤¾ सिमित गरà¥à¤¨à¥‡, कृषि उतà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤•तà¥à¤µ ५ वरà¥à¤· à¤à¤¿à¤¤à¥à¤° ४ गà¥à¤£ बृदà¥à¤§à¤¿ गरà¥à¤¨à¥‡,
राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ अरà¥à¤¥à¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¤®à¤¾ रहेको कृषिको हालको योगदान à¤à¤• तिहाईबाट à¤à¤¾à¤°à¥‡à¤° २० देखि २५ पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤¶à¤¤à¤®à¤¾ सीमित गरà¥à¤¨à¥‡ गरी हामà¥à¤°à¤¾ कामहरॠअघि बढाइने छ ।
कृषिको आधà¥à¤¨à¤¿à¤•ीकरण र वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¤¾à¤¯à¥€à¤•रण गरà¥à¤¦à¥ˆ कृषिलाई समà¥à¤®à¤¾à¤¨à¤¿à¤¤ पेशा र किसानहरà¥à¤²à¤¾à¤ˆ समà¥à¤®à¤¾à¤¨à¤¿à¤¤ नागरिकका रà¥à¤ªà¤®à¤¾ अगाडि बढाउने कारà¥à¤¯à¤•à¥à¤°à¤®à¤¹à¤°à¥ सरकारको नीति तथा कारà¥à¤¯à¤•à¥à¤°à¤®à¤®à¤¾ विसà¥à¤¤à¥ƒà¤¤ रà¥à¤ªà¤®à¤¾ चरà¥à¤šà¤¾ गरिने छ ।
यसà¥à¤¤à¥ˆ, आगामी नीति कारà¥à¤¯à¤•à¥à¤°à¤®à¤®à¤¾ जलसà¥à¤°à¥‹à¤¤ तथा ऊरà¥à¤œà¤¾à¤•ो विकास, रेल तथा जलमारà¥à¤— सहितको आधà¥à¤¨à¤¿à¤• यातायात र पूरà¥à¤µà¤¾à¤§à¤¾à¤°à¤•ो विकासको विसà¥à¤¤à¥ƒà¤¤ खाका पà¥à¤°à¤¸à¥à¤¤à¥à¤¤ गरिनेछ ।
२४. आज हामी करà¥à¤£à¤¾à¤²à¥€ पà¥à¤°à¤¦à¥‡à¤¶à¤•ो लागि पयरà¥à¤Ÿ न वरà¥à¤·à¤•ो शà¥à¤à¤¾à¤°à¤®à¥à¤ केही समय पछि नै गरà¥à¤¦à¥ˆ छौं । पयरà¥à¤Ÿ न उदà¥à¤¯à¥‹à¤— à¤à¤‰à¤Ÿà¤¾ पà¥à¤°à¤¦à¥‡à¤¶à¤•ो मातà¥à¤° नà¤à¤ˆ हामà¥à¤°à¥‹ विकास र समृदà¥à¤§à¤¿à¤•ो मà¥à¤–à¥à¤¯ आधार पनि हो । पयरà¥à¤Ÿ न पà¥à¤°à¤µà¤¦à¥à¤°à¥à¤§à¤¨à¤•ा लागि पूरà¥à¤µà¤¾à¤§à¤¾à¤° निरà¥à¤®à¤¾à¤£, नेपालका परà¥à¤¯à¤Ÿà¤•ीय समà¥à¤ªà¤¦à¤¾ र गनà¥à¤¤à¤µà¥à¤¯à¤¹à¤°à¥à¤•ो पà¥à¤°à¤šà¤¾à¤°â€“पà¥à¤°à¤¸à¤¾à¤°, बजार पà¥à¤°à¤µà¤¦à¥à¤°à¥à¤§à¤¨ र परà¥à¤¯à¤Ÿà¤•ीय समà¥à¤ªà¤¦à¤¾à¤•ो संरकà¥à¤·à¤£ र सौनà¥à¤¦à¤°à¥à¤¯à¤®à¤¾ विशेष धà¥à¤¯à¤¾à¤¨ दिइने छ ।
