नेपाल सरकारले हालै संचार नीतिको मसà¥à¤¯à¥Œà¤¦à¤¾ सारà¥à¤¬à¤œà¤¨à¤¿à¤• गरेको छ जसमा आम संचारका सबै माधà¥à¤¯à¤®à¤¹à¤°à¥ जसà¥à¤¤à¥ˆà¤ƒ रेडियो पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£, टेलिà¤à¤¿à¤œà¤¨, छापाखाना र पà¥à¤°à¤•ाशन, विजà¥à¤žà¤¾à¤ªà¤¨ र चलचितà¥à¤° समà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¥€ सबै नियमनकारी वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾à¤¹à¤°à¥ समेटिà¤à¤•ा छनॠ।
[नोट: यो नीतिको आधिकारिक सरकारी पà¥à¤°à¤•ाशनबाट पà¥à¤°à¤¿à¤¤à¥€ बाट यà¥à¤¨à¤¿à¤•ोडमा परिवरà¥à¤¤à¤¨ गरेर पोसà¥à¤Ÿ गरिà¤à¤•ो हो। यसरी परिवरà¥à¤¤à¤¨ गरà¥à¤¦à¤¾ केही ससामानà¥à¤¯ तà¥à¤°à¥à¤Ÿà¥€ हà¥à¤¨ सकà¥à¤› तà¥à¤¯à¥‡à¤¸à¥à¤¤à¥‹ तà¥à¤°à¥à¤Ÿà¥€ पाइà¤à¤®à¤¾ कृपाय कमेनà¥à¤Ÿà¤®à¤¾ लेखà¥à¤¨à¥ होला)
सञà¥à¤šà¤¾à¤° माधà¥à¤¯à¤® समà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¥€ नीति, २०६८
मसà¥à¤¯à¥Œà¤¦à¤¾
सूचना तथा सञà¥à¤šà¤¾à¤° मनà¥à¤¤à¥à¤°à¤¾à¤²à¤¯
नेपाल सरकार
जनवरी, २०१२
पà¥à¤°à¤¸à¥à¤¤à¤¾à¤µà¤¨à¤¾à¤ƒ
वि.सं. २०४६ सालको जनआनà¥à¤¦à¥‹à¤²à¤¨à¤²à¥‡ पà¥à¤°à¥‡à¤¸ र अà¤à¤¿à¤µà¥à¤¯à¤•à¥à¤¤à¤¿à¤•ो सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¤¤à¤¾à¤•ा कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤®à¤¾ महतà¥à¤µà¤ªà¥‚रà¥à¤£ सà¥à¤§à¤¾à¤° लà¥à¤¯à¤¾à¤à¤•ो थियो । २०४ॠसालको संविधानले पà¥à¤°à¥‡à¤¸à¤¸à¤®à¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¥€ अधिकारलाई मौलिक अधिकारको रà¥à¤ªà¤®à¤¾ सà¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¿à¤¤ गरà¥à¤¯à¥‹ । २०४९ सालमा आà¤à¤•ो नयाठà¤à¤¨à¤²à¥‡ निजी कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤²à¤¾à¤ˆ à¤à¤«.à¤à¤®. र टेलिà¤à¤¿à¤œà¤¨ पà¥à¤°à¤¸à¤¾à¤°à¤£à¤•ो अनà¥à¤®à¤¿à¤¤ दिने वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾ गरà¥à¤¯à¥‹ । यी परिवरà¥à¤¤à¤¨à¤•ा कारणबाट नेपालमा निजी र गैर–सरकारी पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ संसà¥à¤¥à¤¾à¤¹à¤°à¥à¤•ो संखà¥à¤¯à¤¾à¤®à¤¾ उलà¥à¤²à¥‡à¤–à¥à¤¯ बृदà¥à¤§à¤¿ à¤à¤¯à¥‹ ।
वि.सं. २०६३ सालको जनआनà¥à¤¦à¥‹à¤²à¤¨ र तà¥à¤¯à¤¸à¤ªà¤›à¤¿ देशमा सà¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¿à¤¤ नयाà¤, समावेशी पà¥à¤°à¤œà¤¾à¤¤à¤¾à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¤¿à¤• वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾ नेपालको
लागि à¤à¤¤à¤¿à¤¹à¤¾à¤¸à¤¿à¤• परिवरà¥à¤¤à¤¨à¤¹à¥à¤¨à¥ । सात राजनीतिक दल तथा नेपाल कमà¥à¤¯à¥à¤¨à¤¿à¤·à¥à¤Ÿ पारà¥à¤Ÿà¥€ (माओवादी) का बीचमा विसà¥à¤¤à¥ƒà¤¤ शानà¥à¤¤à¤¿ समà¥à¤à¥Œà¤¤à¤¾ समà¥à¤ªà¤¨à¥à¤¨ à¤à¤à¤ªà¤›à¤¿ नेपालमा शानà¥à¤¤à¤¿ सà¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¨à¤¾ à¤à¤à¤•ो छ ।
वि.सं. २०६३ सालमा पà¥à¤°à¤¾à¤¨à¥‹ संविधान खारेज à¤à¤ˆ नेपालको अनà¥à¤¤à¤°à¤¿à¤® संविधान जारी à¤à¤¯à¥‹ । ने.क.पा. (माओवादी) र सात राजनीतिक दलहरà¥à¤¬à¥€à¤š à¤à¤à¤•ो आठबà¥à¤à¤¦à¥‡ र बाहà¥à¤° बà¥à¤à¤¦à¥ˆ समà¥à¤à¥Œà¤¤à¤¾ बमोजिम जारी à¤à¤à¤•ो यो
संविधान संविधानसà¤à¤¾à¤¬à¤¾à¤Ÿ नयाठसंविधान जारी नहà¥à¤žà¥à¤œà¥‡à¤² कायम रहनà¥à¤› । उकà¥à¤¤ आठबà¥à¤à¤¦à¥‡ तथा बाहà¥à¤° बà¥à¤à¤¦à¥‡ समà¥à¤à¥Œà¤¤à¤¾ तथा अनà¥à¤¤à¤°à¤¿à¤® संविधानले विचार र अà¤à¤¿à¤µà¥à¤¯à¤•à¥à¤¤à¤¿à¤•ो सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¤¤à¤¾, संचारको सà¥à¤µà¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¤¤à¤¾, सूचनाको हक र निरà¥à¤µà¤¾à¤§ संचारको हकको सà¥à¤¨à¤¿à¤¶à¥à¤šà¤¿à¤¤à¤¤à¤¾ गरी मà¥à¤²à¥à¤•à¤à¤¿à¤¤à¥à¤° नयाठसंचार पà¥à¤°à¤£à¤¾à¤²à¥€à¤•ो सूतà¥à¤°à¤ªà¤¾à¤¤ गरेको छ । यी à¤à¤¤à¤¿à¤¹à¤¾à¤¸à¤¿à¤• घटनाकà¥à¤°à¤®à¤ªà¤› मिडिया कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤° तथा सरकारी कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤®à¤¾ महतà¥à¤µà¤ªà¥‚रà¥à¤£ विकास à¤à¤à¤•ा छनॠ। यसै कà¥à¤°à¤®à¤®à¤¾ संचार माधà¥à¤¯à¤® संबनà¥à¤§à¥€ नयाठनीतिको तरà¥à¤œà¥à¤®à¤¾à¤•ो लागि विà¤à¤¿à¤¨à¥à¤¨ गोषà¥à¤ ी, सेमिनार र समितिहरॠगठन गरी सà¥à¤à¤¾à¤µ तथा सिफारिस संकलन गरिà¤à¤•ो छ ।
नेपालको अनà¥à¤¤à¤°à¤¿à¤® संविधान, २०६३ को निरà¥à¤¦à¥‡à¤¶à¤• सिदà¥à¤§à¤¾à¤¨à¥à¤¤à¤®à¤¾ सरकारकोलागि धेरै जिमà¥à¤®à¥‡à¤µà¤¾à¤°à¥€ सà¥à¤®à¥à¤ªà¤¿à¤à¤•ा छन ।
संविधानले पà¥à¤°à¤¤à¥à¤¯à¤¾à¤à¥‚त गरेका मौलिक अधिकारहरà¥à¤•ो सà¥à¤°à¤•à¥à¤·à¤¾ गरी सरकार यी जिमà¥à¤®à¥‡à¤µà¤¾à¤°à¥€à¤²à¤¾à¤ˆ पूरा गरà¥à¤¦à¥ˆ आà¤à¤•ो
छ । हाल सरकार पà¥à¤°à¤¾à¤¨à¤¾ र नियनà¥à¤¤à¥à¤°à¤£à¤®à¥à¤–ी संचार समà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¥€ कानà¥à¤¨à¤¹à¤°à¥ पà¥à¤¨à¤°à¤¾à¤µà¤²à¥‹à¤•न र खारेज गरà¥à¤¨à¥‡ र सूचनाको हकको संरकà¥à¤·à¤£à¤•ा लागि विचार तथा अà¤à¤¿à¤µà¥à¤¯à¤•à¥à¤¤à¤¿ सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¤¤à¤¾à¤²à¤¾à¤ˆ यथारà¥à¤¥ रà¥à¤ªà¤®à¤¾ पà¥à¤¨à¤¸à¥à¤°à¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¨à¤¾ गरà¥à¤¨à¥‡ पà¥à¤°à¤•à¥à¤°à¤¿à¤¯à¤¾à¤®à¤¾ संलगà¥à¤¨ छ । यसका अतिरिकà¥à¤¤ हाल संचार माधà¥à¤¯à¤® संबनà¥à¤§à¥€ कानà¥à¤¨à¤¹à¤°à¥ समनà¥à¤µà¤¯à¤°à¤¹à¤¿à¤¤ तवरले यतà¥à¤°à¤¤à¤¤à¥à¤° छरिà¤à¤° रहेका र विà¤à¤¿à¤¨à¥à¤¨ à¤à¤¨ कानà¥à¤¨à¤¸à¤à¤— बाà¤à¤¿à¤à¤•ो अवसà¥à¤¥à¤¾ छ । संचार माधà¥à¤¯à¤® संबनà¥à¤§à¥€à¤‰à¤¦à¥à¤¯à¥‹à¤—à¤à¤¿à¤¤à¥à¤° पà¥à¤°à¤µà¥‡à¤¶ गरà¥à¤¨à¥‡ र यसबाट बाहिर निसà¥à¤•ने पà¥à¤°à¤•à¥à¤°à¤¿à¤¯à¤¾ पनि समसà¥à¤¯à¤¾à¤—à¥à¤°à¤¸à¥à¤¤ छ । अतः संचार माधà¥à¤¯à¤®à¤¸à¤®à¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¥€ कानà¥à¤¨à¤²à¤¾à¤ˆ सरलीकृत, à¤à¤•िकृत र संहिताकरण गरà¥à¤¨ पनि आवशà¥à¤¯à¤• छ ।
नयाठपà¥à¤°à¤œà¤¾à¤¤à¤¾à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¤¿à¤• पà¥à¤°à¤£à¤¾à¤²à¥€à¤®à¤¾ संचार माधà¥à¤¯à¤®à¤²à¥‡ पà¥à¤°à¤œà¤¾à¤¤à¤¾à¤¨à¥à¤¤à¥à¤¤à¤¿à¤• पà¥à¤°à¤•à¥à¤°à¤¿à¤¯à¤¾à¤•ो पहरेदार र पà¥à¤°à¤µà¤¦à¥à¤°à¥à¤§à¤•को रà¥à¤ªà¤®à¤¾ महतà¥à¤µà¤ªà¥‚रà¥à¤£ à¤à¥‚मिका निरà¥à¤µà¤¾à¤¹ गरà¥à¤¨à¥ परà¥à¤¦à¤› । यसका लागि संचार माधà¥à¤¯à¤® सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°, विशà¥à¤µà¤¾à¤¸à¤¨à¥€à¤¯, निसà¥à¤ªà¤•à¥à¤· र जवाफदेही हà¥à¤¨ जरà¥à¤°à¥€ छ । संचार माधà¥à¤¯à¤® राजà¥à¤¯ र अनà¥à¤¯ कà¥à¤¨à¥ˆ बाहिरी हसà¥à¤¤à¤•à¥à¤·à¥‡à¤ªà¤¬à¤¾à¤Ÿ मà¥à¤•à¥à¤¤ हà¥à¤¨ आवशà¥à¤¯à¤• छ जसबाट यसले संचार माधà¥à¤¯à¤®à¤¸à¤‚बनà¥à¤§à¥€ वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¤¾à¤¯à¤•ो पेशागत मरà¥à¤¯à¤¾à¤¦à¤¾à¤²à¤¾à¤ˆ सदैव आतà¥à¤®à¤¸à¤¾à¤¤ गरà¥à¤¦à¥ˆ र संचार माधà¥à¤¯à¤® संबनà¥à¤§à¥€à¤†à¤šà¤¾à¤° संहिताको पूरà¥à¤£ पालना गरà¥à¤¦à¥ˆ पहरेदारको à¤à¥‚मिका निरà¥à¤µà¤¾à¤¹ गरà¥à¤¨ सकोसॠ। संचार माधà¥à¤¯à¤® खà¥à¤²à¤¾, उदार र वà¥à¤¯à¤¾à¤ªà¤¾à¤°à¤¿à¤• रà¥à¤ªà¤®à¤¾ पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤¸à¥à¤ªà¤°à¥à¤§à¥€ हà¥à¤¨à¥ पà¥à¤°à¤œà¤¾à¤¤à¤¾à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¤¿à¤• समाजको à¤à¤¾à¤µà¤¨à¤¾ अनà¥à¤•ूल पनि छ ।
