ब र व को फरक, हाम्रो लेखाइमा किन गल्ति भइ रहन्छ ?

ट्विटर साथि, एकतारेको सुझावमा आज म नेपालि भाषामा “व” र “ब” को प्रयोगमा हुने गल्तिहरुको कारण बिश्लेषण गर्दैछु । मेरो प्रारम्भिक बिश्लेषण अनुसार धेरै शव्दहरुमा “व” को सट्टा “ब” प्रयोग गर्दा पनि एउटै अर्थ लाग्ने हुनाले यस्ता कतिपय शब्दहरु (शव्दहरु) लेख्दा गलत लेखिने गरेको रहेछ । तेसैले “व” प्रयोग हुने शव्दहरुमा गल्ति हुने भए पनि “ब” प्रयोग हुने शब्दहरुमा भने गल्ति नहुने रहेछ । 

***

anandko-nepali-wa-and-ba

ह्रस्व दिर्घ पछि नेपालि लेखनमा म धेरै झुक्किने अक्षरहरुमा “ब” र “व” पनि पर्दछन । यि दुइको उच्चारण फरक फरक हुने भए पनि लेखाइमा र बोलाइमा आउने फरक उच्चारणका कारण “विद्यालय” र “बिद्यालय” एउटै पढिन्छ र उस्तै सुनिन्छ । मानिसहरुले “वाचाल” लाइ “बाचाल” पनि भन्ने गरेका छन र त्यसलाइ गलत मान्ने प्रचलन पनि छैन ।

मेरो अनुभवमा, “ब” लाइ सहि तरिकाले उच्चारण गरिन्छ र त्यसलाइ “व”ले प्रतिस्थापन गर्न मिल्दैन । तर “व” भएका स्थानमा “ब”ले प्रतिस्थापन गर्दा पनि खासै फरक परेको देखिंदैन।

केहि उदाहरण:

 Continue reading

जय रातोपाटि

नेपालको एक अग्रिणि अनलाइन पत्रिका रातोपाटिले बडो कष्टका साथ, मेरा भिडियोहरुमा मैले बोलेका कुरालाइ हुबहु उतारेर लेख बनाएर छाप्न थालेको रहेछ । यसरि मैले मेहनेत गरेर तयार गरेको कुरा समेटेर लेख बनाएको तर, आफुलाइ कुनै क्रेडिट नदिएको देख्दा शुरुमा साह्रै रिस उठेको थियो । तर, केहि क्षणको मनन र मन्थन पछि मलाइ केट्केटि पाराले रिसराग राख्न सुहाउँदैन भन्ने ज्ञान प्राप्त भएको छ । यसरि नयाँ सोचले हेर्दा मलाइ त्यति दुख पनि लागेको छैन । अझ भन्नु पर्दा त, मलाइ खुशि पो लाग्न थालेको छ । मैले गरेको मेहनेत कसैलाइ त काम लाग्ने बनेको रहेछ । कोहि कसैले त “यि मैले यस्तो राम्रो लेखें ” भनेर फुर्ति लाउन पाएको रहेछ । यस्तो दिव्य ज्ञान प्रदान गर्ने रातोपाटि प्रति म आभारि छु, आभारि रहिरहने छु।

आजभोलि, रातोपाटिले मैले बोलेका कुरालाइ हुबहु सार्न थालेपछि मलाइ अझ बढी जिम्बेवारिबोध भएको छ। अझ मेहनत गरेर अझ राम्रो भिडियो बनाउने जाँगर चलेको छ । हो, आगामि दिनमा तपाइले मेरो भिडियोमा “रातोपाटि इफेक्ट्स” अवश्य नै देख्नु हुनेछ ।

रातोपाटिले मेरा भिडियोमा भएका गल्ति लाइ सुधारेर र कमिहरुमा बिवरण थप गरेर पुर्ण लेख तयार गरिदिंदा मलाइ मेरो स्क्रिप्ट लेखनमा सुधार गर्न पनि सहयोग मिलेको छ ।

पहिला पहिला त दिनमा जेनतेन एउटा भिडियो बनाउँथें । अब, रातोपाटिको सुबिधाको लागि भए पनि दुइ वा त्यो भन्दा बढि भिडियो बनाउनु पर्ने भएको छ । यसरि धेरै भिडियो बनाउँदा उनिहरुलाइ राम्रो राम्रा लेख प्रकाशन गर्न र पाठकहरुलाइ खुशि राख्न सहयोग पुग्ने मलाइ बिश्वास लागेको छ ।
 Continue reading