२५. शिकà¥à¤·à¤¾à¤²à¤¾à¤ˆ मà¥à¤²à¥à¤•को आरà¥à¤¥à¤¿à¤• विकास र समृदà¥à¤§à¤¿à¤¸à¤à¤— आवदà¥à¤§ गरà¥à¤¦à¥ˆ यसका लागि आवशà¥à¤¯à¤• दकà¥à¤· जनशकà¥à¤¤à¤¿ निरà¥à¤®à¤¾à¤£ गरà¥à¤¨ तथा यà¥à¤µà¤¾à¤¹à¤°à¥à¤²à¤¾à¤ˆ आतà¥à¤®à¤¨à¤¿à¤°à¥à¤à¤° तथा पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤·à¥à¤ªà¤°à¥à¤§à¥€ कà¥à¤·à¤®à¤¤à¤¾à¤¯à¥à¤•à¥à¤¤ बनाउन पà¥à¤¨à¤°à¥à¤¸à¤‚रचना गरिने छ । मैले पद बहाल गरेकै कà¥à¤·à¤£ सबै पालिका तहमा à¤à¤•÷à¤à¤• वटा पà¥à¤°à¤¾à¤µà¤¿à¤§à¤¿à¤• तथा वà¥à¤¯à¤¾à¤µà¤¸à¤¾à¤¯à¤¿à¤• पà¥à¤°à¤¶à¤¿à¤•à¥à¤·à¤£ केनà¥à¤¦à¥à¤°à¤•ो सà¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¨à¤¾ गरà¥à¤¨à¥‡ निरà¥à¤£à¤¯ गरिसकेको छॠ। हामà¥à¤°à¥‹ शिकà¥à¤·à¤¾à¤²à¤¾à¤ˆ काम र रोजगारीसà¤à¤— आवदà¥à¤§ गरà¥à¤¨ पà¥à¤°à¤¾à¤µà¤¿à¤§à¤¿à¤• र साधारण शिकà¥à¤·à¤¾à¤®à¤¾ “सतà¥à¤¤à¤°à¥€â€“तीस’को अनà¥à¤ªà¤¾à¤¤à¤®à¤¾ वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¿à¤¤ गरà¥à¤¨à¥‡ नीति हामीले लिनेछौं ।
जतिवेला बाà¤à¤•ी दà¥à¤¨à¤¿à¤¯à¤¾à¤ अनà¥à¤§à¤•ारमा थियो, अकà¥à¤·à¤° हà¥à¤¨à¥à¤› à¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ जानà¥à¤¦à¥ˆà¤¨ थियो, तà¥à¤¯à¤¤à¤¿à¤¬à¥‡à¤²à¤¾ पनि हामà¥à¤°à¤¾ पà¥à¤°à¥à¤–ा जीवजनà¥à¤¤à¥, वनसà¥à¤ªà¤¤à¥€, पà¥à¤°à¤•ृति, à¤à¥à¤—ोल र खगोलको अधà¥à¤¯à¤¯à¤¨ गरà¥à¤¥à¥‡ । कला, संसà¥à¤•ृति र साहितà¥à¤¯à¤•ो सिरà¥à¤œà¤¨à¤¾ गरà¥à¤¥à¥‡ । जà¥à¤žà¤¾à¤¨à¤•ो उतà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤¨ संगà¥à¤°à¤¹ र विसà¥à¤¤à¤¾à¤° गरà¥à¤¥à¥‡ । ती जà¥à¤žà¤¾à¤¨à¥€, ती धà¥à¤¯à¤¾à¤¨à¥€, ती विदà¥à¤µà¤¾à¤¨ ऋषि र मà¥à¤¨à¤¿à¤•ा सनà¥à¤¤à¤¾à¤¨ आज निरकà¥à¤·à¤° र अनपढ हà¥à¤¨à¥‡, सà¥à¤•ूल जान नपाउने?
विदà¥à¤¯à¤¾à¤²à¤¯ à¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ शवà¥à¤¦, à¤à¤¾à¤µ र वà¥à¤¯à¤µà¤¹à¤¾à¤°à¤•ो सिरà¥à¤œà¤¨à¤¾ जहाठà¤à¤¯à¥‹, तिनका सनà¥à¤¤à¤¾à¤¨ विदà¥à¤¯à¤¾à¤²à¤¯à¤®à¤¾ जान नपाउने? अब यो चलà¥à¤¨ सकà¥à¤¦à¥ˆà¤¨ । म कवि महाननà¥à¤¦ सापकोटालाई सà¥à¤®à¤°à¤£ गरà¥à¤›à¥â€“
“विधिको यदी तà¥à¤¯à¤¹à¥€ विधान छ à¤à¤¨à¥‡
अब तà¥à¤¯à¥‹ विधिको पनि आयू पà¥à¤—à¥à¤¯à¥‹ ”
पà¥à¤¨à¤ƒ à¤à¤•पटक जोड दिन चाहनà¥à¤›à¥
अब हामà¥à¤°à¤¾ बालबालिका सà¥à¤•ूल जानà¥à¤›à¤¨à¥ । ऋृषि मà¥à¤¨à¥€à¤•ा सनà¥à¤¤à¤¾à¤¨ अब सà¥à¤•ूल जानà¥à¤›à¤¨à¥, जानà¥à¤›à¤¨à¥ !