यसका अतिरिकà¥à¤¤ पà¥à¤°à¤µà¤¿à¤§à¤¿à¤•ो दà¥à¤°à¥à¤¤ विकास सà¤à¤—ै नयाठडिजिटल यà¥à¤— शà¥à¤°à¥ à¤à¤à¤•ो छ । सबै पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£à¤®à¥à¤–ी संचार माधà¥à¤¯à¤®à¤²à¤¾à¤ˆ डिजिटलाइज गराà¤à¤ªà¤›à¤¿ पà¥à¤°à¤¾à¤ªà¥à¤¤ हà¥à¤¨à¥‡ लाà¤à¤•ो उपयोग गरà¥à¤¨ सकà¥à¤¨à¥ मà¥à¤²à¥à¤•को लागि à¤à¤• नयाठअवसर हो ।
संचार माधà¥à¤¯à¤® संबनà¥à¤§à¥€ नीतिको कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°
आम संचारका सबै माधà¥à¤¯à¤®à¤¹à¤°à¥ जसà¥à¤¤à¥ˆà¤ƒ रेडियो पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ (मिडियम वेà¤, सरà¥à¤Ÿà¤µà¥‡à¤, à¤à¤«.à¤à¤®. र इणà¥à¤Ÿà¤°à¤¨à¥‡à¤Ÿ रेडियो), टेलिà¤à¤¿à¤œà¤¨ (केवल, à¤à¥‚–सतही र उपगà¥à¤°à¤¹ मारà¥à¤«à¤¤ पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ र आइपी पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£), छापाखाना र पà¥à¤°à¤•ाशन, विजà¥à¤žà¤¾à¤ªà¤¨ र चलचितà¥à¤°à¤¸à¤®à¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¥€ सबै नियमनकारी वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾à¤¹à¤°à¥ यसको कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤à¤¿à¤¤à¥à¤° समेटिनà¥à¤›à¤¨à¥ ।
निरà¥à¤¦à¥‡à¤¶à¤• सिदà¥à¤§à¤¾à¤¨à¥à¤¤
यस नीतिका निरà¥à¤¦à¥‡à¤¶à¤• सिदà¥à¤§à¤¾à¤¨à¥à¤¤à¤¹à¤°à¥ देहाय बमोजिम रहेका छनॠ:
१) संविधानमा सà¥à¤°à¤•à¥à¤·à¤¿à¤¤ विचार तथा अà¤à¤¿à¤µà¥à¤¯à¤•à¥à¤¤à¤¿à¤•ो सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¤¤à¤¾ र सूचनाको हकको सà¥à¤¨à¤¿à¤¶à¥à¤šà¤¿à¤¤à¤¤à¤¾ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
२) आम संचार कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤®à¤¾ कà¥à¤°à¤¿à¤¯à¤¾à¤¶à¥€à¤² संसà¥à¤¥à¤¾à¤¹à¤°à¥à¤•ो दायितà¥à¤µà¤²à¤¾à¤ˆ सà¥à¤ªà¤·à¥à¤Ÿ गरी आम संचार माधà¥à¤¯à¤®à¤µà¤¾à¤Ÿ सà¥à¤µà¤¸à¥à¤¥ पà¥à¤°à¤œà¤¾à¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¤•ो विकासमा योगदान पà¥Â¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨à¥‡ ।
३) राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ जीवनका सबै कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤®à¤¾ उपयà¥à¤•à¥à¤¤ संचार माधà¥à¤¯à¤® पà¥à¤°à¤£à¤¾à¤²à¥€ सà¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¨à¤¾ गरी खà¥à¤²à¤¾ समाजको सिदà¥à¤§à¤¾à¤¨à¥à¤¤à¤•ा आधारमा जनताको कलà¥à¤¯à¤¾à¤£à¤•ो अà¤à¤¿à¤µà¥ƒà¤¦à¥à¤§à¤¿ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
४) सबै पà¥à¤°à¤•ारका आरà¥à¤¥à¤¿à¤• तथा सामाजिक असमानताको उनà¥à¤®à¥‚लन गरी नà¥à¤¯à¤¾à¤¯ र नैतिकतामा आधारित सà¥à¤µà¤¸à¥à¤¥ समाजको सà¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¨à¤¾ र विकास गरà¥à¤¨à¥‡ र विà¤à¤¿à¤¨à¥à¤¨ जात, जाति, धरà¥à¤®, à¤à¤¾à¤·à¤¾, रङà¥à¤—, समà¥à¤¦à¤¾à¤¯ र समà¥à¤ªà¥à¤°à¤¦à¤¾à¤¯ बीचमा मेलमिलापको वातावरण कायम गरà¥à¤¨à¥‡ र जनताबीच शानà¥à¤¤à¤¿, à¤à¤¾à¤¤à¥ƒà¤¤à¥à¤µ र मेलमिलाप पà¥à¤°à¤¬à¤¦à¥à¤°à¥à¤§à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
५) समानता र सहअसà¥à¤¤à¤¿à¤¤à¥à¤µà¤•ो सिदà¥à¤§à¤¾à¤¨à¥à¤¤à¤®à¤¾ आधारित à¤à¤ˆ तथा सबै à¤à¤¾à¤·à¤¾, साहितà¥à¤¯, लिपी, कला र संसà¥à¤•ृतिको समान संरकà¥à¤·à¤£ गरी देशको सांसà¥à¤•ृतिक विविधतालाई कायम राखी तथा विà¤à¤¿à¤¨à¥à¤¨ धरà¥à¤®, संसà¥à¤•ृति, जात, समà¥à¤¦à¤¾à¤¯, समà¥à¤ªà¥à¤°à¤¦à¤¾à¤¯, रंग र à¤à¤¾à¤·à¤¿à¤• समà¥à¤¦à¤¾à¤¯à¤¬à¥€à¤š सà¥à¤µà¤¸à¥à¤¥ र हारà¥à¤¦à¤¿à¤• समà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§ विकास गरी राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ à¤à¤•ता सà¥à¤¦à¥à¤¢ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
६) मेडिया कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤®à¤¾ विजà¥à¤žà¤¾à¤¨ र पà¥à¤°à¤µà¤¿à¤§à¤¿à¤•ो सीपको थप विकासको लागि तथा सà¥à¤¥à¤¾à¤¨à¥€à¤¯ पà¥à¤°à¤µà¤¿à¤§à¤¿ विकासको लागि पà¥à¤°à¤¾à¤¥à¤®à¤¿à¤•ता दिने ।
समगà¥à¤° नीति
१–१ कà¥à¤¨à¥ˆ पनि वैधानिक आधारबिना कसैले पनि कà¥à¤¨à¥ˆ पतà¥à¤°à¤•ारितासà¤à¤— समà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¤¿à¤¤ विषयमा हसà¥à¤¤à¤•à¥à¤·à¥‡à¤ª नगरà¥à¤¨à¥‡ वा पतà¥à¤°à¤•ारका गतिविधिको नियमन नगरà¥à¤¨à¥‡ कà¥à¤°à¤¾à¤•ो सà¥à¤¨à¤¿à¤¶à¥à¤šà¤¿à¤¤à¤¤à¤¾ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
१–२ समाजमा सà¥à¤µà¤¸à¥à¤¥ संचार माधà¥à¤¯à¤®à¤•ो अà¤à¤¿à¤µà¥ƒà¤¦à¥à¤§à¤¿à¤•ो लागि संचार माधà¥à¤¯à¤® तथा पतà¥à¤°à¤•ारहरà¥à¤²à¤¾à¤ˆ उनीहरà¥à¤•ो दायितà¥à¤µ र करà¥à¤¤à¤µà¥à¤¯à¤ªà¥à¤°à¤¤à¤¿ पूरà¥à¤£ सचेत हà¥à¤¨ पà¥à¤°à¥‹à¤¤à¥à¤¸à¤¾à¤¹à¤¿à¤¤ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
१–३ सूचना तथा संचार मनà¥à¤¤à¥à¤°à¤¾à¤²à¤¯à¤•ो पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤¸à¤¨ अनà¥à¤¤à¤°à¥à¤—त रहेका संचार कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°, सूचना र दूरसंचार समà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¥€ विदà¥à¤¯à¤®à¤¾à¤¨ कानà¥à¤¨à¤¹à¤°à¥à¤•ो पà¥à¤¨à¤°à¤¾à¤µà¤²à¥‹à¤•न गरà¥à¤¨à¥‡ ।
२–१ पà¥à¤°à¤œà¤¾à¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤° र शानà¥à¤¤à¤¿à¤•ो पà¥à¤°à¤¬à¤¦à¥à¤°à¥à¤§à¤¨ गरà¥à¤¨ सहयोगी हà¥à¤¨à¥‡ गरी संचार माधà¥à¤¯à¤®à¤•ो विकास गरà¥à¤¨à¥‡ ।
२–२ संचार माधà¥à¤¯à¤®à¤•ा कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤®à¤¾ सीमित विदेशी लगानी सहित सà¥à¤µà¤¸à¥à¤¥ लगानीलाई पà¥à¤°à¥‹à¤¤à¥à¤¸à¤¾à¤¹à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
३–१ संचार माधà¥à¤¯à¤®à¤²à¥‡ सारà¥à¤µà¤œà¤¨à¤¿à¤• वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾à¤®à¤¾ खलल नपà¥Â¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨à¥‡ वा सारà¥à¤µà¤œà¤¨à¤¿à¤• नैतिकता पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤•ूल कारà¥à¤¯ नगरà¥à¤¨à¥‡ कà¥à¤°à¤¾à¤•ो सà¥à¤¨à¤¿à¤¶à¥à¤šà¤¿à¤¤à¤¤à¤¾ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
