लघु कथा कसरि लेख्ने? राम्रा लघु कथाका ८ नियमहरु

सन १९९९मा प्रकाशित एक लघुकथा संग्रहको भुमिकामा कथा लेखक कुर्ट भोनेगुटले लघुकथा कसरि लेख्ने भनेर आठ ओटा सुझाबहरु दिएका थिए । उनि भन्छन, कथाका आकार हुन्छन जसलाइ ग्राफ पेपरमा समेत कोर्न सकिन्छ ।

उनका कथा लेखनका आठ टिप्स निम्न छन् :

  • १. अन्जान पाठकको समयको यसरि उपयोग गर्नुहोस कि उनलाइ आफ्नो समय खेर गएको जस्तो नलागोस।
  • २. पाठकलाइ कम्तिमा पनि एउटा तेस्तो पात्र दिनुहोस जसमा उसले आफु देख्न सकोस।
  • ३. प्रत्येक पात्रको आफ्ना आफ्ना चहाना हुनु पर्छ चाहे त्यो एक कप पानीको चहाना नै किन नहोस ।
  • ४. प्रत्येक वाक्यले यि दुइ मध्ये एउटा काम गर्नु पर्छ -> पात्रको बर्णन अथवा कथाको प्रगति ।
  • ५. सँधै कथाको अन्त्य नजिक बाट मात्र कथा शुरु गर्नुहोस
  • ६.  पिडक र कामुक हुनुहोस । कथाको मुख्य पात्र जतिसुकै शान्त र सज्जन भए पनि पाठकलाइ उनि कस्ता मान्छे वा बस्तु हुन भनेर बुझाउन उनमाथि भयंकर घटनाहरु हुन दिनुहोस।
  • ७. लेख्दा एउटा पाठकलाइ मात्र सोचेर लेख्नुहोस । यदि तपाइले झ्याल खोल्नु भयो र संसारलाइ प्रेम गर्नुभयो भने, तपाइको कथालाइ निमोनिया लाग्छ ।
  • ८. आफ्ना पाठकलाइ सक्दो धेरै सुचना दिनुहोस, जतिसक्दो छिटो। सस्पेन्सलाइ गोलि मार्नुहोस् । पाठकले अबस्थाको पुर्ण विबरण दिएर के र कहाँ भइ रहेको छ भन्ने जानकरि दिनुहोस । यसरि सबै विबरण दिनुहोस कि, कथाका अन्तिम पाना मुसाले खाइदिए पनि पाठकले आँफै कथाको अन्त्य गर्न सकुन ।

यि नियमहरु पुरा गरेमा राम्रो कथा बन्न सक्छ भने यिनको प्रयोग नगर्दैमा कथा नराम्रो हुने भन्ने पनि हुँदैन । कथा भनेको कथाकारको कला हो, जसलाइ कुनै पनि नियमले बाँध्न सक्दैन । तेसैले सबै आठ नियमका बिपरित नियम पनि बनाउन सकिन्छ राम्रो कथा लेख्नलाइ ।

 Continue reading