अबदेखि कà¥à¤¨à¥ˆ पनि बालबालिका विदà¥à¤¯à¤¾à¤²à¤¯à¤•ो पहà¤à¥à¤šà¤à¤¨à¥à¤¦à¤¾ बाहिर रहने र आरà¥à¤¥à¤¿à¤•
अà¤à¤¾à¤µà¤•ा कारण बीचैमा पढाइ छाडà¥à¤¨à¥ परà¥à¤¨à¥‡ वाधà¥à¤¯à¤¤à¤¾à¤•ो अनà¥à¤¤à¥à¤¯ हà¥à¤¨à¥à¤› ।
शिकà¥à¤·à¤¾à¤²à¤¾à¤ˆ पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤·à¥à¤ªà¤°à¥à¤§à¥€, गà¥à¤£à¤¸à¥à¤¤à¤°à¥€à¤¯ र जीवनपयोगी à¤à¤µà¤‚ समाज उपयोगी बनाइने छ । यसà¥à¤¤à¥‹ शिकà¥à¤·à¤¾ पà¥à¤°à¤¾à¤ªà¥à¤¤ गरà¥à¤¨à¥‡ वà¥à¤¯à¤•à¥à¤¤à¤¿à¤•ा लागि आफà¥à¤¨à¥‹ जीवन सहज र सरल हà¥à¤¨à¥‡ अवसà¥à¤¥à¤¾ सिरà¥à¤œà¤¨à¤¾ गरिने छ ।
तà¥à¤¯à¤¸à¥à¤¤à¥‹ वà¥à¤¯à¤•à¥à¤¤à¤¿ समाजका लागि गà¥à¤£à¤µà¤¾à¤¨ र उपयोगी हà¥à¤¨à¥‡à¤› । तà¥à¤¯à¤¸à¥ˆà¤²à¥‡ तà¥à¤¯à¤¸à¥à¤¤à¥‹ शिकà¥à¤·à¤¾ सà¥à¤²à¤ र सबैको पहà¤à¥à¤š à¤à¤¿à¤¤à¥à¤° हà¥à¤¨à¥à¤ªà¤°à¥à¤› । शिकà¥à¤·à¤¾, विकासको लागि हो, विकासको लागि कसà¥à¤¤à¤¾ र कति जनशकà¥à¤¤à¤¿ चाहिने हो, तà¥à¤¯à¤¸à¤•ो योजनावदà¥à¤§ मानव शà¥à¤°à¥‹à¤¤à¤•ो पà¥à¤°à¤µà¤¨à¥à¤§ वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¿à¤¤ रà¥à¤ªà¤®à¤¾ गरिने छ ।
समयले देशको विकासको लागि माग गरेको जनशकà¥à¤¤à¤¿ उपलवà¥à¤§ गराउनॠशिकà¥à¤·à¤¾à¤•ो उदà¥à¤¦à¥‡à¤¶à¥à¤¯ हो । निकट à¤à¤µà¤¿à¤·à¥à¤¯à¤®à¤¾ शिकà¥à¤·à¤¾à¤¸à¤®à¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¥€ विसà¥à¤¤à¥ƒà¤¤ विवरण र कारà¥à¤¯à¤•à¥à¤°à¤® तयार गरी सोही बमोजिमको शिकà¥à¤·à¤¾ नीति लागू गरिने छ ।