३–२ समगà¥à¤° संचार माधà¥à¤¯à¤®à¤²à¥‡ कà¥à¤¨à¥ˆ खास संसà¥à¤¥à¤¾ वा वà¥à¤¯à¤•à¥à¤¤à¤¿à¤•ो मातà¥à¤° समरà¥à¤¥à¤¨ वा विरोध गरी सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤° तथा सà¥à¤µà¤¸à¥à¤¥ पà¥à¤°à¤œà¤¾à¤¤à¤¾à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¤¿à¤• वातावरणमा अवरोध पà¥Â¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨ नदिने कà¥à¤°à¤¾à¤•ो सà¥à¤¨à¤¿à¤¶à¥à¤šà¤¿à¤¤à¤¤à¤¾ गरà¥à¤¨ सरकारलाई पà¥à¤°à¥‹à¤¤à¥à¤¸à¤¾à¤¹à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
३–३ कà¥à¤¨à¥ˆ वà¥à¤¯à¤•à¥à¤¤à¤¿ वा राजनीतिक दलले वà¥à¤¯à¤•à¥à¤¤à¤¿à¤—त रà¥à¤ªà¤®à¤¾ कà¥à¤¨à¥ˆ मेडियालाई दिने सहायतालाई उकà¥à¤¤ मेडियालाई सà¥à¤µà¤šà¥à¤› तरिकाले सञà¥à¤šà¤¾à¤²à¤¨ गरà¥à¤¨à¤®à¤¾ पà¥à¤°à¤¯à¥‹à¤— गरà¥à¤¨à¥‡ गरी परिचालन गरà¥à¤¨à¥‡ ।
३–४ संचार माधà¥à¤¯à¤®à¤²à¤¾à¤ˆ सरकारी तथा गैर–सरकारी संसà¥à¤¥à¤¾ तथा जनसाधारणबीच सूचनाको हकको समनà¥à¤µà¤¯ गरà¥à¤¨à¥‡ माधà¥à¤¯à¤®à¤•ो रà¥à¤ªà¤®à¤¾ सà¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¨à¤¾ गरà¥à¤¨à¥‡ र संचार माधà¥à¤¯à¤®à¤²à¤¾à¤ˆ सबै पà¥à¤°à¤•ारका शोषण, à¤à¥‡à¤¦à¤à¤¾à¤µ र अनà¥à¤¯à¤¾à¤¯à¤•ो विरà¥à¤¦à¥à¤§à¤•ो माधà¥à¤¯à¤®à¤•ा रà¥à¤ªà¤®à¤¾ विकास गरà¥à¤¨à¥‡ ।
३–५ à¤à¤•ाधिकारलाई अनà¥à¤¤à¥à¤¯ गरà¥à¤¨ संचार माधà¥à¤¯à¤®à¤•ा कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤®à¤¾ सà¥à¤µà¤¾à¤®à¤¿à¤¤à¥à¤µà¤•ो सीमा, संचारको केनà¥à¤¦à¥à¤°à¥€à¤•रण र कà¥à¤°à¤¸â€“सबà¥à¤¸à¤¿à¤¡à¥€ कम गरà¥à¤¨ उपयà¥à¤•à¥à¤¤ संयनà¥à¤¤à¥à¤° तयार पारà¥à¤¨à¥‡ ।
३–६ मेडियाकà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤®à¤¾ विदेशी लगानीको सीमालाई बढीमा ४९% समà¥à¤® राखà¥à¤¨ उपयà¥à¤•à¥à¤¤ संयनà¥à¤¤à¥à¤° तयार पारà¥à¤¨à¥‡à¥‡ ।
३–ॠसमà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¤¿à¤¤ पकà¥à¤·à¤²à¤¾à¤ˆ à¤à¤•ाधिकार विरोधी र सà¥à¤µà¤¾à¤®à¤¿à¤¤à¥à¤µ सीमित गरà¥à¤¨à¥‡ वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾à¤¹à¤°à¥à¤•ो पालना गरà¥à¤¨à¤•ा लागि २ देखि ५ वरà¥à¤·à¤¸à¤®à¥à¤®à¤•ो संकà¥à¤°à¤®à¤£à¤•ालीन अवधिउपलबà¥à¤§ गराउने ।
३–८ सबै संचार माधà¥à¤¯à¤®à¤²à¤¾à¤ˆ विजà¥à¤žà¤¾à¤ªà¤¨ शà¥à¤²à¥à¤• तिरà¥à¤¨à¥‡ परमà¥à¤ªà¤°à¤¾à¤—त सरकारी पà¥à¤°à¤£à¤¾à¤²à¥€à¤•ो अनà¥à¤¤à¥à¤¯ गरà¥à¤¨à¥‡ । तà¥à¤¯à¤¸à¥à¤¤à¥‹ पà¥à¤°à¤£à¤¾à¤²à¥€à¤²à¤¾à¤ˆ निशà¥à¤šà¤¿à¤¤ अवधिà¤à¤¿à¤¤à¥à¤° अनà¥à¤¤à¥à¤¯ गरिसकà¥à¤¨à¥‡ जसबाट हरेक संचार माधà¥à¤¯à¤®à¤²à¥‡ आफà¥à¤¨à¥‹ आरà¥à¤¥à¤¿à¤• अवसà¥à¤¥à¤¾ सà¥à¤§à¤¾à¤° गरà¥à¤¨ सकोसॠ।
३–९ कानà¥à¤¨à¤²à¥‡ अनà¥à¤¯à¤¥à¤¾ तोकेकोमा बाहेक मनà¥à¤¤à¥à¤°à¤¾à¤²à¤¯, विà¤à¤¾à¤—, कारà¥à¤¯à¤¾à¤²à¤¯ र नेपाल सरकारका अनà¥à¤¯ निकायले वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¤¾à¤¯à¤¿à¤• विजà¥à¤žà¤¾à¤¨ घटाउने ।
३–१० सरकारका मनà¥à¤¤à¥à¤°à¤¾à¤²à¤¯, विà¤à¤¾à¤—, कारà¥à¤¯à¤¾à¤²à¤¯ र अनà¥à¤¯ निकायहरà¥à¤²à¥‡ बनाà¤à¤•ो कà¥à¤¨à¥ˆ सामगà¥à¤°à¥€à¤•ो पà¥à¤°à¤•ाशन र पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ कà¥à¤¨à¥ˆ à¤à¤‰à¤Ÿà¥ˆ पà¥à¤°à¤•ाशक वा पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤•मा सीमित पारà¥à¤¨à¥‡ र तà¥à¤¯à¤¸à¥à¤¤à¥‹ जमà¥à¤®à¤¾ सामगà¥à¤°à¥€à¤•ो ५% à¤à¤¨à¥à¤¦à¤¾ बढी पà¥à¤°à¤•ाशन वा पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ गरà¥à¤¨ नदिने ।
३–११ उपयà¥à¤•à¥à¤¤ संरचना सहितको सारà¥à¤µà¤œà¤¨à¤¿à¤• सेवा पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤• सà¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¨à¤¾ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
३–१२ राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ समाचार समितिको कà¥à¤·à¤®à¤¤à¤¾ अà¤à¤¿à¤µà¥ƒà¤¦à¥à¤§à¤¿ गरी तथा समà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¤¿à¤¤ à¤à¤¨à¤•ो पà¥à¤¨à¤°à¤¾à¤µà¤²à¥‹à¤•न गरी यसलाई अठपà¥à¤°à¤à¤¾à¤µà¤•ारी संचार निकाय बनाउने ।
३–१३ नेपाल पà¥à¤°à¥‡à¤¸ काउनà¥à¤¸à¥€à¤²à¤²à¤¾à¤ˆ पतà¥à¤°à¤•ारितामा सà¥à¤µâ€“नियमन मञà¥à¤šà¤•ो रà¥à¤ªà¤®à¤¾ सà¤à¤¸à¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¨à¤¾ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
४–१ संचार कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤° (पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£, छापा संचार, चलचितà¥à¤° र विजà¥à¤žà¤¾à¤ªà¤¨) को विषयवसà¥à¤¤à¥à¤•ो नियमन र अनà¥à¤—मन गरà¥à¤¨à¤•ा लागि उचà¥à¤šà¤¸à¥à¤¤à¤°à¥€à¤¯ सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤° मिडिया कमिशन सà¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¨à¤¾ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
४–२ संचार कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤° (पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ र दूरसंचार) को पà¥à¤°à¤¾à¤µà¤¿à¤§à¤¿à¤• पकà¥à¤·à¤•ो नियमन र अनà¥à¤—मन गरà¥à¤¨ दूरसंचार पà¥à¤°à¤¾à¤§à¤¿à¤•रणलाई पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ र दूर संचार पà¥à¤°à¤¾à¤§à¤¿à¤•रणको रà¥à¤ªà¤®à¤¾ रà¥à¤ªà¤¾à¤¨à¥à¤¤à¤°à¤£ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
४–३ हरेक संचार संसà¥à¤¥à¤¾à¤®à¤¾ सà¥à¤µâ€“नियमन र अनà¥à¤—मन संयनà¥à¤¤à¥à¤° विकास गरà¥à¤¨à¥‡ ।
४–४ उचà¥à¤šà¤¸à¥à¤¤à¤°à¥€à¤¯ मिडिया कमिशनबाट आचार संहिता र समà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤•ीय सà¥à¤¤à¤° निरà¥à¤¦à¥‡à¤¶à¤¿à¤•ा र अनà¥à¤¯ आवशà¥à¤¯à¤• निरà¥à¤¦à¥‡à¤¶à¤¿à¤•ा बनाउने ।
४–५ उचà¥à¤šà¤¸à¥à¤¤à¤°à¥€à¤¯ मिडिया कमिशनबाट बनाइà¤à¤•ो आचार संहिता र समà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤•ीय सà¥à¤¤à¤° निरà¥à¤¦à¥‡à¤¶à¤¿à¤•ा र अनà¥à¤¯ आवशà¥à¤¯à¤• निरà¥à¤¦à¥‡à¤¶à¤¿à¤•ाका आधारमा आनà¥à¤¤à¤°à¤¿à¤• आचार संहिता बनाउन संचार संसà¥à¤¥à¤¾à¤¹à¤°à¥à¤²à¤¾à¤ˆ पà¥à¤°à¥‹à¤¤à¥à¤¸à¤¾à¤¹à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
४–६ शà¥à¤°à¤®à¤œà¥€à¤µà¥€ पतà¥à¤°à¤•ारलाई उनीहरà¥à¤•ो कारà¥à¤¯ निसà¥à¤ªà¤•à¥à¤· रà¥à¤ªà¤®à¤¾ समà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤¨ गरà¥à¤¨à¤•ा लागि उपयà¥à¤•à¥à¤¤ वातवारण तयार पारà¥à¤¨ उनीहरà¥à¤•ो सà¥à¤°à¤•à¥à¤·à¤¾, बचावट र कलà¥à¤¯à¤¾à¤£à¤•ा कारà¥à¤¯à¤²à¤¾à¤ˆ पà¥à¤°à¤¾à¤¥à¤®à¤¿à¤•तामा राखà¥à¤¨à¥‡ ।
४–ॠशà¥à¤°à¤®à¤œà¤¿à¤µà¥€ पतà¥à¤°à¤•ारको लागि नà¥à¤¯à¥‚नतम तलबको निमितà¥à¤¤ सà¥à¤¤à¤° तोकà¥à¤¨ र सारà¥à¤µà¤œà¤¨à¤¿à¤• रà¥à¤ªà¤®à¤¾ पà¥à¤°à¤•ाशमा लà¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨ उचà¥à¤š सà¥à¤¤à¤°à¥€à¤¯ मिडिया कमिशनलाई पà¥à¤°à¥‹à¤¤à¥à¤¸à¤¾à¤¹à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
४–८ संचार संसà¥à¤¥à¤¾à¤®à¤¾ आरà¥à¤¥à¤¿à¤• पारदरà¥à¤¶à¤¿à¤¤à¤¾ सà¥à¤¨à¤¿à¤¶à¥à¤šà¤¿à¤¤ गरà¥à¤¨à¥‡ संयनà¥à¤¤à¥à¤° सà¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¨à¤¾ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
४–९ संचार समà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¤¿à¤¤ अनà¥à¤¸à¤¨à¥à¤§à¤¾à¤¨, पाठà¥à¤¯à¤•à¥à¤°à¤® समनà¥à¤µà¤¯, अनà¥à¤—मन तथा पà¥à¤°à¤¬à¤¦à¥à¤°à¥à¤§à¤¨ संचारकरà¥à¤®à¥€à¤¹à¤°à¥à¤•ो पà¥à¤°à¥‹à¤¤à¥à¤¸à¤¾à¤¹à¤¨à¤•ा लागि à¤à¤• सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤° राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ संचार शिकà¥à¤·à¤¾ तथा तालिम परिषदॠसà¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¨à¤¾ गरà¥à¤¨à¥‡ र परिषदà¥à¤•ो लागि बजेटको वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
४–१० सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤° राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ संचार शिकà¥à¤·à¤¾ तथा तालिम परिषदà¥à¤²à¥‡ हरेक वरà¥à¤· आफà¥à¤¨à¥‹ आरà¥à¤¥à¤¿à¤• अवसà¥à¤¥à¤¾ सरà¥à¤µà¤¸à¤¾à¤§à¤¾à¤°à¤£à¤•ो लागी खà¥à¤²à¤¾ राखà¥à¤¨à¥‡ कà¥à¤°à¤¾à¤•ो सà¥à¤¨à¤¿à¤¶à¥à¤šà¤¿à¤¤ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
४–११ सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤° राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ संचार शिकà¥à¤·à¤¾ तथा तालिम परिषदॠवà¥à¤¯à¤¾à¤ªà¤¾à¤°à¤¿à¤• उदà¥à¤¦à¥‡à¤¶à¥à¤¯à¤•ा लािग संचालन नहà¥à¤¨à¥‡ कà¥à¤°à¤¾à¤•ो सà¥à¤¨à¤¿à¤¶à¥à¤šà¤¿à¤¤à¤¤à¤¾ गरà¥à¤¨à¥‡ । साथै यसको वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¨ सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤° रहने कà¥à¤°à¤¾ सà¥à¤¨à¤¿à¤¶à¥à¤šà¤¿à¤¤ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
४–१२ सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤° राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ संचार शिकà¥à¤·à¤¾ तथा तालिम परिषदà¥à¤²à¤¾à¤ˆ आफूले विकास गरेका तालिम पदà¥à¤§à¤¤à¤¿ र तà¥à¤¯à¤¸à¤•ो विसà¥à¤¤à¥ƒà¤¤ विवरण आम जनता समकà¥à¤· लà¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨ पà¥à¤°à¥‹à¤¤à¥à¤¸à¤¾à¤¹à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ र सबै संचार कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤²à¥‡ ती पदà¥à¤§à¤¤à¤¿à¤¬à¤¾à¤Ÿ आ–आफà¥à¤¨à¤¾ करà¥à¤®à¤šà¤¾à¤°à¥€à¤²à¤¾à¤ˆ तालिम दिलाउन सकà¥à¤¨à¥‡ वातावरण निरà¥à¤®à¤¾à¤£ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
५–१ महिला र अनà¥à¤¯ पिछडिà¤à¤•ो वा सीमानà¥à¤¤ वरà¥à¤—का जनता समà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¥€ विषयमा जनचेतना अà¤à¤¿à¤µà¥ƒà¤¦à¥à¤§à¤¿ गरà¥à¤¨à¤®à¤¾ संचार माधà¥à¤¯à¤®à¤²à¤¾à¤ˆ पà¥à¤°à¤à¤¾à¤µà¤•ारी à¤à¥‚मिका उपलबà¥à¤§ गराउने ।
कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤—त नीतिः
पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£
१) “सारà¥à¤µà¤œà¤¨à¤¿à¤• पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ सेवा†लाई (क) सतà¥à¤¯, सà¥à¤µà¤šà¥à¤›, निसà¥à¤ªà¤•à¥à¤· र सà¥à¤µà¤¾à¤¯à¤¤à¥à¤¤ गराउने र (ख) कà¥à¤¨à¥ˆ वà¥à¤¯à¤•à¥à¤¤à¤¿ वा समà¥à¤¦à¤¾à¤¯ उपर कà¥à¤¨à¥ˆ à¤à¥‡à¤¦à¤à¤¾à¤µ विना पà¥à¤°à¤œà¤¾à¤¤à¤¾à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¤¿à¤• मूलà¥à¤¯ र मानà¥à¤¯à¤¤à¤¾à¤•ो समरà¥à¤¥à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ र सà¥à¤¤à¤°à¤¯à¥à¤•à¥à¤¤ कारà¥à¤¯à¤•à¥à¤°à¤® उतà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤¨ गरà¥à¤¨ लगाउने ।
२) पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£à¤•ा तीनै तहमाठफà¥à¤°à¤¿à¤•à¥à¤µà¥‡à¤¨à¥à¤¸à¥€à¤¹à¤°à¥à¤•ो समतामूलक विà¤à¤¾à¤œà¤¨ र सबैà¤à¤¨à¥à¤¦à¤¾ पà¥à¤°à¤à¤¾à¤µà¤•ारी फà¥à¤°à¤¿à¤•à¥à¤µà¥‡à¤¨à¥à¤¸à¥€ सारà¥à¤µà¤œà¤¨à¤¿à¤• पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ सेवालाई दिई राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤µà¥à¤¯à¤¾à¤ªà¥€ पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ गराउने र बहà¥à¤²à¤¤à¤¾, सà¥à¤µà¤¾à¤®à¤¿à¤¤à¥à¤µà¤•ो विविधता र विषयवसà¥à¤¤à¥ समेत अनà¥à¤•ूल हà¥à¤¨à¥‡ गरी सà¥à¤ªà¤·à¥à¤Ÿ, खà¥à¤²à¤¾ र पारदरà¥à¤¶à¥€ फà¥à¤°à¤¿à¤•à¥à¤µà¥‡à¤¨à¥à¤¸à¥€ अनà¥à¤®à¤¤à¤¿ पतà¥à¤° दिने वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾ मिलाइने ।
३) मà¥à¤–à¥à¤¯ मà¥à¤–à¥à¤¯ पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ निकायहरà¥à¤²à¤¾à¤ˆ देहायका आधारमा मà¥à¤–à¥à¤¯ पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ कमà¥à¤ªà¤¨à¥€à¤•ा रà¥à¤ªà¤®à¤¾ वरà¥à¤—ीकरण गरà¥à¤¨à¥‡ :
(क) तिनीहरà¥à¤²à¥‡ पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ गरà¥à¤¨à¥‡ कारà¥à¤¯à¤•à¥à¤°à¤®à¤•ो सनà¥à¤¤à¥à¤²à¤¿à¤¤ विविधता जसà¥à¤¤à¥ˆ कृषि, विजà¥à¤žà¤¾à¤¨ तथा पà¥à¤°à¤µà¤¿à¤§à¤¿, संसà¥à¤•ृति, शिकà¥à¤·à¤¾, समाचार, मनोरञà¥à¤œà¤¨ (ख) समाजमा तिनीहरà¥à¤²à¥‡ पारà¥à¤¨à¥‡ दीरà¥à¤˜à¤•ालिन पà¥à¤°à¤à¤¾à¤µ र राखà¥à¤¨à¥‡ पà¥à¤°à¤à¥à¤¤à¥à¤µ (ग) कà¥à¤¨à¥ˆ घटना वा संकटका समयमा पनि कà¥à¤¨à¥ˆ अवरोध विना पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ कायम राखà¥à¤¨ सकà¥à¤¨à¥‡ तिनीहरà¥à¤•ो कà¥à¤·à¤®à¤¤à¤¾ र पूरà¥à¤µà¤¾à¤§à¤¾à¤° र (घ) कà¥à¤¨à¥ˆ खास जानकारी विना कà¥à¤¨à¥ˆ शà¥à¤²à¥à¤• पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£à¤®à¤¾ लà¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨à¥‡ उनीहरà¥à¤•ो सहमति र पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤¬à¤¦à¥à¤§à¤¤à¤¾ ।
४) मà¥à¤–à¥à¤¯ पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ कमà¥à¤ªà¤¨à¥€à¤²à¤¾à¤ˆ यसको महतà¥à¤µà¤ªà¥‚रà¥à¤£ पà¥à¤°à¤à¥à¤¤à¥à¤µà¤•ा समà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¤®à¤¾ “पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ कारà¥à¤¯à¤•à¥à¤°à¤® नियम†लागू गरà¥à¤¨à¥‡ ।
५) वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¤¾à¤¯à¤¿à¤• र गैर वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¤¾à¤¯à¤¿à¤• पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£à¤•ा रà¥à¤ªà¤®à¤¾ गरिने वरà¥à¤—ीकरणको आधार तोकà¥à¤¨à¥‡ र तिनीहरà¥à¤•ो पà¥à¤°à¤•ार अनà¥à¤¸à¤¾à¤° अधिकार, विशेषाधिकार र दायितà¥à¤µ अलग–अलग पारà¥à¤¨à¥‡ ।
६) सामà¥à¤¦à¤¾à¤¯à¤¿à¤•, सà¥à¤¥à¤¾à¤¨à¥€à¤¯, सरकारी, धारà¥à¤®à¤¿à¤• र शैकà¥à¤·à¤¿à¤• जसà¥à¤¤à¤¾ वरà¥à¤—ीकरणका आधार तोकà¥à¤¨à¥‡ ।