२६. पà¥à¤°à¤¦à¥à¤·à¤£ र दà¥à¤·à¤¿à¤¤ खादà¥à¤¯à¤•ा कारण अहिले संकà¥à¤°à¤¾à¤®à¤• सरà¥à¤µà¤¾ रोगबाट मातà¥à¤°à¥ˆ हैन, नसरà¥à¤¨à¥‡ रोगको महामारीबाट समेत हामà¥à¤°à¤¾ जनता पीडित छनॠ। उनीहरà¥à¤•ो सà¥à¤µà¤¾à¤¸à¥à¤¥à¥à¤¯à¤•ा बारेमा चासो राखà¥à¤¨à¥ राजà¥à¤¯à¤•ो दायितà¥à¤µ हो । सà¥à¤µà¤¾à¤¸à¥à¤¥à¥à¤¯ à¤à¤¨à¥‡à¤•ो असà¥à¤ªà¤¤à¤¾à¤² र टà¥à¤¯à¤¾à¤µà¥à¤²à¥‡à¤Ÿ मातà¥à¤°à¥ˆ हैन, सà¥à¤µà¤šà¥à¤› हावापानी, सà¥à¤µà¤šà¥à¤› वाताबरण, सà¥à¤µà¤šà¥à¤› खानपान, उचित आनिवानी र दिनचरà¥à¤¯à¤¾ पनि हो ।
à¤à¤•चोटी सोचौं– हिऊठपगà¥à¤²à¤¿à¤à¤° हामीकहाठओखतीको जरा पखालà¥à¤¦à¥ˆ पानी बगà¥à¤› । औषधि पखालà¥à¤¦à¥ˆ पखालà¥à¤¦à¥ˆ बगेको पानी खनिजसà¤à¤— मिसिंदै मिनरल पानी हà¥à¤à¤¦à¥ˆ आउà¤à¤› । हामà¥à¤°à¥‹ हावा र पानी यसरी औषधीय छन । जहाà¤à¤•ो खानेकà¥à¤°à¤¾ सà¥à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤•र र पवितà¥à¤° छ, पà¥à¤°à¤¦à¥à¤·à¤¿à¤¤ छैन, तà¥à¤¯à¤¹à¤¾à¤à¤•ा मानिस आज रोगी?! जà¥à¤¨ देशमा जडिबà¥à¤Ÿà¥€ छ, ढगà¥à¤‚ा सिलाजित हà¥à¤¨à¥à¤›, माटो सिमà¥à¤°à¤¿à¤• हà¥à¤¨à¥à¤›, जà¥à¤¨ देशमा उमà¥à¤°à¤¿à¤¨à¥‡ à¤à¤¾à¤° यारà¥à¤¸à¤¾à¤—à¥à¤®à¥à¤¬à¤¾, पाà¤à¤š औंले, संजिवनी हà¥à¤¨à¥à¤›, तà¥à¤¯à¤¸ देशमा औषधीको अà¤à¤¾à¤µà¤®à¤¾ मानà¥à¤›à¥‡ मरà¥à¤¨à¥‡? यो कसरी हà¥à¤¨à¥à¤›? अव यो सà¥à¤¥à¤¿à¤¤à¤¿à¤•ो अनà¥à¤¤à¥à¤¯ गरà¥à¤¨à¥ˆ परà¥à¤› ।
तसरà¥à¤¥, सà¥à¤µà¤¾à¤¸à¥à¤¥à¥à¤¯à¤•ो सनà¥à¤¦à¤°à¥à¤à¤®à¤¾ नेपाललाई केही बरà¥à¤·à¤à¤¿à¤¤à¥à¤° अरà¥à¤—ानिक नेपाल बनाइने छ।
नेपालको हावा–सहि अरà¥à¤¥à¤®à¤¾ पà¥à¤°à¤¾à¤£ वायू
नेपालको पानी–जीवन जल । हामà¥à¤°à¥‹ नीति उपचार केनà¥à¤¦à¥à¤°à¥€à¤¤ हैन– आरोगà¥à¤¯à¤¤à¤¾
केनà¥à¤¦à¥à¤°à¥€à¤¤ !