à¥) उपलबà¥à¤§ à¤à¤«.à¤à¤® तथा à¤à¥‚–धरातलीय टि.à¤à¥€. चà¥à¤¯à¤¾à¤¨à¤²à¤¹à¤°à¥à¤²à¤¾à¤ˆ विà¤à¤¿à¤¨à¥à¤¨ पà¥à¤°à¤•ारका पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤•मा विà¤à¤¾à¤œà¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ जसà¥à¤¤à¥ˆ पि.à¤à¤¸.बी., वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¤¾à¤¯à¤¿à¤• पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤• र गैर–वà¥à¤¯à¤¾à¤ªà¤¾à¤°à¤¿à¤• पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤• ।
८) गà¥à¤£à¤¸à¥à¤¤à¤°à¥€à¤¯ पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ र पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£à¤•ो पà¥à¤°à¤à¤¾à¤µà¤•ारिता सà¥à¤§à¤¾à¤° गरà¥à¤¨ नयाठपà¥à¤°à¤µà¤¿à¤§à¤¿à¤•ो उपयोगलाई पà¥à¤°à¥‹à¤¤à¥à¤¸à¤¾à¤¹à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ र फà¥à¤°à¤¿à¤•à¥à¤µà¥‡à¤¨à¥à¤¸à¥€ सà¥à¤ªà¥‡à¤•à¥à¤Ÿà¥à¤°à¤® कम à¤à¤à¤•ा ठाउà¤à¤®à¤¾ चà¥à¤¯à¤¾à¤¨à¥‡à¤² उपलबà¥à¤§à¤¤à¤¾ सहज पारà¥à¤¨à¥‡ ।
९) उपयà¥à¤•à¥à¤¤ कानà¥à¤¨à¤®à¤¾ वà¥à¤¯à¤¾à¤ªà¤¾à¤°à¤¿à¤• पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£à¤•ो अनà¥à¤®à¤¤à¤¿ पतà¥à¤° पà¥à¤°à¤¦à¤¾à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ पà¥à¤°à¤•à¥à¤°à¤¿à¤¯à¤¾, अनà¥à¤®à¤¤à¤¿à¤•ो निशà¥à¤šà¤¿à¤¤ मà¥à¤¯à¤¾à¤¦ र नवीकरण गरà¥à¤¨à¥‡ वा पà¥à¤¨ अनà¥à¤®à¤¤à¤¿ पतà¥à¤° पà¥à¤°à¤¾à¤ªà¥à¤¤ गरà¥à¤¨à¥‡ तरिकाका समà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¤®à¤¾ विà¤à¤¿à¤¨à¥à¤¨ चरणमाबढà¥à¤¦à¥‹ बोल बढाबढ पà¥à¤°à¤•à¥à¤°à¤¿à¤¯à¤¾à¤®à¤¾ आधारित कà¥à¤°à¤¾à¤¹à¤°à¥ समेटिनॠपरà¥à¤¨à¥‡ ।
१०) पिà¤à¤¸à¤¬à¥€ बाहेक कà¥à¤¨à¥ˆ पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£à¤²à¤¾à¤ˆ कà¥à¤¨à¥ˆ राजà¥à¤¯ (वा पà¥à¤°à¤¾à¤¨à¥à¤¤)को मातà¥à¤° समाचारको नियनà¥à¤¤à¥à¤°à¤£à¤•ो à¤à¤•ाधिकार हà¥à¤¨ नदिन तà¥à¤¯à¤¸à¥à¤¤à¥‹ पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£à¤•ो सà¥à¤µà¤¾à¤®à¤¿à¤¤à¥à¤µ सीमित तà¥à¤²à¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨à¥‡ ।
११) पिà¤à¤¸à¤¬à¥€ बाहेक à¤à¤‰à¤Ÿà¤¾ कमà¥à¤ªà¤¨à¥€ मातहत à¤à¤‰à¤Ÿà¤¾ मातà¥à¤° पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤• राखà¥à¤¨ दिने र à¤à¤‰à¤Ÿà¤¾ कमà¥à¤ªà¤¨à¥€à¤²à¥‡ पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤• कमà¥à¤ªà¤¨à¥€à¤²à¤¾à¤ˆ १०% à¤à¤¨à¥à¤¦à¤¾ बढी मताधिकार र पाà¤à¤š à¤à¤¾à¤—को à¤à¤• à¤à¤¾à¤— à¤à¤¨à¥à¤¦à¤¾ बढी अधिकृत सà¥à¤¤à¤°à¤•ा पद धारण गरी नियनà¥à¤¤à¥à¤°à¤£ गरà¥à¤¨ नसकà¥à¤¨à¥‡ सामानà¥à¤¯ नियम बनाउने ।
१२) नेपालका सबै जनतालाई पिà¤à¤¸à¤¬à¥€à¤•ो पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£à¤²à¤¾à¤ˆ रेडियो, टेलिà¤à¤¿à¤œà¤¨, उपगà¥à¤°à¤¹ वा इनà¥à¤Ÿà¤°à¤¨à¥‡à¤Ÿà¤•ा माधà¥à¤¯à¤®à¤¬à¤¾à¤Ÿ हेरà¥à¤¨/सà¥à¤¨à¥à¤¨ सकà¥à¤·à¤® तà¥à¤²à¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨à¥‡ ।
१३) सà¥à¤¥à¤¾à¤¨à¥€à¤¯ आदिवासी संसà¥à¤•ृतिको समà¥à¤®à¤¾à¤¨ हà¥à¤¨à¥‡ पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£à¤²à¤¾à¤ˆ पà¥à¤°à¤¬à¤¦à¥à¤°à¥à¤§à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
१४) पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤•लाई नेपाल सरकारले जारी गरेको निरà¥à¤¦à¥‡à¤¶à¤¿à¤•ामा तोकिà¤à¤•ा शरà¥à¤¤à¤¹à¤°à¥ बमोजिम उनीहरà¥à¤•ा पूरà¥à¤µà¤¾à¤§à¤¾à¤° तथा à¤à¥‚–उपगà¥à¤°à¤¹ कोड उनीहरॠमाठबाà¤à¤¡à¤«à¤¾à¤à¤¡ गरी उपयोग गरà¥à¤¨ पà¥à¤°à¥‹à¤¤à¥à¤¸à¤¾à¤¹à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ जसबाट विदेशी मà¥à¤¦à¥à¤°à¤¾à¤•ो खरà¥à¤š घटà¥à¤¨ जाने र पूरà¥à¤µà¤¾à¤§à¤¾à¤°à¤•ो आधिकारिक उपयोग हà¥à¤¨ सकोसॠ।
१५) कà¥à¤¨à¥ˆ पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤•मा लगानी गरà¥à¤¨ चाख राखà¥à¤¨à¥‡ संसà¥à¤¥à¤¾ वा वà¥à¤¯à¤•à¥à¤¤à¤¿à¤²à¤¾à¤ˆ उनीहरà¥à¤•ो शेयर लगानीको अनà¥à¤ªà¤¾à¤¤ १५% मा सीमित राखà¥à¤¨à¥‡ जसबाट पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£à¤•ो सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¤¤à¤¾ कायम रहोसॠ।
१६) सरकारले पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤•हरà¥à¤²à¤¾à¤ˆ विजà¥à¤žà¤¾à¤ªà¤¨ शà¥à¤²à¥à¤• तिरà¥à¤¨à¥‡ परमà¥à¤ªà¤°à¤¾à¤—त पà¥à¤°à¤£à¤¾à¤²à¥€à¤•ो अनà¥à¤¤à¥à¤¯ गरà¥à¤¨à¥‡ । तà¥à¤¯à¤¸à¥à¤¤à¥‹ पà¥à¤°à¤£à¤¾à¤²à¥€à¤²à¤¾à¤ˆ निशà¥à¤šà¤¿à¤¤ अवधिà¤à¤¿à¤¤à¥à¤° अनà¥à¤¤à¥à¤¯ गरिसकà¥à¤¨à¥‡ जसबाट हरेक पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤•ले आफà¥à¤¨à¥‹ आरà¥à¤¥à¤¿à¤• अवसà¥à¤¥à¤¾ सà¥à¤§à¤¾à¤° गरà¥à¤¨ सकोसॠ।
१à¥) रेडियो नेपाल र नेपाल टेलिà¤à¤¿à¤œà¤¨à¤²à¤¾à¤ˆ सारà¥à¤µà¤œà¤¨à¤¿à¤• पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ सेवाको रà¥à¤ªà¤®à¤¾ रà¥à¤ªà¤¾à¤¨à¥à¤¤à¤°à¤£ गरी सेवाको कà¤à¤°à¥‡à¤œà¤²à¤¾à¤ˆ शतपà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤¶à¤¤ तà¥à¤²à¥à¤¯à¤¾à¤ˆ सबै नेपाली जनतासमकà¥à¤· सूचना पà¥Â¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨ सकà¥à¤·à¤® तà¥à¤²à¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨à¥‡ ।
१८) सारà¥à¤µà¤œà¤¨à¤¿à¤• पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ सेवाले सà¥à¤¥à¤¾à¤¨à¥€à¤¯ आदिवासी संसà¥à¤•ृतिको समà¥à¤®à¤¾à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ र देशमा अनà¥à¤¤à¤° सांसà¥à¤•ृतिक विनिमय पà¥à¤°à¤¬à¤¦à¥à¤°à¥à¤§à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ मà¥à¤–à¥à¤¯ कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¥€à¤¯ सà¥à¤Ÿà¥‡à¤¶à¤¨à¤•ा रà¥à¤ªà¤®à¤¾ à¤à¥‚मिका निरà¥à¤µà¤¾à¤¹ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
१९) देशमा पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ संसà¥à¤•ृतिको पà¥à¤°à¤¬à¤¦à¥à¤°à¥à¤§à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ निकायको रà¥à¤ªà¤®à¤¾ सारà¥à¤µà¤œà¤¨à¤¿à¤• पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ सेवाले आफà¥à¤¨à¥‹ समà¥à¤ªà¤¤à¥à¤¤à¤¿ र
बौदà¥à¤§à¤¿à¤• समà¥à¤ªà¤¤à¥à¤¤à¤¿ निजी पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤•लाई उपलबà¥à¤§ गराउने सà¥à¤¨à¤¿à¤¶à¥à¤šà¤¿à¤¤à¤¾ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
२०) सारà¥à¤µà¤œà¤¨à¤¿à¤• पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ सेवालाइ रोयलà¥à¤Ÿà¥€ योगदान, अनà¥à¤®à¤¤à¤¿ पतà¥à¤° पà¥à¤°à¤¦à¤¾à¤¨ र नवीकरण वापत पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤•ले तिरेको निशà¥à¤šà¤¿à¤¤ पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤¶à¤¤ वा ५०% वरावरको रकम पà¥à¤°à¤¾à¤ªà¥à¤¤ हà¥à¤¨à¥‡ वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾à¤—रà¥à¤¨à¥‡ जसबट सारà¥à¤µà¤œà¤¨à¤¿à¤• पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ सेवाको बजेट सरकारी बजेट वाà¤à¤¡à¤«à¤¾à¤à¤¡à¤¬à¤¾à¤Ÿ पà¥à¤°à¤à¤¾à¤µà¤¿à¤¤ हà¥à¤¨ नसकोसॠर कà¥à¤¨à¥ˆ पनि पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£à¤®à¤¾ सरकारी मनसाय वा धारणा पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤µà¤¿à¤®à¥à¤¬à¤¿à¤¤ नहोसॠ।
२१) सारà¥à¤µà¤œà¤¨à¤¿à¤• पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ सेवालाई यसको सà¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¨à¤¾à¤•ो उदà¥à¤¦à¥‡à¤¶à¥à¤¯ अनà¥à¤¸à¤¾à¤°à¤•ो गतिविधि गरी निजी कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤•ा पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤• संसà¥à¤¥à¤¾à¤¹à¤°à¥à¤•ो वà¥à¤¯à¤¾à¤ªà¤¾à¤°à¤¿à¤• अवसरलाई पनि यथोचित समà¥à¤®à¤¾à¤¨ गरà¥à¤¦à¥ˆ आफà¥à¤¨à¥‹ पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£à¤¦à¥à¤µà¤¾à¤°à¤¾ आय आरà¥à¤œà¤¨ गरà¥à¤¨ दिइने कà¥à¤°à¤¾à¤•ो सà¥à¤¨à¤¿à¤¶à¥à¤šà¤¿à¤¤à¤¤à¤¾ गरà¥à¤¨à¥‡ जसबाट उसको आरà¥à¤¥à¤¿à¤• सà¥à¤¥à¤¿à¤¤à¤¿ सरकारमा निरà¥à¤à¤° नरहीकन सà¥à¤¦à¥ƒà¤¢ हà¥à¤¨ सकोसॠ।
२२) उचà¥à¤šà¤¸à¥à¤¤à¤°à¥€à¤¯ सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤° मिडिया कमिशनले पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤•, चलचितà¥à¤° उतà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤• र चलचितà¥à¤° पà¥à¤°à¤¦à¤°à¥à¤¶à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡à¤¬à¤¾à¤Ÿ उठेको रोयलà¥à¤Ÿà¥€, अनà¥à¤®à¤¤à¤¿à¤ªà¤¤à¥à¤° दसà¥à¤¤à¥à¤° र नवीकरण शà¥à¤²à¥à¤•को १५% वा निशà¥à¤šà¤¿à¤¤ मातà¥à¤°à¤¾à¤•ो रकम पà¥à¤°à¤¾à¤ªà¥à¤¤ गरà¥à¤¨à¥‡ कà¥à¤°à¤¾ सà¥à¤¨à¤¿à¤¶à¥à¤šà¤¿à¤¤ गरà¥à¤¨à¥‡ जसबाट यसको बजेट सरकारी बजेट बाà¤à¤¡à¤«à¤¾à¤à¤¡à¤¬à¤¾à¤Ÿ पà¥à¤°à¤à¤¾à¤µà¤¿à¤¤ नहोसॠ।
२३) सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤° राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ संचार शिकà¥à¤·à¤¾ तथा तालिम परिषदà¥à¤²à¥‡ पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤•, चलचितà¥à¤° उतà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤• र चलचितà¥à¤° पà¥à¤°à¤¦à¤°à¥à¤¶à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡à¤¬à¤¾à¤Ÿ उठेको रोयलà¥à¤Ÿà¥€, अनà¥à¤®à¤¤à¤¿à¤ªà¤¤à¥à¤° दसà¥à¤¤à¥à¤° र नवीकरण शà¥à¤²à¥à¤•को २०% वा निशà¥à¤šà¤¿à¤¤ मातà¥à¤°à¤¾à¤•ो रकम पà¥à¤°à¤¾à¤ªà¥à¤¤ गरà¥à¤¨à¥‡ कà¥à¤°à¤¾ सà¥à¤¨à¤¿à¤¶à¥à¤šà¤¿à¤¤ गरà¥à¤¨à¥‡ जसबाट यसको बजेट सरकारी बजेट बाà¤à¤¡à¤«à¤¾à¤à¤¡à¤¬à¤¾à¤Ÿ पà¥à¤°à¤à¤¾à¤µà¤¿à¤¤ नहोसॠ।
२४) सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤° राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ संचार शिकà¥à¤·à¤¾ तथा तालिम परिषदà¥à¤²à¤¾à¤ˆ सारà¥à¤µà¤œà¤¨à¤¿à¤• पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ सेवा र निजीकà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤•ा करà¥à¤®à¤šà¤¾à¤°à¥€à¤¹à¤°à¥à¤²à¥‡ तालिम लिन पाउने सà¥à¤¥à¤¾à¤¨à¤•ो रà¥à¤ªà¤®à¤¾ विकास गरà¥à¤¨ पà¥à¤°à¥‹à¤¤à¥à¤¸à¤¾à¤¹à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
२५) महिला र अनà¥à¤¯ पछाडि पारिà¤à¤•ा र सीमानà¥à¤¤ जनतासमà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¥€ विषयहरà¥à¤•ो लागि आफà¥à¤¨à¥‹ संचार माधà¥à¤¯à¤®à¤²à¥‡ ओगटà¥à¤¨à¥‡ पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£à¤•ो अनà¥à¤ªà¤¾à¤¤ तोकà¥à¤¨ र वासà¥à¤¤à¤µà¤¿à¤• परिणाममा वारà¥à¤·à¤¿à¤• कारà¥à¤¯à¤•à¥à¤°à¤® अनà¥à¤—मन घोषणा गरà¥à¤¨ पà¥à¤°à¥‹à¤¤à¥à¤¸à¤¾à¤¹à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
२६) नेपालका विविध संसà¥à¤•ृति र à¤à¤¾à¤·à¤¾ तथा सà¥à¤¥à¤¾à¤¨à¥€à¤¯ à¤à¤¾à¤·à¤¾à¤à¤¾à¤·à¥€à¤•ो मेलमिलापको लागि उचित धà¥à¤¯à¤¾à¤¨ दिन सारà¥à¤µà¤œà¤¨à¤¿à¤• पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£ सेवाका सबै कारà¥à¤¯à¤•à¥à¤°à¤®à¤¹à¤°à¥à¤®à¤§à¥à¤¯à¥‡ १५% सांसà¥à¤•ृतिक कारà¥à¤¯à¤•à¥à¤°à¤® र २०% शैकà¥à¤·à¤¿à¤• कारà¥à¤¯à¤•à¥à¤°à¤®à¤•ो लागि छà¥à¤Ÿà¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨à¥‡ ।
छापा संचार माधà¥à¤¯à¤®
१) पà¥à¤°à¤šà¤²à¤¿à¤¤ कानà¥à¤¨à¤•ो दायराà¤à¤¿à¤¤à¥à¤° रही छापाखाना तथा पà¥à¤°à¤•ाशन सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¤¤à¤¾à¤•ो उचà¥à¤šà¤¤à¤® उपयोग सà¥à¤¨à¤¿à¤¶à¥à¤šà¤¿à¤¤ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
२) पतà¥à¤°à¤•ारको सà¥à¤°à¤•à¥à¤·à¤¾à¤•ो लागि उचित वà¥à¤¯à¤µà¤¹à¤¾à¤°à¤¿à¤• वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾ मिलाई कà¥à¤¨à¥ˆ अनà¥à¤šà¤¿à¤¤ दवाव वा धमà¥à¤•ी बिना उनीहरà¥à¤²à¤¾à¤ˆ करà¥à¤¤à¤µà¥à¤¯ निरà¥à¤µà¤¾à¤¹ गरà¥à¤¨à¥‡ वातावरण बनाउने र शà¥à¤°à¤®à¤œà¥€à¤µà¥€ पतà¥à¤°à¤•ारको अधिकारको संरकà¥à¤·à¤£à¤•ो लागि उचित कानà¥à¤¨ बनाउने ।
३) आदिवासी सà¥à¤¥à¤¾à¤¨à¥€à¤¯ संसà¥à¤•ृतिको समà¥à¤®à¤¾à¤¨ सहित छापाखाना तथा पà¥à¤°à¤•ाशनको पà¥à¤°à¤¬à¤¦à¥à¤°à¥à¤§à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ र छापाखाना र पà¥à¤°à¤•ाशन उदà¥à¤¯à¥‹à¤—मा बढीमा ४९% समà¥à¤® विदेशी लगानी सीमित गरà¥à¤¨à¥‡ ।
४) पतà¥à¤°à¤¿à¤•ा पà¥à¤°à¤•ाशनलाई कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¥€à¤¯ तथा सà¥à¤¥à¤¾à¤¨à¥€à¤¯ तहमा र सà¥à¤¥à¤¾à¤¨à¥€à¤¯ à¤à¤¾à¤·à¤¾à¤®à¤¾ पनि गरà¥à¤¨ पà¥à¤°à¥‹à¤¤à¥à¤¸à¤¾à¤¹à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
५) सरकारले पतà¥à¤°à¤¿à¤•ा तथा पà¥à¤°à¤•ाशकहरà¥à¤²à¤¾à¤ˆ विजà¥à¤žà¤¾à¤ªà¤¨ शà¥à¤²à¥à¤• तिरà¥à¤¨à¥‡ परमà¥à¤ªà¤°à¤¾à¤—त पà¥à¤°à¤£à¤¾à¤²à¥€à¤•ो अनà¥à¤¤à¥à¤¯ गरà¥à¤¨à¥‡ । तà¥à¤¯à¤¸à¥à¤¤à¥‹ पà¥à¤°à¤£à¤¾à¤²à¥€à¤²à¤¾à¤ˆ निशà¥à¤šà¤¿à¤¤ अवधिà¤à¤¿à¤¤à¥à¤° अनà¥à¤¤à¥à¤¯ गरिसकà¥à¤¨à¥‡ जसबाट हरेक पतà¥à¤°à¤¿à¤•ा तथा पà¥à¤°à¤•ाशकले आफà¥à¤¨à¥‹ आरà¥à¤¥à¤¿à¤• अवसà¥à¤¥à¤¾ सà¥à¤§à¤¾à¤° गरà¥à¤¨ सकोसॠ।
६) वरà¥à¤¤à¤®à¤¾à¤¨ परिवरà¥à¤¤à¤¿à¤¤ सनà¥à¤¦à¤°à¥à¤à¤®à¤¾ राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ समाचार समितिलाई पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤¸à¥à¤ªà¤°à¥à¤§à¥€ रà¥à¤ªà¤®à¤¾ संचालन गरà¥à¤¨ आवशà¥à¤¯à¤• परà¥à¤¨à¥‡ सà¥à¤°à¥‹à¤¤ साधन उपलबà¥à¤§ गराउने तथा समाचार संकलन, समà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤¨ र वितरणमा आधà¥à¤¨à¤¿à¤• पà¥à¤°à¤µà¤¿à¤§à¤¿à¤•ो पà¥à¤°à¤¯à¥‹à¤— गरà¥à¤¨à¥‡ र à¤à¤œà¥‡à¤¨à¥à¤¸à¥€à¤•ो वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¨à¤®à¤¾ निजी कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤²à¤¾à¤ˆ संलगà¥à¤¨ गराउने ।