मौलिक अधिकारका रà¥à¤ªà¤®à¤¾ पà¥à¤°à¤¤à¥à¤¯à¤¾à¤à¥‚त आधारà¤à¥‚त सà¥à¤µà¤¾à¤¸à¥à¤¥à¥à¤¯à¤®à¤¾ लगानी वृदà¥à¤§à¤¿ गरिने छ । सà¥à¤¥à¤¾à¤¨à¥€à¤¯ सरकार र समà¥à¤¦à¤¾à¤¯à¤¸à¤à¤— मिलेर पà¥à¤°à¤¤à¥à¤¯à¥‡à¤• गाउà¤à¤ªà¤¾à¤²à¤¿à¤•ा र नगरपालिकामा कमà¥à¤¤à¤¿à¤®à¤¾ यो अधिकारको वà¥à¤¯à¤µà¤¹à¤¾à¤°à¤¿à¤• कारà¥à¤¯à¤¾à¤¨à¥à¤µà¤¯à¤¨ गरिने छ । सबै नागरिकलाई अनिवारà¥à¤¯ सà¥à¤µà¤¾à¤¸à¥à¤¥à¥à¤¯ बिमामा आबदà¥à¤§ गरिनेछ ।
गरिबीको रेखामà¥à¤¨à¤¿ रहेका जनता, बालबालिका र जà¥à¤¯à¥‡à¤·à¥à¤ नागरिकलाई निःशà¥à¤²à¥à¤• सà¥à¤µà¤¾à¤¸à¥à¤¥à¥à¤¯ सेवा उपलबà¥à¤§ गराइने छ । सà¥à¤µà¤¾à¤¸à¥à¤¥à¥à¤¯ शिकà¥à¤·à¤¾à¤²à¤¾à¤ˆ नाफा कमाउने माधà¥à¤¯à¤® बनाउन निरà¥à¤¤à¥à¤¸à¤¾à¤¹à¤¿à¤¤ गरिनेछ ।
२à¥. à¤à¥‚कमà¥à¤ªà¤ªà¥€à¤¡à¤¿à¤¤, बाढी र पहिरो पà¥à¤°à¤à¤¾à¤µà¤¿à¤¤ तथा घरबारविहीनहरà¥à¤•ो पीडाका बारेमा म जानकार छॠ। तसरà¥à¤¥, उनीहरà¥à¤•ो आवासको हक सà¥à¤¨à¤¿à¤¶à¥à¤šà¤¿à¤¤ गरà¥à¤¦à¥ˆ कà¥à¤·à¤¤à¤¿à¤—à¥à¤°à¤¸à¥à¤¤ à¤à¥Œà¤¤à¤¿à¤• संरचना पà¥à¤¨à¤°à¥à¤¨à¤¿à¤°à¥à¤®à¤¾à¤£à¤²à¤¾à¤ˆ तीवà¥à¤°à¤¤à¤¾ दिइनेछ ।
२८. करà¥à¤£à¤¾à¤²à¥€ पà¥à¤°à¤¦à¥‡à¤¶à¤•ो यो सà¥à¤¨à¥à¤¦à¤° सà¥à¤¥à¤¾à¤¨à¤¬à¤¾à¤Ÿ संबोधन गरिरहà¤à¤¦à¤¾ पà¥à¤°à¤¥à¤¾ र पà¥à¤°à¤šà¤²à¤¨à¤•ा नाममा हà¥à¤¨à¥‡ गरेका महिलाविरà¥à¤¦à¥à¤§à¤•ा केही घटनाहरॠसà¥à¤®à¤°à¤£ गरिरहेको छॠ। जेसà¥à¤•ै तरà¥à¤• वा कारणबाट होसà¥, अब महिलाविरà¥à¤¦à¥à¤§ हà¥à¤¨à¥‡ सबै किसिमका हिंसा र विà¤à¥‡à¤¦ पà¥à¤°à¤à¤¾à¤µà¤•ारी ढंगले अनà¥à¤¤à¥à¤¯ गरिने छ ।
बालविवाह, बहà¥à¤µà¤¿à¤µà¤¾à¤¹à¤²à¤¾à¤ˆ पूरà¥à¤£à¤¤à¤ƒ निषेध गरिने छ ।
जातीय à¤à¥‡à¤¦à¤à¤¾à¤µ तथा छà¥à¤µà¤¾à¤›à¥‚त पूरà¥à¤£ रà¥à¤ªà¤®à¤¾ उनà¥à¤®à¥‚लन गरिनेछ ।
करà¥à¤£à¤¾à¤²à¥€à¤²à¤—ायतका दà¥à¤°à¥à¤—म पà¥à¤°à¤¦à¥‡à¤¶à¤•ा जनतालाई विकासको औसत राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ सà¥à¤¤à¤°à¤¸à¤®à¥à¤® पà¥à¤°à¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨ राजà¥à¤¯à¤¬à¤¾à¤Ÿ विशेष कारà¥à¤¯à¤•à¥à¤°à¤® लागू गरिनेछ ।
तराइ र मधेसमा वà¥à¤¯à¤¾à¤ªà¥à¤¤ गरिबी, अà¤à¤¾à¤µ र अविकासको समसà¥à¤¯à¤¾à¤²à¤¾à¤ˆ समà¥à¤¬à¥‹à¤§à¤¨ गरिनेछ।
आदरणीय दिदीबैनी तथा दाजà¥à¤à¤¾à¤‡à¤¹à¤°à¥ !