à¥) गोरखापतà¥à¤° संसà¥à¤¥à¤¾à¤¨à¤²à¤¾à¤ˆ पà¥à¤°à¥à¤¨à¤¸à¤‚रचना गरी आधà¥à¤¨à¤¿à¤• पà¥à¤°à¤•ाशन गृहका रà¥à¤ªà¤®à¤¾ विकास गरà¥à¤¨ आधà¥à¤¨à¤¿à¤• उचà¥à¤š पà¥à¤°à¤µà¤¿à¤§à¤¿à¤¯à¥à¤•à¥à¤¤ साधन उपलबà¥à¤§ गराउने र यसलाई निजी कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤¸à¤à¤— पà¥à¤°à¤¤à¤¿à¤¸à¥à¤ªà¤°à¥à¤§à¥€ बनाउने तथा संसà¥à¤¥à¤¾à¤•ो वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¨à¤®à¤¾ निजी कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤°à¤²à¤¾à¤ˆ संलगà¥à¤¨ गराउने ।
८) पà¥à¤°à¤•ाशकहरà¥à¤²à¤¾à¤ˆ साहितà¥à¤¯à¤¿à¤• विषयवसà¥à¤¤à¥ पà¥à¤°à¤•ाशन गरà¥à¤¨ पà¥à¤°à¥‹à¤¤à¥à¤¸à¤¾à¤¹à¤¿à¤¤ गरी साहितà¥à¤¯à¤¿à¤• पतà¥à¤°à¤•ारिताको पà¥à¤°à¤¬à¤¦à¥à¤°à¥à¤§à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
९) नेपाली साहितà¥à¤¯à¤•ो विकास र पà¥à¤°à¤¬à¤¦à¥à¤°à¥à¤§à¤¨à¤®à¤¾ गोरखापतà¥à¤° संसà¥à¤¥à¤¾à¤¨à¤²à¤¾à¤ˆ सहयोगीको रà¥à¤ªà¤®à¤¾ कारà¥à¤¯ गरà¥à¤¨ लगाउने ।
१०) हरेक पतà¥à¤°à¤¿à¤•ा तथा पà¥à¤°à¤•ाशक à¤à¤¿à¤¤à¥à¤°à¥ˆ सà¥à¤µâ€“नियमन र अनà¥à¤—मन संयनà¥à¤¤à¥à¤° विकास गरà¥à¤¨à¥‡ र छापाखाना र पà¥à¤°à¤•ाशन कारà¥à¤¯à¤¾à¤¨à¥à¤µà¤¯à¤¨ गरà¥à¤¨ उनीहरà¥à¤²à¤¾à¤ˆ सघाउने । अनà¥à¤—मनको परिणाम हरेक वरà¥à¤· सारà¥à¤µà¤œà¤¨à¤¿à¤• जानकारीमा लà¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨à¥‡ ।
११) आचार संहिता, समà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤•ीय सà¥à¤¤à¤°à¤•ा निमितà¥à¤¤ र अनà¥à¤¯ आवशà¥à¤¯à¤• निरà¥à¤¦à¥‡à¤¶à¤¿à¤•ा बनाउन पतà¥à¤°à¤¿à¤•ा तथा पà¥à¤°à¤•ाशकलाई पà¥à¤°à¥‹à¤¤à¥à¤¸à¤¾à¤¹à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ तथा सà¥à¤µâ€“नियमन हà¥à¤¨à¥‡ किसिमले वातावरण बनाउन सारà¥à¤µà¤œà¤¨à¤¿à¤• पà¥à¤°à¤•ाशनमा लà¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨à¥‡ ।
१२) पतà¥à¤°à¤¿à¤•ार पà¥à¤°à¤•ाशकलाई आफà¥à¤¨à¥‹ आय र खरà¥à¤šà¤•ो विवरण हरेक वरà¥à¤· सारà¥à¤µà¤œà¤¨à¤¿à¤• गरà¥à¤¨à¥‡ बाधà¥à¤¯à¤¾à¤¤à¥à¤®à¤• वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾ मिलाई पाठक सामॠआरà¥à¤¥à¤¿à¤• सà¥à¤¥à¤¿à¤¤à¤¿ पारदरà¥à¤¶à¥€ गरà¥à¤¨ लगाउने ।
१३) महिला र अनà¥à¤¯ पछाडि पारिà¤à¤•ा र सीमानà¥à¤¤à¤¿à¤•ृत जनतासमà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¥€ विषयहरà¥à¤•ो लागि आफà¥à¤¨à¥‹ संचार माधà¥à¤¯à¤®à¤²à¥‡ ओगटà¥à¤¨à¥‡ पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£à¤•ो अनà¥à¤ªà¤¾à¤¤ तोकà¥à¤¨ र वासà¥à¤¤à¤µà¤¿à¤• परिणाममा वारà¥à¤·à¤¿à¤• कारà¥à¤¯à¤•à¥à¤°à¤® अनà¥à¤—मन घोषणा गरà¥à¤¨
पà¥à¤°à¥‹à¤¤à¥à¤¸à¤¾à¤¹à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
विजà¥à¤žà¤¾à¤ªà¤¨
१. विजà¥à¤žà¤¾à¤ªà¤¨à¤•ा विषयवसà¥à¤¤à¥, तरिका र सबै पकà¥à¤·à¤¹à¤°à¥à¤²à¤¾à¤ˆ समेटी अलगà¥à¤—ै कानà¥à¤¨ निरà¥à¤®à¤¾à¤£ गरà¥à¤¨à¥‡ र तà¥à¤¯à¤¸à¥à¤¤à¥‹ कानà¥à¤¨ नबनà¥à¤¦à¤¾à¤¸à¤®à¥à¤® विà¤à¤¿à¤¨à¥à¤¨ पà¥à¤°à¤•ारका विजà¥à¤žà¤¾à¤ªà¤¨ र समà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¤¿à¤¤ निकायहरà¥à¤•ो à¤à¥‚मिका र दायितà¥à¤µà¤•ा समà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¤®à¤¾ अलग अलग निरà¥à¤¦à¥‡à¤¶à¤¿à¤•ा बनाउने ।
२. विजà¥à¤žà¤¾à¤ªà¤¨à¤•ो विषयवसà¥à¤¤à¥à¤•ा आधारमा तिनीहरà¥à¤•ो वरà¥à¤—ीकरण गरà¥à¤¨à¥‡ आधार तय गरà¥à¤¨à¥‡ जसà¥à¤¤à¥ˆ वà¥à¤¯à¤¾à¤ªà¤¾à¤°à¤¿à¤•, सामाजिक, सारà¥à¤µà¤œà¤¨à¤¿à¤• जानकारीमूलक आदि ।
३. हरेक विजà¥à¤žà¤¾à¤ªà¤¨ निकायमा सà¥à¤µâ€“नियमन र अनà¥à¤—मन संयनà¥à¤¤à¥à¤° विकास गरà¥à¤¨à¥‡ र विजà¥à¤žà¤¾à¤ªà¤¨ उचित तवरले छपाउन विजà¥à¤žà¤¾à¤ªà¤¨ निकायलाई सघाउने । अनà¥à¤—मनको परिणाम हरेक वरà¥à¤· सारà¥à¤µà¤œà¤¨à¤¿à¤• रà¥à¤ªà¤®à¤¾ जानकारी गराउने ।
४. पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤• तथा पà¥à¤°à¤•ाशकको निमितà¥à¤¤ विजà¥à¤žà¤¾à¤ªà¤¨à¤•ो विषयवसà¥à¤¤à¥à¤•ो अनà¥à¤®à¤¤à¤¿ दिन सकिने अनà¥à¤ªà¤¾à¤¤ तोकà¥à¤¨à¥‡ र पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤• तथा पà¥à¤°à¤•ाशकलाई तà¥à¤¯à¤¸à¥à¤¤à¥‹ सीमा उलà¥à¤²à¤‚घन गरà¥à¤¨ निरà¥à¤¤à¥à¤¸à¤¾à¤¹à¤¿à¤¤ गरà¥à¤¨ उचà¥à¤šà¤¸à¥à¤¤à¤°à¥€à¤¯ सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤° मिडिया कमिशनबाट अनà¥à¤—मन गरà¥à¤¨à¥‡à¥¤
५. कà¥à¤¨à¥ˆ निशà¥à¤šà¤¿à¤¤ राजनीतिक दल, राजनीतिक संगठन र खास राजनीतिक कà¥à¤°à¤¿à¤¯à¤¾à¤•लापको निमितà¥à¤¤ पà¥à¤°à¤¯à¥‹à¤— हà¥à¤¨ रोकिने वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾ मिलाउने ।
६. राषà¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ à¤à¤•ता, अखणà¥à¤¡à¤¤à¤¾, नेपाली जनताबीच मेलमिलाप पà¥à¤°à¤¬à¤¦à¥à¤°à¥à¤§à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ र सरà¥à¤µà¤¸à¤¾à¤§à¤¾à¤°à¤£à¤²à¤¾à¤ˆ उपयोगी हà¥à¤¨à¥‡ विजà¥à¤žà¤¾à¤ªà¤¨à¤²à¤¾à¤ˆ पà¥à¤°à¥‹à¤¤à¥à¤¸à¤¾à¤¹à¤¨ र पà¥à¤°à¤¬à¤¦à¥à¤°à¥à¤§à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
à¥. पà¥à¤°à¤•ोपको समयमा उचित जानकारी दिने वा विà¤à¤¿à¤¨à¥à¤¨ पà¥à¤°à¤•ारका सामाजिक अनà¥à¤§à¤µà¤¿à¤¶à¥à¤µà¤¾à¤¸ निरà¥à¤¤à¥à¤¸à¤¾à¤¹à¤¿à¤¤ गरà¥à¤¨à¥‡ किसिमका विजà¥à¤žà¤¾à¤ªà¤¨à¤•ो निमितà¥à¤¤ कम दरमा विजà¥à¤žà¤¾à¤ªà¤¨ शà¥à¤²à¥à¤• लिने वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾ सà¥à¤¨à¤¿à¤¶à¥à¤šà¤¿à¤¤ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
८. कà¥à¤¨à¥ˆ उतà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤¨ वा सेवाका समà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¤®à¤¾ गलत सूचना पà¥à¤°à¤µà¤¾à¤¹à¤¬à¤¾à¤Ÿ जनतालाई जोगाउन तà¥à¤¯à¤¸à¥à¤¤à¥‹ उतà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤¨Ã·à¤¸à¥‡à¤µà¤¾à¤•ो बैधानिकता जाà¤à¤š गरà¥à¤¨ र तà¥à¤¯à¤¸à¥à¤¤à¥‹ उतà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤¨ वा सेवा पà¥à¤°à¤µà¤¾à¤¹ गरà¥à¤¨à¥‡ वà¥à¤¯à¤•à¥à¤¤à¤¿à¤•ो वैधानिकता बारेमा बà¥à¤à¥à¤¨ पà¥à¤°à¤•ाशक र पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤•लाई अनà¥à¤®à¤¤à¤¿ दिने ।
९. उपलबà¥à¤§ बसà¥à¤¤à¥ र सेवाको समà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§à¤®à¤¾ सही जानकारी लिन पाउने र उतà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤¨ र सेवाको विकलà¥à¤ªà¤•ो छनौट गरà¥à¤¨ पाउने सरà¥à¤µà¤¸à¤¾à¤§à¤¾à¤°à¤£à¤•ो अधिकारको अधिकतम उपयोग गरà¥à¤¨ विजà¥à¤žà¤¾à¤ªà¤¨à¤•ा माधà¥à¤¯à¤®à¤¬à¤¾à¤Ÿ सही जानकारी दिने ।
१०. होरà¥à¤¡à¤¿à¤™à¥à¤— बोरà¥à¤¡, विदà¥à¤¯à¥à¤¤à¥€à¤¯ डिसà¥à¤ªà¥à¤²à¥‡, टावर र उचà¥à¤š वेलà¥à¤¨ राखà¥à¤¨ अनà¥à¤®à¤¤à¤¿ नदिइने कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤° छà¥à¤Ÿà¥à¤¯à¤¾à¤ˆ जनताको सà¥à¤°à¤•à¥à¤·à¤¾ सà¥à¤¨à¤¿à¤¶à¥à¤šà¤¿à¤¤ गरà¥à¤¨ महानगरपालिका, उपमहानगरपालिका तथा नगरपालिका, गा.वि.स. मारà¥à¤«à¤¤ कारà¥à¤¯ गरà¥à¤¨à¥‡ र तà¥à¤¯à¤¸à¥à¤¤à¤¾ संरचना निरà¥à¤®à¤¾à¤£ गरà¥à¤¨à¥ अघि पूरà¥à¤µ सहमति पà¥à¤°à¤¾à¤ªà¥à¤¤ गरà¥à¤¨à¥‡ पà¥à¤°à¤£à¤¾à¤²à¥€ विकास गरà¥à¤¨à¥‡ ।
११. दृशà¥à¤¯à¤¾à¤¤à¥à¤®à¤• वा शà¥à¤°à¤µà¥à¤¯à¤¾à¤¤à¥à¤®à¤• पदà¥à¤§à¤¤à¤¿à¤•ो पà¥à¤°à¤¯à¥‹à¤—दà¥à¤µà¤¾à¤°à¤¾ विजà¥à¤žà¤¾à¤ªà¤¨à¤²à¤¾à¤ˆ अनà¥à¤¯ विषयवसà¥à¤¤à¥à¤¬à¤¾à¤Ÿ कà¥à¤¨à¥ˆ पà¥à¤°à¤•ाशन तथा पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤°à¤£à¤®à¤¾ रहेको कà¥à¤¨à¥ˆ समाचार, अनà¥à¤¯ जानकारी मूलक विषयवसà¥à¤¤à¥ र विजà¥à¤žà¤¾à¤ªà¤¨à¤¬à¥€à¤šà¤®à¤¾ फरक छà¥à¤Ÿà¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨ निरà¥à¤¦à¥‡à¤¶à¤¿à¤•ा जारी गरà¥à¤¨à¥‡ । तà¥à¤¯à¤¸à¥à¤¤à¥‹ निरà¥à¤¦à¥‡à¤¶à¤¿à¤•ाको परिपालनाको अनà¥à¤—मन उचà¥à¤šà¤¸à¥à¤¤à¤°à¥€à¤¯ सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤° मिडिया कमिशनबाट गरà¥à¤¨à¥‡ वà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾ मिलाउने ।
चलचितà¥à¤°
१ कला, संसà¥à¤•ृति, साहितà¥à¤¯, शिकà¥à¤·à¤¾ र मनोरंजनलाई पà¥à¤°à¤°à¥à¤¬à¤¦à¥à¤§à¤¨ गरी सबै नेपाली जनतालाई सà¥à¤µà¤šà¥à¤› र सà¥à¤µà¤¸à¥à¤¥ मनोरंजनको à¤à¤• माधà¥à¤¯à¤®à¤®à¤•ो रà¥à¤ªà¤®à¤¾ नेपाली चलचितà¥à¤°à¤²à¤¾à¤ˆ अà¤à¤¿à¤¬à¥ƒà¤¦à¥à¤§à¤¿ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
२ हरेक चलचितà¥à¤° कमà¥à¤ªà¤¨à¥€à¤®à¤¾ सà¥à¤µâ€“नियमन र अनà¥à¤—मन संयनà¥à¤¤à¥à¤° विकास गरà¥à¤¨à¥‡ र चलचितà¥à¤°à¤®à¤¾ उचित रà¥à¤ªà¤®à¤¾ कारà¥à¤¯à¤¾à¤¨à¥à¤µà¤¯à¤¨ गरà¥à¤¨ सघाउ पà¥à¤°à¥â€à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨à¥‡ ।
३ सेनà¥à¤¸à¤° बोरà¥à¤¡à¤¬à¤¾à¤Ÿ चलचितà¥à¤°à¤•ो सेनà¥à¤¸à¤° गरà¥à¤¦à¤¾ वसà¥à¤¤à¥à¤—त र सà¥à¤ªà¤·à¥à¤Ÿ आधार विकास गरà¥à¤¨à¥‡ ।
४ चलचितà¥à¤° उतà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤¨ कमà¥à¤ªà¤¨à¥€ र वितरकहरà¥à¤²à¤¾à¤ˆ आचार संहिताको निमितà¥à¤¤ निरà¥à¤¦à¥‡à¤¶à¤¿à¤•ा बनाउन पà¥à¤°à¥‹à¤¤à¥à¤¸à¤¾à¤¹à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
५ उचà¥à¤šà¤¸à¥à¤¤à¤°à¥€à¤¯ मिडिया कमिशनले सेनà¥à¤¸à¤° बोरà¥à¤¡à¤•ा लागि सचिवालय र पà¥à¤°à¤¶à¤¾à¤¸à¤•ीय सेवा उपलबà¥à¤§ गराउने ।
६ नेपाली तथा विदेशी चलचितà¥à¤°à¤•ो बौदà¥à¤§à¤¿à¤• समà¥à¤ªà¤¤à¥à¤¤à¤¿ अधिकारको संरकà¥à¤·à¤£ गरà¥à¤¨à¥‡ पà¥à¤°à¤£à¤¾à¤²à¥€ विकास गरà¥à¤¨à¥‡ ।
ॠचलचितà¥à¤° बिकास बोरà¥à¤¡à¤•ो सà¥à¤µà¤¾à¤¯à¤¤à¥à¤¤à¤¤à¤¾ र सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¤¤à¤¾ सà¥à¤¨à¤¿à¤¶à¥à¤šà¤¿à¤¤ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
८ चलचितà¥à¤°à¤•ो गà¥à¤£à¤¸à¥à¤¤à¤°à¤•ा लागि महतà¥à¤µà¤ªà¥‚रà¥à¤£ हà¥à¤¨à¥‡ अठरामà¥à¤°à¥‹ कथा लेखन निरà¥à¤¦à¥‡à¤¶à¤¨ छायाकंन आदिलाई पà¥à¤°à¥‹à¤¤à¥à¤¸à¤¾à¤¹à¤¨ गरà¥à¤¨ à¤à¤• लगानी कोषको सà¥à¤¥à¤¾à¤ªà¤¨à¤¾ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
९ विदेशी à¤à¤¾à¤·à¤¾à¤®à¤¾ बनेका, विदेशी मà¥à¤¦à¥à¤°à¤¾ आरà¥à¤œà¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ चलचितà¥à¤° उतà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ कमà¥à¤ªà¤¨à¥€à¤²à¤¾à¤ˆ पà¥à¤°à¥‹à¤¤à¥à¤¸à¤¾à¤¹à¤¨ गरà¥à¤¨ तà¥à¤¯à¤¸à¥à¤¤à¤¾ चलचितà¥à¤°à¤²à¤¾à¤ˆ विशेषाधिकार र छà¥à¤Ÿ दिने ।
१० विदेशी लगानी तथा पà¥à¤°à¤µà¤¿à¤§à¤¿ हसà¥à¤¤à¤¾à¤¨à¥à¤¤à¤°à¤£ à¤à¤¨ २०४९ बमोजिम चलचितà¥à¤° उतà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤¨ र पूरà¥à¤µà¤¾à¤§à¤¾à¤°à¤®à¤¾ विदेशी लगानी गरà¥à¤¨ अनà¥à¤®à¤¤à¤¿ दिने ।
११ यी नितिहरà¥à¤²à¤¾à¤ˆ पà¥à¤°à¤à¤¾à¤µà¤•ारी रà¥à¤ªà¤®à¤¾ कारà¥à¤¯à¤¾à¤¨à¥à¤µà¤¯à¤¨ गरà¥à¤¨à¤•ा लागि आवशà¥à¤¯à¤• परà¥à¤¨à¥‡ कानून पà¥à¤¨à¤°à¤¾à¤µà¤²à¥‹à¤•न गरà¥à¤¨à¥‡ वा निरà¥à¤®à¤¾à¤£ गरà¥à¤¨à¥‡ र चलचितà¥à¤°à¤²à¤¾à¤ˆ उदà¥à¤¯à¥‹à¤—को रà¥à¤ªà¤®à¤¾ विकास गरà¥à¤¨à¥‡ ।
१२ चलचितà¥à¤°à¤•ो कà¥à¤·à¥‡à¤¤à¥à¤° विकास गरà¥à¤¨ विà¤à¤¿à¤¨à¥à¤¨ पà¥à¤°à¤•ारका चलचितà¥à¤° जसà¥à¤¤à¥ˆ सेलà¥à¤²à¤¾à¤ˆà¤¡, à¤à¤¿à¤¡à¤¿à¤¯à¥‹, डिजीटल, à¤à¤¨à¤¿à¤®à¥‡à¤¶à¤¨ चलचितà¥à¤° आदिलाई चलचितà¥à¤°à¤•ो परिà¤à¤¾à¤·à¤¾à¤à¤¿à¤¤à¥à¤° लà¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨à¥‡ ।
१३ चलचितà¥à¤°à¤•ो उतà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤¨ वा सह- उतà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤¨à¤®à¤¾ विदृशी लगानी पà¥à¤°à¤¬à¤°à¥à¤§à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ जस अनà¥à¤¤à¤°à¤—त पà¥à¤°à¤µà¤¿à¤§à¤¿, सीप र अनà¥à¤à¤µà¤•ो हसà¥à¤¤à¤¾à¤¨à¤¤à¤°à¤£ गरà¥à¤¨à¥‡ तथा तà¥à¤¯à¤¸à¥à¤¤à¤¾ चलचितà¥à¤°à¤•ो अनà¥à¤¤à¤°à¥à¤°à¤¾à¤·à¥à¤Ÿà¥à¤°à¤¿à¤¯ बजार बà¥à¤¯à¤µà¤¸à¥à¤¥à¤¾ पà¥à¤°à¤µà¤°à¥à¤§à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ र नेपालको पà¥à¤°à¤šà¤¾à¤° पà¥à¤°à¤¸à¤¾à¤° गरà¥à¤¨à¥‡ तथा तथा नेपालमा परà¥à¤¯à¤Ÿà¤•ो पà¥à¤°à¤¬à¤°à¥à¤§à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
१४ विदेशी लगानी वा सह-लागनीमा बनà¥à¤¨à¥‡ चलचितà¥à¤°à¤®à¤¾ तेसà¥à¤°à¥‹ देशका कलाकार पà¥à¤°à¤µà¤¿à¤§à¤¿ र पà¥à¤°à¤¬à¤¨à¥à¤§à¤•लाई उनीहरà¥à¤•ो संलगà¥à¤¨à¥à¤¤à¤¾ उचित देखिन आà¤à¤®à¤¾ नेपाल सरकारको पूरà¥à¤µ सà¥à¤µà¥€à¤•ृति लिई आउन दिने ।
१५ आ-आफà¥à¤¨à¥‹ निरà¥à¤¦à¥‡à¤¶à¤¿à¤•ाका आधारमा सà¥à¤µ-नियमन विकास गरà¥à¤¨à¥‡ र तà¥à¤¯à¤¸à¤²à¤¾à¤ˆ उचà¥à¤š सà¥à¤¤à¤°à¥€à¤¯ सà¥à¤µà¤¤à¤¨à¥à¤¤à¥à¤° मिडिया कमिशनबाट लागू गराउने ।
१६ पà¥à¤°à¤œà¤¾à¤¤à¤¾à¤¨à¥à¤¤à¥à¤°à¤¿à¤• मूलà¥à¤¯ र सिदà¥à¤§à¤¾à¤¨à¥à¤¤ तथा नेपाली कला र संसà¥à¤•ृतिको पà¥à¤°à¤¬à¤°à¥à¤§à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡, नेपालको सकारातà¥à¤®à¤• छवि देखाउने, परà¥à¤¯à¤Ÿà¤¨ पà¥à¤°à¤¬à¤°à¥à¤§à¤¨ गरà¥à¤¨ सघाउ पà¥à¤°à¥à¤¯à¤¾à¤‰à¤¨à¥‡, नेपालका विà¤à¤¿à¤¨à¥à¤¨ जातजाति à¤à¤¾à¤·à¤¾ आदिका बीचमा मेलमिलापूरà¥à¤£ समà¥à¤¬à¤¨à¥à¤§ अà¤à¤¿à¤¬à¥ƒà¤¦à¥à¤§à¤¿ गरà¥à¤¨à¥‡ र सिमानà¥à¤¤à¤µà¤°à¥à¤— र समà¥à¤¦à¤¾à¤¯à¤•ा हित संरकà¥à¤·à¤£ गरà¥à¤¨à¥‡ किसिमको चलचितà¥à¤° उतà¥à¤ªà¤¾à¤¦à¤¨ र संरकà¥à¤·à¤£à¤²à¤¾à¤ˆ पà¥à¤°à¤¬à¤°à¥à¤§à¤¨ गरà¥à¤¨à¥‡ ।
***
यो संचार नीति नेपाल सरकारको आधिकारिक वेब साइटमा पनि राखिà¤à¤•ो छ । यसको अंगà¥à¤°à¥‡à¤œà¥€ संसà¥à¤•रण पढà¥à¤¨ चाहानà¥à¤¹à¥à¤¨à¥‡ महानà¥à¤à¤¾à¤¬à¤¹à¤°à¥à¤²à¥‡ यहाठकिलà¥à¤• गरेर पढà¥à¤¨ सकà¥à¤¨à¥ हà¥à¤¨à¥‡ छ।