२९. हामीलाई थाहा छ– समाजमा दृषà¥à¤Ÿà¤¾à¤¨à¥à¤¤ कायम गरà¥à¤¨à¥‡ माथिबाटै हो । नैतिक सà¥à¤µà¤šà¥à¤›à¤¤à¤¾ कायम गरà¥à¤¨ सरकारले आफैबाट सà¥à¤°à¥ गरà¥à¤¨à¥‡ छ । पà¥à¤°à¤§à¤¾à¤¨à¤®à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¥€à¤•ा रà¥à¤ªà¤®à¤¾ मैले यसको अगà¥à¤µà¤¾à¤‡ गरà¥à¤¨à¥‡ छॠ। म मेरा सबै मनà¥à¤¤à¥à¤°à¥€à¤¹à¤°à¥, सांसदहरॠर राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¸à¥‡à¤µà¤•हरà¥à¤²à¤¾à¤ˆ आहà¥à¤µà¤¾à¤¨ गरà¥à¤›à¥â€“ हामीले पà¥à¤°à¤•ृतिको सà¥à¤¨à¥à¤¦à¤° वरदानका रà¥à¤ªà¤®à¤¾ यो जीवन पà¥à¤°à¤¾à¤ªà¥à¤¤ गरेका छौं । संयोगवश नेपालमा जनà¥à¤®à¤¿à¤¨ पाà¤à¤•ा छौं र यसको राजनीतिक र पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤¸à¤¨à¤¿à¤• कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤•ो नेतृतà¥à¤µà¤¦à¤¾à¤¯à¥€ सà¥à¤¥à¤¾à¤¨à¤®à¤¾ आइपà¥à¤—à¥à¤¨ पाà¤à¤•ा छौं । विरलै मानà¥à¤›à¥‡à¤²à¤¾à¤ˆ पà¥à¤°à¤¾à¤ªà¥à¤¤ हà¥à¤¨à¥‡ यो अवसरको अधिकतम सदà¥à¤ªà¤¯à¥‹à¤— गरौं । कà¥à¤¨à¥ˆ महतà¥à¤µà¤ªà¥‚रà¥à¤£ नीति तरà¥à¤œà¥à¤®à¤¾ गरिरहेको बेला या कà¥à¤¨à¥ˆ निरà¥à¤£à¤¯ गरà¥à¤¨ लागिरहेको बेला हामीले गाउà¤à¤®à¤¾ तरà¥à¤¤à¤°à¥€ पसिना बगाइरहेका जनताको पीडालाई हेकà¥à¤•ा राखौं, विदेशमा कषà¥à¤Ÿà¤¸à¤¾à¤§à¥à¤¯ परिशà¥à¤°à¤® गरिरहेका दाजà¥à¤à¤¾à¤‡ दिदीबहिनीहरà¥à¤•ो आà¤à¤–ामा à¤à¤²à¥à¤•िरहेका आशालाई याद गरौं– गलत निरà¥à¤£à¤¯ गरà¥à¤¨ हात काà¤à¤ªà¥à¤¨à¥‡ छनॠ। कà¥à¤·à¤£à¤¿à¤• सà¥à¤µà¤¾à¤°à¥à¤¥à¤•ा लागि गरिने à¤à¥à¤°à¤·à¥à¤Ÿà¤¾à¤šà¤¾à¤° र अनियमितापछि खेपà¥à¤¨à¥ परà¥à¤¨à¥‡ कानà¥à¤¨à¥€ र नैतिक दणà¥à¤¡à¤•ा तà¥à¤²à¤¨à¤¾à¤®à¤¾ तà¥à¤¯à¤¸à¤¬à¤¾à¤Ÿ आरà¥à¤œà¤¿à¤¤ सà¥à¤–सà¥à¤µà¤¿à¤§à¤¾à¤¹à¤°à¥ कà¥à¤·à¤£à¤¿à¤• हà¥à¤¨à¥à¤›à¤¨à¥ à¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ कà¥à¤°à¤¾à¤²à¤¾à¤ˆ सधैà¤à¤°à¤¿ मनन गरांै ।
३०. अनेकौं आरोह अवरोह, सफलता विफलता र à¤à¤•ता–विà¤à¤¾à¤œà¤¨à¤•ा शृबà¥à¤–ला पार गरà¥à¤¦à¥ˆ नेपाली राजनीति आज यस महतà¥à¤µà¤ªà¥‚रà¥à¤£ बिनà¥à¤¦à¥à¤®à¤¾ आइपà¥à¤—ेको छ । सामनà¥à¤¤à¥€ राजà¥à¤¯à¤ªà¥à¤°à¤£à¤¾à¤²à¥€, निरंकà¥à¤¶ शासन वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾, दà¥à¤µà¤¨à¥à¤¦à¥à¤µ, असà¥à¤¥à¤¿à¤°à¤¤à¤¾, संकà¥à¤°à¤®à¤£à¤•ाल र à¤à¥à¤°à¤·à¥à¤Ÿà¤¾à¤šà¤¾à¤° लगायत अनेकौ कारक ततà¥à¤µà¤¹à¤°à¥à¤²à¥‡ गरà¥à¤¦à¤¾ मà¥à¤²à¥à¤•ले आजसमà¥à¤® विà¤à¤¿à¤¨à¥à¤¨ पीडा à¤à¥‹à¤—à¥à¤¨ वाधà¥à¤¯ à¤à¤¯à¥‹ । अब इतिहासको पाना बदलà¥à¤¨à¥‡ बेला à¤à¤à¤•ो छ । संयोगवश, नयाठइतिहास निरà¥à¤®à¤¾à¤£à¤•ो यस à¤à¤¤à¤¿à¤¹à¤¾à¤¸à¤¿à¤• बिनà¥à¤¦à¥à¤•ो नेतृतà¥à¤µ गरà¥à¤¨à¥‡ अवसर तपाइà¤à¤¹à¤°à¥à¤•ो अपार माया पाà¤à¤° वà¥à¤¯à¤•à¥à¤¤à¤¿à¤—त रà¥à¤ªà¤®à¤¾ म, हामà¥à¤°à¥‹ सरकार र वामपनà¥à¤¥à¥€ गठबनà¥à¤§à¤¨à¤²à¤¾à¤ˆ पà¥à¤°à¤¾à¤ªà¥à¤¤ à¤à¤à¤•ो छ । तीवà¥à¤° रà¥à¤ªà¤®à¤¾ परिवरà¥à¤¤à¤¨ à¤à¤‡à¤°à¤¹à¥‡à¤•ो विशà¥à¤µ, हामà¥à¤°à¥ˆ à¤à¥‚राजनीति र समगà¥à¤° परिवेशले हामीलाई सà¥à¤¥à¤¾à¤¯à¤¿à¤¤à¥à¤µ र समृदà¥à¤§à¤¿à¤•ा दिशामा बेगका साथ अगाडि बढà¥à¤¨ आहà¥à¤µà¤¾à¤¨ गरिरहेका छनॠ।
३१. निरà¥à¤µà¤¾à¤šà¤¨à¤®à¤¾ पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤·à¥à¤ªà¤°à¥à¤§à¤¾ लोकतानà¥à¤¤à¥à¤°à¤¿à¤• पà¥à¤°à¤£à¤¾à¤²à¥€à¤•ो अपरिहारà¥à¤¯ विशेषता हो । यसà¥à¤¤à¥‹ पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤·à¥à¤ªà¤°à¥à¤§à¤¾ राजà¥à¤¯à¤¸à¤žà¥à¤šà¤¾à¤²à¤¨à¤•ा लागि जनताबाट वैध आदेश पà¥à¤°à¤¾à¤ªà¥à¤¤ गरà¥à¤¨à¤•ा लागि हो । à¤à¤•चोटी तà¥à¤¯à¤¸à¥à¤¤à¥‹ जनादेश पà¥à¤°à¤¾à¤ªà¥à¤¤ à¤à¤à¤¸à¤à¤—ै निरà¥à¤µà¤¾à¤šà¤¨à¤•ालीन पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤·à¥à¤ªà¤°à¥à¤§à¤¾à¤•ो ठाउठनिरà¥à¤®à¤¾à¤£à¤®à¤¾ सहकारà¥à¤¯à¤²à¥‡ लिनà¥à¤›, लिनà¥à¤ªà¤°à¥à¤› । निरà¥à¤µà¤¾à¤šà¤¨à¤®à¤¾ पà¥à¤°à¤¾à¤ªà¥à¤¤ बहà¥à¤®à¤¤ दमà¥à¤ र वरà¥à¤šà¤¸à¥à¤µà¤•ा लागि होइन । तà¥à¤¯à¤¸à¤°à¥€ नै, पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤ªà¤•à¥à¤·à¥€à¤•ो सà¥à¤¥à¤¾à¤¨ पनि अनà¥à¤¤à¥à¤¯à¤¹à¥€à¤¨ विरोध, असहयोग या कटà¥à¤¤à¤¾à¤•ा लागि होइन । म विनमà¥à¤°à¤¤à¤¾à¤•ा साथ मà¥à¤²à¥à¤•मा कà¥à¤°à¤¿à¤¯à¤¾à¤¶à¥€à¤² सबै राजनीतिक दलहरà¥à¤²à¤¾à¤ˆ लोकतनà¥à¤¤à¥à¤°à¤•ो संसà¥à¤¥à¤¾à¤—त विकास, राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ हित र समृदà¥à¤§à¤¿à¤•ा वृहतà¥à¤¤à¤° विषयहरà¥à¤®à¤¾ समà¤à¤¦à¤¾à¤°à¥€à¤•ा साथ अगाडि बढà¥à¤¨ आहà¥à¤µà¤¾à¤¨ गरà¥à¤¦à¤›à¥ ।
आदरणीय दाजà¥à¤à¤¾à¤‡ तथा दिदी बैनीहरॠ!
म तपाइहरà¥à¤²à¤¾à¤ˆ आतà¥à¤®à¤µà¤¿à¤¶à¥à¤µà¤¾à¤¸à¤•ा साथ à¤à¤¨à¥à¤¨ चाहनà¥à¤›à¥ पाचठबरà¥à¤·à¤ªà¤›à¤¿ नयाठनिरà¥à¤µà¤¾à¤šà¤¨à¤®à¤¾ तपाइà¤à¤¹à¤°à¥à¤•ा अगाडि आइपà¥à¤—à¥à¤¦à¤¾ हामà¥à¤°à¤¾ काम र उपलवà¥à¤§à¤¿à¤¹à¤°à¥à¤²à¥‡ तपाइà¤à¤¹à¤°à¥à¤²à¤¾à¤ˆ आफà¥à¤¨à¥‹ अमूलà¥à¤¯ मत सही ठाउà¤à¤®à¤¾ परेको रहेछ à¤à¤¨à¥à¤¨à¥‡ विशà¥à¤µà¤¾à¤¸ दिलाउने छनॠ। पाचठबरà¥à¤·à¤à¤¿à¤¤à¥à¤°à¥ˆà¤®à¤¾ देशको मà¥à¤¹à¤¾à¤° सà¥à¤ªà¤·à¥à¤Ÿ अनà¥à¤à¥‚त हà¥à¤¨à¥‡ गरी बदलिने छ, सकारातà¥à¤®à¤• दिशामा । यसमा आशà¥à¤µà¤¸à¥à¤¤ हà¥à¤¨ र नयाठसरकारका काममा आवशà¥à¤¯à¤• सà¥à¤à¤¾à¤µ, चासो र सहयोग पà¥à¤°à¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨à¥ हà¥à¤¨ अनà¥à¤°à¥‹à¤§ गरà¥à¤¦à¤›à¥ ।
हामी सबै à¤à¤•तावदà¥à¤§ à¤à¤ˆ नेपाललाई विकासको मारà¥à¤—मा दà¥à¤°à¥à¤¤ गतिले अगाडि बढाउन सकौं, यही चाहना सहित आजैबाट पà¥à¤°à¤¾à¤°à¤®à¥à¤ à¤à¤à¤•ो वि.सं. २०à¥à¥« साल सà¥à¤µà¤¦à¥‡à¤¶ तथा विदेशमा रहेका नेपाली दाजà¥à¤à¤¾à¤ˆ तथा दिदिबहिनीहरà¥à¤•ा लागि
सà¥à¤¸à¥à¤µà¤¾à¤¸à¥à¤¥ र सफलताको बरà¥à¤· हà¥à¤¨ सकोसà¥, मेरो हारà¥à¤¦à¤¿à¤• शà¥à¤à¤•ामना !
धनà¥à¤¯à¤µà¤¾à¤¦ !
फोटो कà¥à¤°à¥‡à¤¡à¤¿à¤Ÿ – अनलाइनखबर
(बà¥à¤¯à¤¾à¤•गà¥à¤°à¤¾à¤‰à¤£à¥à¤¡à¤®à¤¾ देशको पà¥à¤°à¤§à¤¾à¤¨à¤®à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¤¿à¤•ो à¤à¤¾à¤·à¤£ देखि बेखवर सà¥à¤¥à¤¾à¤¨à¤¿à¤¯ वासिनà¥à¤¦à¤¾à¤¹à¤°à¥)